Snoeiharde reacties in Amerika na de persconferentie van de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin maandag in Helsinki. Daar verdedigde Trump Poetin tegen beschuldigingen van Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen. Hij gaf aan dat hij Poetin op zijn woord gelooft.
Dat gebeurde in antwoord op de vraag van een journalist. Die vroeg wie Trump gelooft in de kwestie van de Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016: de Amerikaanse inlichtingendiensten of de Russische president? ‘President Poetin zegt dat het Rusland niet was. Ik zie geen reden hem niet te geloven,’ was het antwoord van Trump. ‘Poetin was zeer fel in zijn ontkenning,’ voegde hij er nog aan toe.
Republikeinen spreken van verraad
John O. Brennan, voormalig chef van inlichtingendienst CIA, reageerde furieus op deze uitspraak en sprak van ‘hoogverraad’. ‘Trump zit totaal in de broekzak van Poetin. Republikeinse patriotten, waar zijn jullie?’ sneerde Brennan.
De Trump-kritische Republikeinse Senator Jeff Flake zei na afloop van de top in Helsinki: ‘Ik had nooit kunnen denken dat ik de dag zou meemaken waarop onze Amerikaanse president naast de Russische president staat en de Verenigde Staten de schuld geeft van Russische agressie.’
Volgens Elsevier Weekblad
Robbert de Witt: ‘Ja, Trumps optreden in Helsinki was gênant‘ 
Maar ook de Republikeinse Senator Pete King, die het vaak voor Trump en zijn beleid opneemt, zei dinsdag dat hij het ‘zeer oneens’ is met de bewering van Trump dat de Russen zich niet met de verkiezingen hebben bemoeid. King is naar eigen zeggen ‘teleurgesteld, maar niet verbaasd’ over de uitspraken. De suggestie van Poetin om de Russen te laten meewerken met het team van speciaal aanklager Robert Mueller is volgens King alsof je ‘Islamitische Staat in een antiterreuractie betrekt’.
Paul Ryan, leider van de Republikeinse Partij in het Huis van Afgevaardigden, zei na afloop dat er wat hem betreft geen twijfel over is dat Rusland zich heeft gemengd in de Amerikaanse verkiezingen.
‘De president moet zich realiseren dat Rusland niet onze bondgenoot is,’ aldus Ryan. Er is volgens hem ‘geen morele gelijkenis tussen Amerika en Rusland, dat vijandig blijft tegenover onze basiswaarden en idealen’.
Verreweg de heftigste kritiek kwam van de Republikeinse Senator en oud-presidentskandidaat John McCain. In een online gepubliceerde tirade trekt hij direct al flink van leer: ‘De persconferentie van vandaag was een van de meest schandalige optredens van een Amerikaanse president ooit. De schade die Trump toebrengt met zijn naïviteit, egoïsme, vals gevoel van gelijkwaardigheid en zijn sympathie voor autocraten is lastig te berekenen. Maar laat het duidelijk zijn dat de top in Helsinki een tragische vergissing was,’ aldus McCain. Hij noemt de persconferentie een ‘dieptepunt in de geschiedenis van het Amerikaanse presidentschap’.
‘President Trump heeft bewezen niet in staat en niet bereid te zijn op te staan tegen Poetin,’ zei McCain. Volgens hem leken Poetin en Trump ‘vanuit hetzelfde script’ te spreken: ‘Geen enkele president heeft zichzelf ooit op zo’n abjecte manier vernederd tegenover een tiran’ als Trump, sluit McCain af.
‘Top diende geen doel’
Arnold Schwarzenegger, acteur en Republikeins oud-gouverneur van Californië, publiceerde een dag na de top een video waarin hij zich persoonlijk tot Trump wendt. ‘Ik heb net je persconferentie met Poetin gezien. Het was gênant. Je stond daar gewoon als een kleine, natte noedel. Als een kleine fanboy. Ik vroeg me af: wanneer ga je hem om een handtekening vragen, of een selfie?’ Volgens Schwarzenegger heeft Trump tijdens de persconferentie het Amerikaanse inlichtingenapparaat, het rechtssysteem en het hele land verraden.
Meld je hier gratis aan voor de Amerika Update, de wekelijkse nieuwsbrief met de laatste ontwikkelingen over de Verenigde Staten. Elke vrijdag in je mailbox.
Oud-defensieminister en Democraat Chuck Hagel vindt dat Trump Amerika ‘op alle fronten’ tekort heeft gedaan, door de top als een ‘vastgoeddeal’ te behandelen. ‘Toppen zijn belangrijk, maar ze moeten een doel dienen. Ik weet niet wat ons doel was. Misschien hadden we er geen.’
In Rusland waren de reacties positief. Minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov sprak tegenover journalisten in Helsinki van een ‘magnifieke’ top: ‘Beter dan super.’
Tijdens de top is niets inhoudelijks afgesproken.