Donald Trumps belangrijkste belofte – een muur aan de grens met Mexico – lijkt nog lang niet te worden ingelost. Kan de Amerikaanse president iets forceren door de overheid deels te sluiten?
En weer is er een shutdown in Washington, net als ongeveer een jaar geleden. Omdat het Huis van Afgevaardigden en de Senaat geen nieuwe begroting goedkeurden, zijn delen van de overheid op slot gegaan. Kantoren van niet-essentiële ministeries zijn dicht, net als nationale parken. Het is een wrang kerstcadeau aan Amerika – shutdowns kosten per dag vele tientallen miljoenen dollars.
Waarin de kwestie verschilt van vorig jaar, toen de Democraten na een sluiting van een paar dagen toch een Republikeinse begroting aannamen, is de timing. Vanaf 3 januari gaat het nieuwe Huis van Afgevaardigden aan de slag, dat vanaf dan wordt gecontroleerd door de Democraten.
Daarom is dit het laatste moment voor de Amerikaanse president Donald Trump en de Republikeinen om geld in de begroting te reserveren voor een van zijn stelligste beloften – een muur aan de grens met Mexico. Overigens is ook nu beperkte steun van links nodig: in de Senaat zijn zestig stemmen nodig om een begroting aan te nemen.
De onderhandelingen tussen Trump en de Democratische leiders van het Congres – Chuck Schumer en Nancy Pelosi – verlopen op zijn zachtst gezet stroef. In een uitzonderlijke episode in het Witte Huis liep vorige week een persmoment tussen de drie uit op 10 minuten bekvechten. Trump eist 5 miljard dollar (zo’n 4,5 miljard euro) voor de muur, de Democraten weigeren dat simpelweg. Voor de bouw is overigens veel meer geld nodig, menen experts.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Geen bluf
Trump wil voorlopig geen enkel compromis accepteren. Een plan van Republikeinen en Democraten in de Senaat om een begroting voor een paar maanden aan te nemen – zonder geld voor de muur – leek te slagen, totdat Trumps fanatieke achterban op tv en radio boos reageerde. Congreslid Mark Meadows bijvoorbeeld, die voorspelde dat Trumps kiezers ‘helemaal gek’ zouden worden als de grensmuur er niet blijkt te komen.
De president luisterde naar Meadows en wimpelde de wet af. ‘Ik zou trots zijn op het sluiten van de overheid, als dat leidt tot een betere grensbeveiliging,’ zei Trump. Hij zegt geen haast te hebben met het vinden van een oplossing.
Even President Ronald Reagan tried for 8 years to build a Border Wall, or Fence, and was unable to do so. Others also have tried. We will get it done, one way or the other!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 21, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Trump hoopt de strijd om te draaien in een pr-overwinning. De kans dat de muur ooit helemaal wordt gebouwd, is gering, geven ook zijn adviseurs toe. Minstens zo belangrijk is het om zijn aanhangers te laten zien dat hij het in elk geval probeert. Tijdens rally’s en speeches praat Trump graag over de delen van de muur die al staan. De bouw begon tijdens het presidentschap van George W. Bush en zijn opvolger Barack Obama. De afgelopen maanden zijn op locaties als de grensstad El Paso in de staat Texas nieuwe stukken muur neergezet.
De politieke realiteit is dat hoe langer de discussie duurt, hoe beter de situatie wordt voor de Democraten. Nancy Pelosi kan vanaf 3 januari een begroting laten goedkeuren door het Democratische Huis van Afgevaardigden – een die bijvoorbeeld helemaal geen cent voor grensbeveiliging bevat. Trumps partij wordt dan steeds verder in de verdediging gedrukt.