Hoe criminelen in 2014 Poetins vuile werk opknapten op de Krim

Criminelen deden in 2014 op de Krim voor Rusland het vuile werk, zegt misdaadexpert Mark Galeotti. ‘Nu doen ze wat kleine klussen.’

Wegens de invasie in Oekraïne, de liquidatie van burgers en het bestoken van burgerdoelen is de Russische president Vladimir Poetin in de ogen van zijn Amerikaanse tegenspeler Joe Biden een oorlogsmisdadiger. In hoeverre gebruikt Poetin criminelen voor zijn vuile oorlog?

‘De eerste criminele oorlog’

Bij de Russische inval in de Krim in 2014 werden lokale bendes ingeschakeld, schrijft de Britse wetenschapper Mark Galeotti (57) in De Vory. De Russische supermaffia (2018). Hij geldt als één van de best ingevoerde experts in de georganiseerde Russische misdaad. Het ­inpikken van de Krim noemt hij ‘de eerste criminele oorlog’. Naast de beruchte ‘groene mannetjes’ – speciale troepen zonder enig insigne – waren volop criminelen actief. ‘Van het begin af hing de campagne van Moskou om Kiev de Krim te ontfutselen af van een alliantie met partijen uit de lokale onderwereld.’

De nieuwe premier Sergei Aksyonov op de Krim was volgens Galeotti lid van Salem, een van de bendes op ‘het Sicilië van Oekraïne’. Die organisaties maken zich schuldig aan de smokkel van wapens, drugs en nagemaakte sigaretten, afpersing, vrouwenhandel en witwassen. Ondanks de spanningen tussen Rusland en Oekraïne werken de criminelen uit beide landen opportunistisch samen.

In de huidige ‘ouderwetse’ oorlog spelen ze echter amper een rol, zegt Galeotti. ‘Tegen de goedgetrainde Oekraïense troepen zouden de gangsters kansloos zijn. Ze knappen wel op contractbasis klussen op, zoals het ontvoeren van mensen en het plegen van sabotage en bomaanslagen. Daarnaast werken individuele criminelen als huurling in het leger, want de Russen betalen goed. Maar ze zitten vooral hun tijd uit.’

‘Aan de vooravond van de invasie was Poetin aan de winnende hand’

Ook voor Galeotti kwam de oorlog als een verrassing. ‘Aan de vooravond van de invasie was Poetin aan de winnende hand. Zijn troepenmacht aan de grens zorgde voor een enorme dreiging, cybercriminelen legden de boel plat, de economie verslechterde en westerse politici oefenden druk uit op president Volodymyr Zelensky van Oekraïne om toe te geven aan de Russische eisen. Op het moment dat de Russische tanks Oekraïne binnenrolden, verloor Poetin de oorlog.’