Terreur Duitsland weer opgelaaid met aanslag bij synagoge

09 oktober 2019Leestijd: 6 minuten
Duitse politie bewaakt gebied rond synagoge Dresden na aanslag in Halle. Foto: AFP.

De Oost-Duitse stad Halle is woensdag opgeschrikt door een aanslag vlakbij een synagoge, op de heiligste dag in het jodendom Jom Kipoer. Ook de joodse begraafplaats en een döner-restaurant in Halle werden onder vuur genomen, vermoedelijk door rechts-extremisten. In totaal zijn zeker twee doden gevallen. Terreur, zowel van neonazistische als van islamitische signatuur, teistert Duitsland de afgelopen week.

Halle: twee doden, daders vermoedelijk neonazi’s

Dinsdagmiddag omstreeks 13.00 uur kwamen berichten naar buiten over een schietpartij bij een synagoge in Halle, waar zeventig tot tachtig bezoekers bijeen waren gekomen ter gelegenheid van Jom Kipoer (Grote Verzoendag). Volgens het tijdschrift Der Spiegel probeerden de daders (minstens twee) de synagoge binnen te dringen om er een bloedbad aan te richten, maar kwamen ze niet binnen wegens veiligheidsmaatregelen.

Een ooggetuige zegt in Duitse media dat een van de daders met een machinegeweer op de deur van het gebedshuis schoot, waarbij een meisje dat toevallig in de buurt stond zou zijn getroffen. Ook zijn er er handgranaten naar een joodse begraafplaats in Halle gegooid.

De wegen van de vermoedelijke daders zijn gescheiden, waarna een van hen is opgepakt.

Volgens Duitse media is de verdachte een 27-jarige man genaamd Stephan B. uit de Saksen-Anhalt, waarvan Halle de grootste stad is. Onderzoekers hebben volgens Der Spiegel een video van de schietpartij die de dader met een helmcamera heeft opgenomen. ‘Naar de inschatting van de hoofdaanklager zijn er voldoende aanknopingspunten voor een mogelijk rechts-extremistische achtergrond,’ aldus minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

In de video is onder meer te zien hoe hij bij de joodse begraafplaats in Halle een voorbijgangster doodschiet en even later een gast van een dönersnackbar. De video geeft duidelijke aanwijzingen voor antisemitische en rechts-extremistische motieven. B. zou tijdens de beelden van zijn schietpartij live hebben uitgezonden via het streamingplatform Twitch, zegt een woordvoerder van Twitch  woensdagavond tegen het Amerikaanse CNBC. In de video, die zo’n 35 minuten duurde, zei de schutter dat hij niet gelooft in de Holocaust en sprak hij zich fel uit tegen joden, vrouwen en massa-immigratie. De video is inmiddels niet meer op de site te zien, maar wel verspreid op andere websites.

Kort na het nieuws over de aanslag bij de synagoge kwamen via diverse (sociale) media berichten naar buiten dat een nabijgelegen kebabrestaurant zou zijn getroffen door een explosief, volgens een ooggetuige gegooid door een man met bivakmuts en een helm. Ook schoot een man met een geweer naar binnen in het restaurant, waar vijf à zes klanten aanwezig waren. Daarbij is één dode gevallen, meldt persbureau ANP. De schietende man bij de kebab-zaak is vastgelegd op beeld:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

In Landsberg, zo’n 15 kilometer ten oosten van Halle, zijn later op woensdag ook schoten gelost, maar daar vielen geen slachtoffers. Wel riep de politie bewoners op voorlopig binnen te blijven, scholen en kinderopvanglocaties moesten eveneens gesloten blijven. Ook zijn synagoges extra beveiligd.

De Duitse Bundesanwaltschaft, het onderdeel van justitie dat terreuraanslagen behandelt, heeft het onderzoek naar de zaak overgenomen. Twee zwaargewonden met schotwonden zijn in het ziekenhuis opgenomen.

Hessen: Syriër maakt 8 gewonden met gestolen vrachtwagen

Ook de Duitse Deelstaat Hessen werd deze week opgeschrikt door een treurig incident. In de plaats Limburg an der Lahn, ramde maandag een Syrische man in een vrachtwagen een rij wachtende auto’s. De eigenaar van de vrachtwagen werd vlak daarvoor door de Syriër achter zijn stuur vandaan getrokken, die er vervolgens met het voertuig vandoor ging. De 32-jarige Syriër reed een paar honderd meter verder in op de auto’s, wat negen gewonden tot gevolg had.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Direct na de aanrijding werd gespeculeerd over een terroristisch motief. De Syriër zou versuft uit de wagen zijn geklommen en riep volgens ooggetuigen ‘Allah Allah’. De Duitse politie vroeg direct voorzichtig te zijn met speculaties. Duitse veiligheidsdiensten en de politie hebben vooralsnog het motief nog niet bevestigd. De Syrische man zou al eerder in aanraking zijn geweest met de politie, zo had hij diverse keren geprobeerd een vrachtwagen te stelen.

Het zou niet de eerste keer zijn dat iemand een aanslag pleegt met een vrachtwagen in Europa. In december 2016 reed een 32-jarige Tunesiër in op een kerstmarkt in Berlijn, er vielen 12 doden. Een half jaar eerder gebruikte een 31-jarige Tunesiër dezelfde tactiek. Met een vrachtwagen scheurde hij de boulevard van het Franse Nice over. De aanslag kostte uiteindelijk 86 mensen het leven.

Syriër rent synagoge binnen met mes, roept ‘Allahu Akbar’ en ‘Fuck Israel’

In de hoofdstad Berlijn werd vrijdag ook al een synagoge opgeschrikt. Een jonge man rende de Neue Synagoge binnen met een mes, terwijl hij volgens het dagblad Bild ‘Allahu Akbar’ en ‘Fuck Israel‘ riep. Beveiligingspersoneel wist hem tegen de grond te werken voordat hij iemand kon verwonden. Dat gebeurde op vrijdagavond, vlak voor het begin van de rustdag sabbat, wanneer veel joden naar de synagoge komen om te bidden.

Klein zei in mei dat oplaaiend antisemitisme het gevolg is van ‘de toenemende maatschappelijke verruwing’, die zou worden aangewakkerd door internet en sociale media. De commissaris zei dat de meeste antisemitische acties worden gepleegd door ‘rechts-radicalen’, maar aan die lezing wordt veelvuldig getwijfeld. Zo bleek uit onderzoek van de Duitse Bondsdag dat de politie antisemitische incidenten onder de noemer extreem-rechts schaart als de achtergronden of motieven van de daders ontbreken, of de daders niet zijn opgepakt. Uit een EU-enquête bleek in februari dat Duitse Joden die te maken kregen met antisemitische incidenten, in 41 procent van de gevallen moslimextremisten aanwezen als dader, en in 20 procent van de gevallen rechts-extremisten.

Volgens de autoriteiten gaat het om de 23-jarige Syriër Murad M., geboren in Damascus. Hij heeft een tijdelijke verblijfsvergunning, die in december 2020 afloopt. De Israëlische krant The Times of Israel meldt dat de politie de man had gearresteerd en meegenomen voor nader onderzoek, maar hem zaterdagochtend weer heeft vrijgelaten.

Het is niet het eerste antisemitische incident in Berlijn waarbij een Syriër is betrokken. In april vorig jaar sloeg een Syrische asielzoeker, terwijl hij ‘yahudi’ (Arabisch voor Jood) riep, een Duitse man – die bij wijze van experiment een keppel had opgezet – met een riem in Berlijn. De week daarop liepen duizenden Duitsers ‘keppeltjesmarsen’ door Duitse steden.

In mei dit jaar gebeurde dat ook, nadat Felix Klein, de antisemitismegezant van Angela Merkel, Joden had afgeraden nog keppeltjes te dragen op straat. In Duitsland, en ook in Den Haag, gingen mensen uit solidariteit met Joden de straat op met een keppeltje op hun hoofd.

Grootschalige zoekactie politie na extreem-rechtse dreigbrieven

De Duitse politie heeft woensdagochtend huiszoekingen gedaan in verband met extreem-rechtse dreigbrieven naar moskeeën, partijhoofdkwartieren, media en andere instellingen in de deelstaten Beieren, Baden-Württemberg, Thüringen en Saksen-Anhalt. Zes personen zijn aangehouden. Een zevende verdachte werd niet aangetroffen.

De 23 dreigbrieven waren in juli per e-mail door heel Duitsland verstuurd. Erin werd onder meer gedreigd met bomaanslagen, meldt de Berliner Zeitung. De verdachten waren al geruime tijd bij de politie in beeld.

Volgens de procureur-generaal van München en de Beierse staatspolitie zijn verschillende gebouwen doorzocht. Ongeveer 120 agenten namen deel aan de huiszoekingen. De politie nam onder meer computers, smartphones en harde schijven in beslag. In de loop van de ochtend werden de acties beëindigd.

De minister van Binnenlandse Zaken van Beieren, Joachim Herrmann (CSU), maakte in München bekend dat toen de politie klaar was, de verdachten weer zijn vrijgelaten. ‘Dergelijke dreigmails willen angst en terreur zaaien en de gemeenschappelijke vrede verstoren,’ zei Herrmann. ‘Daar gaan we tegenin met alle macht van de rechtsstaat.’

De mails waren ondertekend door de extreem-rechtse groepen Volksfront, Combat 18 of Blood and Honour. Het neonazistische netwerk Blood & Honour is in Duitsland verboden. De gewelddadige extreemrechtse organisatie Combat 18 wordt beschouwd als de gewapende vleugel van Blood and Honour en is actief in verschillende Europese landen. Het Volksfront is een extreem-rechtse organisatie die oorspronkelijk uit de Verenigde Staten komt. Officieel had de groep zich ontbonden in 2012.