Dmitri Medvedev: hoe Poetins tamme dienaar felle waakhond werd

Hij trad in 2008 aan als liberale president, meer naar het Westen georiënteerd dan welke Russische president ook. Nu voert hij een offensief tegen het Westen en dreigt hij met nucleair wapengebruik. Een portret van Dmitri Medvedev.

‘De grootste clown van Oekraïne wil gerechtigheid voor het gehele Russische volk. De laatste met dergelijke ideeën was Adolf Hitler. Zijn er nog vragen over de aard van de Oekraïense regering?’ Dergelijke opruiende teksten zijn zowat dagelijks te lezen op Medvedevs Telegram-kanaal. Sinds de Russische inval in Oekraïne benadrukt Medvedev minimaal wekelijks dat nazi’s over Oekraïne regeren. Hij stelt bovendien dat het Westen Rusland kapot wil maken. Een tactiek om de Russen bang te maken voor het Westen zodat zij zich achter de grote leider Poetin scharen.

Medvedev is tegenwoordig vicevoorzitter van de Russische Veiligheidsraad, maar het bekendst is hij als president van Rusland (2008-2012). In die jaren zocht hij juist toenadering tot Europa en de Verenigde Staten. De gadget-liefhebber bezocht Silicon Valley waar Apple-baas Steve Jobs hem de iPhone 4 toonde. Ook at hij met toenmalig president Barack Obama een hamburger in Washington DC na een bezoek aan het Witte Huis. De wereld zag onder Medvedev toenadering tussen de twee wereldmachten. Maar als vicevoorzitter van de Russische Veiligheidsraad werd hij vanaf 2020 bijna onzichtbaar. Een dagelijkse stroom aan haatberichten tegen het Westen trekt hem nu uit de anonimiteit.

Gegrepen door de politiek

Dmitri Anatolyevich Medvedev (56) groeit als enig kind op in een appartement in Leningrad, nu Sint-Petersburg. Medvedevs gezin had het naar Sovjet-standaarden behoorlijk goed. Zijn ouders gaven les op verschillende universiteiten in Leningrad. Medvedev had weinig noodzaak om naast zijn middelbare school te werken. In het relatief luxe huishouden luisterde hij veel naar rock en hardrock en raakte hij in de ban van bands als Deep Purple, Led Zeppelin en Pink Floyd.

In 1982 gaat Medvedev rechten studeren aan de Universiteit van Leningrad. In die periode heeft hij zijn eerste baantje: in de wintermaanden schuift hij sneeuw. In 1987 studeert Medvedev af en begint hij aan een proefschrift dat hij in 1990 verdedigt. Medvedev gaat veel om met zijn docent burgerlijk recht, Anatoli Sobtsjak, vanwege hun gezamenlijke democratisch activisme.

Samen met Sobtsjak voert hij in 1988 campagne voor een zetel in het Russische parlement. Zonder succes, maar de 23-jarige promovendus wordt gegrepen door het politieke spel. Schijnbaar heeft hij bij Sobtsjak indruk gemaakt, want Medvedev wordt in 1990 Sobtsjaks adviseur in de gemeenteraad van Leningrad. Vladimir Poetin wordt ook Sobtsjaks adviseur. Medvedev en Poetin bouwen een hechte band op.

Van  rechterhand Poetin tot president

Sobtsjak voert in 1991 nogmaals campagne met Medvedev, nu voor de burgemeestersverkiezingen. Deze poging heeft meer succes. Sobtsjak wordt verkozen en doopt Leningrad om in Sint-Petersburg. Medvedev wordt adviseur van de buitenlandcommissie van de stad en Poetin geeft Medvedev leiding.

Medvedev krijgt in 2000 landelijk een gezicht als hoofd van de staf van Poetin, die inmiddels president is geworden. Medvedev moet bovendien de macht van olichargen verkleinen zodat Poetins invloed toeneemt. In 2000 zet Poetin hem in de raad van bestuur van het staatsgasbedrijf Gazprom om te voorkomen dat directeuren en aandeelhouders grote zakken geld wegsluizen. Deze missie slaagt. De marktwaarde van het bedrijf stijgt in de periode 2000-2008 van 8 miljard naar 300 miljard dollar.