Wat voorafging aan de ‘sterkste vriendschap ooit’ tussen Poetin en Xi

Het elfde jaar van de vriendschap tussen Vladimir Poetin en Xi Jinping breekt aan. Op 20, 21 en 22 maart was Xi op visite in Moskou. Hoe vormden ze hun relatie als ‘goede vrienden’?

Chinees president Xi Jinping (69) en Russisch president Vladimir Poetin (70) zien elkaar als belangrijke bondgenoten. Ze gingen al zo’n veertig keer bij elkaar op bezoek. Een overzicht van de belangrijkste bezoeken die hun band versterkten.

Xi’s eerste staatsbezoek als president van China

Een week nadat de Chinese president Xi Jinping in 2013 werd beëdigd tot president, legde hij zijn eerste staatsbezoek af. Het werd een bezoek aan president Poetin in Moskou. En dat was geen toeval. De avance van China werd door Poetin met beide handen aangegrepen. Het legde de basis voor een bijzondere (handels)relatie.

De wederzijdse handel moest jaarlijks van 81 miljard euro naar 92 miljard euro groeien: de handelsrelatie tussen China en Rusland zat in de lift. De warme banden die er werden aangehaald, waren bovendien een teken van de behoefte om een sterker blok te vormen tegen de dominantie van de Verenigde Staten.

Kracht van Siberië-pijplijn

Gesprekken over een oliepijplijn, door heel Siberië, werden bevestigd op 21 mei 2014, toen de twee leiders elkaar troffen in Peking. De landen tekenden een 30-jaar durende deal, ter waarde van 371 miljard euro. Het Russische concern Gazprom ging gas leveren aan China in samenwerking met de China National Petroleum Corporation (CNPC). Een omwenteling: Rusland koos hiermee voor meer Aziatische samenwerking en keerde zich meer af van het Westen.

Naast de gasdeal werden er meer belangrijke overeenkomsten getekend; de staten besloten meer samen te werken op het gebied van cyber-security en een spoorwegbrug te gaan bouwen over de Amoer-rivier, die grenst aan zowel Rusland als China. Ook werd mogelijke wapenhandel besproken. ‘We hebben machtige vijanden, maar geen machtige vrienden,‘ zei Ruslan Phukov, een Russische defensieanalist. Daarom hebben we de steun nodig van een reus als China.’

Vrienden voor altijd

Tijdens Poetins vierde staatsbezoek aan China sinds Xi’s presidentschap in 2013, sloten de landen wederom belangrijke energiedeals. ‘Rusland en China houden vast aan standpunten die heel dicht bij elkaar liggen of bijna hetzelfde zijn in de internationale arena,’ zei Poetin tijdens het bezoek op 26 mei 2016.

De landen vierden het ‘Sino-Russia’- vriendschapsverdrag dat vijftien jaar eerder, in 2001, getekend werd. ‘Ik hoop dat Rusland en China voor altijd vrienden blijven,’ benadrukte Xi.

Dat de relatie tussen de wereldmachten beter was dan ooit tevoren, bevestigde Xi tijdens een interview dat hij gaf aan de Russische media, voorafgaand aan zijn bezoek aan Moskou op 3 juli 2017. ‘China en Rusland zien elkaar als een zeer betrouwbare strategische partner. We komen regelmatig, gemiddeld vijf keer per jaar, samen om de koers uit te zetten en plannen te maken voor onze bilaterale betrekkingen,’ vertelde de Chinese leider. 

Een belangrijk ontwikkelingsproject dat Xi in 2013 lanceerde , het Belt Road Initiatief (BRI), bood ook kansen voor Rusland. In 2015 bereikten Xi en Poetin een belangrijke overeenkomst om samenwerking te zoeken tussen het BRI en de Euraziatische Economische Unie. Ze tekenden daarnaast een pact waarin ze beloofden geen cyberaanvallen op elkaar te plegen, het non-agressiepact.

China negeerde Oekraïense hulpkreet