Nelson Rockefeller (1974-1977): geen volledige toegang

15 juni 2017Leestijd: 3 minuten
Nelson Rockefeller. Foto: Wikimedia

Nelson Rockefeller werd na de Watergate-affaire, waardoor Richard Nixon moest aftreden als president, vice-president van de Verenigde Staten in de regering van Gerald Ford. De steenrijke voormalige gouverneur van New York vond nooit echt zijn plek.

Rockefeller, telg uit de steenrijke oliedynastie, was voor Ford niet de enige kandidaat voor veep: ook Donald Rumsfeld, later minister van Defensie, en George H.W. Bush, later alsnog vicepresident en president, waren in de running. Ford zag het voordeel in van Rockefellers relatief progressieve opvattingen.

Paspoort Nelson Rockefeller (1908-1979)Geboren in Bar Harbor, Maine
Studie: Princeton (economie)
Vorige functie: Gouverneur van New York
Thuisstaat: New York
Partij: Republikeinen

Nelson Rockefeller. Foto: Wikimedia

Buiten de boot

Wel had de toenmalige gouverneur van New York de nodige overtuiging nodig om te baan te accepteren – hij vond zichzelf geen type dat ‘gebouwd was als stand-by equipment‘. Ford wist hem over te halen met de belofte hem te behandelen als een ‘volledige partner’, met name bij het bepalen van binnenlands beleid. Toch zou Rockefeller gedurende zijn vicepresidentschap altijd het idee houden op de tweede rang te zitten.

De stafchef van Ford, Donald Rumsfeld, was niet onder de indruk van Fords belofte aan Rockefeller – hij liet Rockefeller bewust buiten veel belangrijke beslissingen. Wel werd hij voorzitter van een aantal invloedrijke commissies, zoals één over het gedrag van de CIA (ook wel de Rockefeller Commission).

Ford en Rockefeller (rechts) in bespreking in de Oval Office. Foto: Wikimedia

Rockefeller betaalde zelf

Rockefeller was de eerste vicepresident die een vicepresidentiële ambtswoning tot zijn beschikking kreeg. Rockefeller, telg uit een steenrijk geslacht, had echter al een volledig beveiligde en ingerichte woning in Washington en gebruikte de ambtswoning slechts af en toe als ontvangstplaats voor officiële aangelegenheden. Wel richtte hij uit eigen zak de ambtswoning in. Ook de Air Force Two, het vicepresidentieel vliegtuig, gebruikte hij niet – hij had reeds zijn eigen vliegtuig. Zo, vond hij, scheelde hij de belastingbetaler toch mooi een zak centen.

Toen de verkiezingen van 1976 naderden, legde Ford aan Rockefeller voor dat een iets conservatievere veep wellicht geschikter zou zijn als zijn running mate, gezien de opkomst van de rechtse Ronald Reagan. Hierop bood Rockefeller aan zich terug te trekken, een aanbod dat door Ford geaccepteerd werd. Daarmee werd Rockefeller de enige vicepresident in de Amerikaanse geschiedenis die niet voor herverkiezing ging.

Ford verloor met Bob Dole als running mate de verkiezingen van Jimmy Carter. Later zou Ford zeggen dat het één van de lafste acties en grootste fouten uit zijn leven is geweest om Rockefeller niet aan boord te houden.

Historisch moment: vicepresident Nelson Rockefeller steekt, tijdens een campagne, zijn middelvinger op naar een groep schreeuwende demonstranten. Foto: Wikimedia

Trivia

  • Ook toen Richard Nixon in 1960 voor het presidentschap ging, benaderde hij Rockefeller voor een eventueel vicepresidentschap. Die bedankte voor de eer. Later, toen Nixon in 1973 een opvolger zocht voor de afgetreden Spiro Agnew, overwoog hij opnieuw Rockefeller te vragen. Nixon koos uiteindelijk voor Ford.
  • Nelson Rockefeller kwam uit een puissant rijke familie. Hij was, naast zijn politieke bezigheden, kunstverzamelaar en filantroop.
  • Ondanks zijn lidmaatschap van de Republikeinse partij was hij zeer liberaal en gematigd in zijn standpunten. Als gevolg daarvan werden liberale Republikeinen in de jaren ’70 ook wel Rockefeller Republicans genoemd.