LIVE | Atoominspecteurs weg uit Iran

7-7

Dit liveblog wordt niet langer bijgewerkt. Voor het laatste nieuws uit Den Haag kunt u het beste ons liveblog Tweede Kamerverkiezingen volgen en peilingen Tweede Kamerverkiezingen.

4-7

Atoominspecteurs weg uit Iran (16:30)

• IAEA-inspecteurs hebben Iran verlaten nadat Teheran woensdag de samenwerking met het atoomagentschap opzegde. De stap volgt op Israëlische en Amerikaanse aanvallen op Iraanse nucleaire installaties, waarna Iran al het toezicht opschortte.
• Toch noemt het IAEA-toezicht op Irans uraniumprogramma “van cruciaal belang”.
• ‘Een IAEA-team van inspecteurs is vandaag veilig uit Iran vertrokken om terug te keren naar het hoofdkantoor in Wenen, na tijdens het recente militaire conflict in Teheran te zijn gebleven’, aldus het agentschap op X.

3-7

Pentagon: Iraans atoomprogramma twee jaar vertraagd (12:00)

• Het Iraanse atoomprogramma heeft door Amerikaanse bombardementen vorige maand een vertraging van één tot twee jaar opgelopen. Dat heeft een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Defensie woensdag gezegd.
• ‘We hebben hun programma met minstens één tot twee jaar vertraagd, inlichtingenbeoordelingen binnen het ministerie van Defensie schatten dat in’, verklaarde de Pentagon-woordvoerder. Hij voegde eraan toe ‘dat het waarschijnlijk dichter bij de twee jaar ligt.’
• President Trump stelde eerder dat het programma zelfs ‘tientallen jaren’ is teruggezet. De aanvallen troffen installaties in Fordow, Natanz en Isfahan.

2-7

Iraanse minister: nucleaire installatie Fordow ‘zwaar beschadigd’ (10:00)

• De nucleaire installatie in Fordow is volgens de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araqchi ‘ernstig en zwaar beschadigd’ geraakt door een Amerikaans bombardement, maar daarmee is het Iraanse nucleaire programma niet beëindigd.
• ‘Niemand weet precies wat er is gebeurd in Fordow. Dat gezegd hebbende, is wel duidelijk dat de faciliteiten zwaar beschadigd zijn geraakt.’ De schade wordt in kaart gebracht door de Iraanse atoomautoriteit.
• Araqchi benadrukte: ‘Men kan de technologie en wetenschap voor verrijking niet vernietigen met bombardementen.’ Het programma is volgens hem nu een ‘kwestie van nationale trots en glorie’.
• Onderhandelingen met de VS komen er pas als Iran garanties krijgt tegen nieuwe aanvallen. ‘En alles in ogenschouw nemend, denk ik dat we nog meer tijd nodig hebben.’

1-7

Netanyahu en Trump ontmoeten elkaar volgende week in Washington (08:55)

• De Israëlische premier Benjamin Netanyahu ontmoet mogelijk op 7 juli de Amerikaanse president Donald Trump in Washington, meldden Israëlische media op basis van een functionaris. De Israëlische regering heeft de ontmoeting nog niet officieel bevestigd.
• Trumps woordvoerster Karoline Leavitt zei dat Netanyahu ‘geïnteresseerd is in een ontmoeting’ en dat er ‘naar een datum werd gezocht’. Trump ontving Netanyahu eerder al in april. In februari was Netanyahu Trumps eerste buitenlandse gast als herkozen president.

30-6

Iran meldt ruim 900 doden door oorlog met Israël (16:30)

• In Iran zijn zeker 935 mensen omgekomen door twaalf dagen oorlog met Israël, meldt persbureau IRNA. Onder hen zouden 132 vrouwen en 38 kinderen zijn.
• De oorlog begon op 13 juni met een Israëlische aanval op Iraanse nucleaire doelen, waarna Iran vergeldingsaanvallen uitvoerde.
• Lees hier waarom Israël juist nu Iran aanviel.

Trump ontkent onderhandelingen met Iran over nucleaire deal (13:20)

• Donald Trump ontkent dat hij Iran een nieuwe nucleaire deal aanbiedt. Hij zegt ook niet langer met het land te willen praten. Volgens hem zijn Iraanse nucleaire installaties “weggevaagd” door Amerikaanse bombardementen.
• Op Truth Social haalt hij uit naar senator Chris Coons, die had gesuggereerd dat Trump stappen zet richting een akkoord met Iran.
• Trump benadrukt dat hij “helemaal niets” aanbiedt, in tegenstelling tot Obama, die volgens hem miljarden betaalde voor de eerdere nucleaire deal JCPOA.
• ‘Laat die nep-Democratische senator Chris Coons weten dat ik Iran helemaal niets aanbied, in tegenstelling tot Obama, die hen miljarden betaalde onder die stomme ‘weg naar een kernwapen’ JCPOA (die nu al verlopen zou zijn)’, schreef Trump op zijn platform Truth Social.
• Hij verwees met JCPOA naar een eerdere internationale deal over het beperken van de Iraanse nucleaire activiteiten. Hij trok zijn land in 2018 terug uit die overeenkomst.

Westen veroordeelt Iraanse bedreigingen aan IAEA-baas (10:50)

• Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hebben in een gezamenlijke verklaring de Iraanse ‘dreigementen’ aan IAEA-chef Rafael Grossi scherp veroordeeld. In een Iraanse krant werd opgeroepen om hem te doden, nadat Teheran hem had beschuldigd in het belang van Israël te handelen.
• Grossi ligt al jaren overhoop met Iran over diens nucleaire programma. Hij wil toezicht houden en toegang krijgen tot recent gebombardeerde faciliteiten, maar Iran weigert. Teheran heeft de samenwerking met het IAEA inmiddels stopgezet en zegt de veiligheid van inspecteurs niet meer te kunnen garanderen.

Iran wil pas onderhandelen als VS afzien van verdere aanvallen (08:25)

• Iran wil alleen nucleaire gesprekken hervatten als de VS verdere aanvallen uitsluiten. Volgens onderminister van Buitenlandse Zaken Majid Takht-Ravanchi is dat de voorwaarde voor voortzetting van diplomatie.
• Takht-Ravanchi benadrukte dat Iran uranium wil verrijken voor ‘vreedzame doelen’ en ontkende geheime plannen voor een kernbom. Op de vraag of Iran bereid is tot concessies in ruil voor sanctieverlichting, antwoordde hij: ‘Waarom zouden we daarmee akkoord gaan?’
• President Trump zei vrijdag dat hij Iran ‘absoluut’ opnieuw zou bombarderen bij nieuwe aanwijzingen.

29-6

Iraanse functionarissen: Amerikaanse aanvallen niet zo verwoestend (19:50)

• Uit onderschepte communicatie tussen hoge Iraanse functionarissen blijkt dat de recente Amerikaanse aanval met B-2 bommenwerpers minder verwoestend was dan verwacht.
• In die communicatie speculeerden vier hooggeplaatste Iraanse functionarissen over waarom de door president Trump aangestuurde aanvallen niet zo verwoestend waren.
• President Trump houdt vol dat de Iraanse nucleaire faciliteiten volledig zijn vernietigd, maar volgens CNN en The New York Times klopt dat niet. Hij bestempelt die berichten als nepnieuws.

27-6

VS praten met Pakistan over ‘duurzame vrede’ Israël en Iran (15:00)

• De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio heeft donderdag telefonisch overleg gevoerd met de Pakistaanse premier Shehbaz Sharif over vrede tussen Israël en Iran.
• Het gesprek volgde op een staakt-het-vuren dat president Trump eerder deze week aankondigde na een korte oorlog. Pakistan speelt een bemiddelende rol, mede omdat het de Iraanse belangen in de VS vertegenwoordigt.
• Volgens Trump begrijpt Pakistan Iran “beter dan de meeste andere landen”.

Israëlische defensieminister bevestigt dat ze Khamenei wilden doden (09:20)

• De Israëlische defensieminister Katz onthulde dat Israël recent van plan was om de Iraanse leider Khamenei te doden. ‘Hij ging heel diep onder de grond, verbrak het contact met de commandanten. Dus uiteindelijk was het niet realistisch.’
• Katz noemde Khamenei eerder een ‘moderne Hitler’ die ‘niet kan blijven bestaan”. Israël zou geen toestemming van de VS nodig hebben: ‘We hebben geen toestemming nodig voor dit soort dingen.’
• Sinds het staakt-het-vuren zoekt Israël Khamenei niet meer actief, maar Katz adviseert hem ‘in een bunker te blijven’. Khamenei sprak van een ‘overwinning’ en stelde dat Israël ‘bijna uitgeschakeld’ is.

25-6

Zelensky feliciteert Trump met ‘succesvolle’ aanval op Iran (19:52)

• De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Donald Trump gefeliciteerd met de aanval op Iran. Tijdens hun ontmoeting op de NAVO-top spraken ze ook over droneproductie en luchtafweer. Zelensky schreef op X dat het een goed gesprek was.
• ‘Het is belangrijk dat de Amerikaanse acties niet alleen hun nucleaire programma, maar ook hun droneproductie hebben verzwakt’, aldus Zelensky.

Iran boos op Rutte om lof voor Amerikaanse aanvallen (16:45)

• Iran heeft woedend gereageerd op de lofzang van NAVO-baas Mark Rutte op de Amerikaanse president Donald Trump voor diens aanvallen op Iraanse nucleaire installaties.
• ‘Het is schandelijk, verachtelijk en onverantwoordelijk van de secretaris-generaal van de NAVO om te feliciteren voor een echt buitengewone criminele daad van agressie tegen een soevereine staat’, aldus het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken op X. Iemand die een onrechtvaardigheid goedkeurt, mist integriteit, vindt het ministerie verder. Iemand ‘die een misdaad steunt, geldt als medeplichtig.’
• Trump publiceerde een boodschap van Rutte voor het begin van de NAVO-top in Den Haag, waarin de NAVO-chef de Amerikaanse president prees voor de aanvallen: ‘Gefeliciteerd en bedankt voor uw beslissende actie in Iran. Dat was echt buitengewoon en iets wat niemand anders durfde te doen. Het maakt ons allemaal veiliger.’

Trump denkt dat Israël en Iran niet meer gaan vechten (16:40)

• Volgens Donald Trump is de oorlog tussen Israël en Iran voorlopig voorbij, omdat beide landen “moe” zouden zijn.
• Na afloop van de NAVO-top in Den Haag zei hij dat Amerikaanse bombardementen op Iraanse nucleaire installaties tot vrede hebben geleid. Trump vergeleek de aanval met Hiroshima en denkt dat Iran geen nieuwe poging zal doen om een kernprogramma te starten.
• ‘Ik zie Iran zich niet weer gaan bezighouden met nucleaire zaken’, aldus Donald Trump.

Rusland: te vroeg voor inschatting schade Iran na aanvallen VS (13:01)

• Rusland zegt dat het nog te vroeg is om de schade van de Amerikaanse aanvallen op Iran te beoordelen. De VS bombardeerden dit weekend onder meer de goed beschermde nucleaire installatie bij Fordow.
• Volgens Amerikaanse media is het Iraanse kernprogramma mogelijk slechts enkele maanden vertraagd.
• ‘Ik denk niet dat iemand nu over realistische gegevens kan beschikken. Het is waarschijnlijk nog te vroeg, we moeten wachten tot zulke data beschikbaar komen’, zei een Kremlin-woordvoerder.

Amerikaanse gezant Witkoff zegt dat VS in gesprek zijn met Iran (13:00)

• De Amerikaanse gezant Steve Witkoff heeft bevestigd dat de VS opnieuw in gesprek zijn met Iran over een civiel nucleair programma zonder uraniumverrijking.
• Hij noemde de gesprekken “veelbelovend”, maar gaf geen details over de gesprekspartners.
• Volgens Iran probeerde Israël met recente aanvallen het diplomatieke contact tussen Washington en Teheran te ondermijnen.

Defensieminister Hegseth onderzoekt lek na aanval op Iran (12:03)

• De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth bevestigde in Den Haag dat een onderzoek loopt naar het lekken van inlichtingen over de Amerikaanse bombardementen op Iran. Ook de FBI is daarbij betrokken.
• Hegseth reageerde op berichtgeving van The New York Times en CNN. Die media schreven dat de door de Verenigde Staten gebombardeerde Iraanse nucleaire installaties mogelijk niet volledig vernietigd zijn. Ze baseerden zich op informatie van Defense Intelligence Agency.
• Volgens Hegseth betrof het ‘vroege inschattingen van de schade’. ‘Deze informatie was voor interne doeleinden. Inschattingen van gevechtsschade. CNN en anderen proberen dit te spinnen om de president slecht te laten overkomen.’

Iraanse parlement voor opschorting samenwerking IAEA (09:45)

• Het Iraanse parlement wil de samenwerking met het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) opschorten. De hoogste nationale veiligheidsraad moet dit nog goedkeuren.
• Parlementsvoorzitter Mohammad Bagher Ghalibaf: ‘Het Internationaal Atoomenergieagentschap, dat weigerde om de aanval op Iraanse nucleaire faciliteiten ook maar enigszins te veroordelen, heeft zijn internationale geloofwaardigheid te koop gezet.’
• Volgens Ghalibaf wordt de samenwerking gestopt tot ‘de veiligheid van de nucleaire faciliteiten is gegarandeerd’. Inspecties worden opgeschort en toegang voor inspecteurs vereist voortaan toestemming van de Iraanse veiligheidsraad.

Trump hekelt berichten dat aanval op Iran nauwelijks impact had (07:48)

• President Trump reageerde fel op berichten van CNN en The New York Times dat de Amerikaanse aanvallen op Iraanse nucleaire installaties minder effectief waren dan gepresenteerd.
• Trump beschuldigde de media op zijn sociale medium Truth Social ervan ‘een van de meest succesvolle militaire aanvallen in de geschiedenis omlaag te halen’.
• Volgens inlichtingenbronnen heeft de ontwikkeling van het Iraanse nucleaire programma slechts ‘enkele maanden vertraging’ opgelopen.

24-6

Al Jazeera: Iraanse president betuigt spijt aan Qatar (18:24)

• De Iraanse president Masoud Pezeshkian heeft in een telefoongesprek met de emir van Qatar zijn spijt betuigd over de aanval op een Amerikaanse basis in het land.
• Emir Tamim bin Hamad al-Thani sprak van “een flagrante schending van de soevereiniteit en het luchtruim van Qatar”.
• Hij drong aan op hervatting van de gesprekken met Israël en de VS, en benadrukte: “Qatar is altijd een voorstander geweest van dialoog met Iran en heeft in dit opzicht onvermoeibare diplomatieke inspanningen geleverd.”

President Iran: wij respecteren bestand als Israël dat ook doet (16:45)

• Iran zal het bestand met Israël respecteren, zolang Israël zich er ook aan houdt. Dat heeft de nieuwe Iraanse president Masoud Pezeshkian gezegd in een telefoongesprek met de Maleisische premier Anwar Ibrahim.
• Eerder kondigde de Amerikaanse president Donald Trump aan dat er een akkoord is bereikt na ruim een week van gevechten.
• “Als het zionistische regime het staakt-het-vuren niet schendt, zal Iran dat ook niet doen”, verklaarde Pezeshkian. Hij verwees met zionistisch regime naar de regering van Israël.

Trump: Israël zal Iran niet meer aanvallen (14:05)

• Israël zal Iran voorlopig niet meer aanvallen, meldt Donald Trump op Truth Social. Hij verklaarde dat “alle vliegtuigen zullen omkeren” en dat het staakt-het-vuren van kracht is.
• Volgens Israëlische media mocht Israël nog een “symbolische” aanval uitvoeren, wat leidde tot een beperkte luchtaanval op een radarinstallatie nabij Teheran.

Iran meldt ruim 600 doden sinds begin oorlog met Israël (13:38)

• Sinds het begin van de oorlog met Israël zijn in Iran zeker 610 burgers omgekomen en raakten ruim 4700 mensen gewond, meldt Teheran.
• Volgens het ministerie van Volksgezondheid gaat het onder de doden ook om dertien kinderen en vijf hulpverleners. Daarnaast raakten zeven ziekenhuizen en negen ambulances beschadigd door Israëlische aanvallen.

Trump haalt uit naar Israël en Iran om schendingen bestand (13:22)

• Donald Trump zegt teleurgesteld te zijn in zowel Israël als Iran, omdat ze het door hem aangekondigde staakt-het-vuren hebben geschonden. Vooral Israël kreeg kritiek: volgens Trump is dat land “losgegaan” nadat was ingestemd met de deal.
• De president richtte zich ook op sociale media tot Israël. Hij wil dat het land geen aanvallen meer uitvoert. ‘Laat die bommen niet vallen, dat zou een grote schending zijn. Haal je piloten nu terug.’

Israëlische defensieminister: leger zal ‘krachtig’ reageren op nieuwe raketlancering Iran (10:20)

• De Israëlische minister van Defensie Katz zegt dat het leger krachtig zal reageren op de nieuwe raketlancering vanuit Iran. De minister spreekt van een volledige schending van het staakt-het-vuren

Israël meldt nieuwe Iraanse raketlancering, ondanks bestand (09:38)

• Op basis van Israëlische bronnen meldt persbureau AFP dat Iran opnieuw een raket op Israël heeft afgevuurd. In het noorden van Israël zouden sirenes klinken.

Nederlandse reacties op het staakt-het-vuren (09:30)

• Demissionair premier Schoof spreekt over een ‘goede stap om verdere escalatie in de regio te voorkomen’. Schoof herhaalt verder het kabinetsstandpunt dat Iran geen kernwapens mag krijgen.
• Minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp spreekt ook over ‘een stap in de goede richting’. ‘We willen echt komen tot de-escalatie.’ Iran mag volgens de minister geen kernwapenstaat worden: ‘Voor mij staat dat als een paal boven water’.

Israël stemt in met tijdelijk staakt-het-vuren (08:35)

• In een reeks berichten op het sociale medium X zegt de Israëlische premier Benjamin Netanyahu dat hij heeft ingestemd met een staakt-het-vuren met Iran. Hij schrijft dat de gestelde doelen zijn bereikt.
• Netanyahu waarschuwt wel dat de strijd kan worden hervat: ‘Israël zal krachtig reageren op iedere schending van het staakt-het-vuren.’

Trump: Iran en Israël zijn staakt-het-vuren overeengekomen (08:00)

• De Amerikaanse president Donald Trump meldt dat Iran en Israël een staakt-het-vuren zijn overeengekomen. ‘Israël en Iran zijn het er volledig over eens dat er een volledig en totaal staakt-het-vuren zal zijn… gedurende twaalf uur, waarna de oorlog als beëindigd zal worden beschouwd!’, schrijft hij op Truth Social.
• Volgens Trump begint het staakt-het-vuren om 07.00 uur Israëlische tijd, nadat beide landen hun ‘laatste missies hebben afgebouwd en voltooid’. ‘Tijdens elke wapenstilstand zal de andere partij VREDIG en RESPECTVOL blijven.’
• Een Witte Huis-functionaris bevestigt dat Israël akkoord ging onder de voorwaarde dat Iran geen nieuwe aanvallen uitvoert. De premier van Qatar stelde de instemming van Teheran veilig in een telefoongesprek met Iraanse functionarissen.
• ‘God zegene Israël, God zegene Iran, God zegene het Midden-Oosten, God zegene de Verenigde Staten van Amerika en God zegene de wereld!’, besluit Trump.

23-6

Trump bedankt Iran voor waarschuwing vergeldingsaanval (22:20)

• De Amerikaanse president Donald Trump heeft de Iraanse reactie op de Amerikaanse aanval op Iran uiterst zwak genoemd. Dit schreef hij in een bericht op zijn eigen social media platform Truth Social.
• Iran vuurde volgens hem veertien raketten af op een Amerikaanse basis in Qatar; dertien werden onderschept en één vormde geen gevaar.
• Er vielen geen gewonden of doden, mede doordat Iran vooraf zou hebben gewaarschuwd — iets waarvoor Trump het regime bedankte.
• Iran heeft ‘officieel gereageerd op onze vernietiging van hun nucleaire faciliteiten met een zeer zwakke reactie, die we hadden verwacht en zeer effectief hebben beantwoord’, aldus Trump op zijn platform Truth Social.
• Hij sprak de hoop uit dat er een einde komt aan de haat. ‘Misschien kan Iran nu overgaan tot vrede en harmonie in de regio, en ik zal Israël enthousiast aanmoedigen om hetzelfde te doen.’
• De aanval was een reactie op Amerikaanse bombardementen met zware bommen op Iraanse nucleaire installaties, bedoeld om te voorkomen dat Iran een kernwapen ontwikkelt.

Landen Midden-Oosten heropenen luchtruim (22:01)

• Meerdere landen in het Midden-Oosten, waaronder Qatar, Bahrein en de VAE, hebben hun luchtruim heropend na een Iraanse raketaanval op een Amerikaanse basis in Qatar.
• Zo is ook de luchthaven van Dubai weer operationeel en de Amerikaanse ambassade in Qatar opent dinsdag opnieuw haar deuren.

Internationale kritiek op ‘onacceptabele’ aanval Iran op Qatar (20:56)

• De Iraanse raketaanval op een Amerikaanse basis in Qatar roept wereldwijd verontwaardiging op; Saudi-Arabië, Frankrijk, de VAE en Israël spreken van onacceptabele agressie.

Qatar sloot luchtruim na Iraanse waarschuwing: ‘Schending van onze soevereiniteit’ (19:55)

• Drie Iraanse bronnen zeggen tegen The New York Times dat Iran Qatar vooraf waarschuwde om het aantal slachtoffers te beperken. De aanval was bedoeld als symbolische vergelding voor Amerikaanse bombardementen, en zou bewust zo zijn uitgevoerd dat verdere escalatie kon worden voorkomen.

• Qatar sloot daarop zijn luchtruim, mede om slachtoffers te voorkomen. Toch reageerde het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Golfstaat woedend: ‘We beschouwen dit als een flagrante schending van de soevereiniteit en het luchtruim van Qatar, evenals van het internationaal recht.’

• Al Udeid geldt als de grootste Amerikaanse militaire installatie in het Midden-Oosten en werd daarom gezien als een potentieel doelwit bij een Iraanse vergeldingsaanval.

Meer landen in Midden-Oosten sluiten luchtruim (19:54)

• Ook Koeweit heeft zijn luchtruim gesloten na een Iraanse aanval op een Amerikaanse basis in Qatar. Daarnaast meldt Al Jazeera dat ook Irak zijn luchtruim heeft gesloten. Eerder is al sluiting van het luchtruim van de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar en Bahrein gemeld.
• ‘Met het oog op de veiligheid en beveiliging van het land, en gezien de voorzorgsmaatregelen die in een aantal buurlanden zijn genomen, waaronder de sluiting van hun luchthavens en luchtruim, kondigt de staat Koeweit de tijdelijke sluiting van zijn luchtruim aan als voorzorgsmaatregel, met ingang van vandaag tot nader order’, laat de Golfstaat weten.

Iraakse bronnen zien geen raketaanval Iran op VS-basis in Irak (19:54)

• Iraakse veiligheidsbronnen zeggen dat Iran geen raketaanval heeft uitgevoerd op de Amerikaanse militaire basis Ain al-Asad in het Iraakse Hit.
• Wel waren waarschuwingssirenes te horen voor een mogelijke aanval, meldt het Saudische nieuwskanaal Al Arabiya.

FlightRadar: luchtruim VAE en Qatar gesloten (19:25)

• De Verenigde Arabische Emiraten en Qatar hebben hun luchtruim gesloten. Dat meldt FlightRadar op het socialemediaplatform X na een aanval van Iran op in ieder geval een Amerikaanse basis in Qatar.
• Volgens FlightRadar moeten veel vliegtuigen noodgedwongen omkeren door de sluiting van het luchtruim van de Verenigde Arabische Emiraten.

Axios: veiligheidsteam in Witte Huis bijeen om dreiging Iran (19:05)

• Donald Trump heeft maandag in het Witte Huis een bijeenkomst met zijn veiligheidsteam over (dreigende) aanvallen van Iran. Volgens nieuwssite Axios begint het overleg om 19.00 uur Nederlandse tijd. Iraanse media melden inmiddels dat Amerikaanse bases in Irak en Qatar zijn aangevallen.
•  Qatar meldt dat er geen slachtoffers zijn gevallen door de Iraanse vergeldingsaanval op een Amerikaanse basis in de Golfstaat. Het land veroordeelt de aanval als een schending van de soevereiniteit en dreigt daar zelf op te zullen reageren.

Media Iran melden aanval op Amerikaanse bases in Irak en Qatar (19:03)

• Iran valt Amerikaanse bases aan in Irak en Qatar. Dat bericht het Iraanse nieuwsagentschap Tasnim.
• Internationale media melden dat explosies zijn gehoord boven Doha, de hoofdstad van Qatar. Militaire bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat de luchtafweer is geactiveerd op de basis Ain al-Asad in Irak.
• Iran noemt de vergeldingsaanval “Aankondiging van de overwinning”, aldus Iraanse staatsmedia.

Explosies gehoord boven hoofdstad Qatar (18:44)

• Boven de Qatarese hoofdstad Doha zijn explosies gehoord, melden internationale media. Eerder waarschuwden internationale media al voor een mogelijke Iraanse aanval op een Amerikaanse luchtmachtbasis in het land.
• Journalist Barak Ravid van nieuwssite Axios schrijft op X dat Iran een zestal raketten heeft afgevuurd op Amerikaanse bases in Qatar. Hij zegt dat te hebben vernomen van een Israëlische functionaris.
• Op X gaan enkele beelden rond van de Iraanse aanval.
• Qatar had in aanloop naar de vermoedelijke aanval het eigen luchtruim gesloten en meerdere westerse landen hadden hun burgers in het land gewaarschuwd. Nederlanders kregen het advies waakzaam te zijn en zo veel mogelijk binnen te blijven.
• De VS voerden afgelopen weekend aanvallen uit op doelen in Iran. Daar bombardeerden ze nucleaire installaties Fordow, Natanz en Isfahan. President Donald Trump had Iran naderhand gewaarschuwd die aanvallen niet te vergelden. Hij schreef in hoofdletters op sociale media dat elke vergeldingsactie beantwoord zal worden.

BBC: vrees Iraanse raketaanval op VS-basis in Qatar (18:41)

• De Verenigde Staten vrezen een Iraanse raketaanval op hun luchtmachtbasis Al Udeid in Qatar.
• Er is een “geloofwaardige dreiging” richting de  luchtmachtbasis, meldt de BBC.
• Als gevolg sloot Qatar zijn luchtruim en waarschuwden meerdere landen, waaronder Nederland, hun burgers.

Legerleider Iran belooft ‘krachtige’ reactie op aanvallen VS (17:10)

• De Iraanse legerleider Abdolrahim Mousavi heeft vergelding aangekondigd na Amerikaanse bombardementen op nucleaire installaties, waaronder het zwaar beveiligde Fordow.
• De spanningen lopen verder op na weken van aanvallen, waarbij Mousavi waarschuwde dat “deze misdaad niet onbeantwoord zal blijven”.
• Volgens The New York Times bereiden pro-Iraanse milities mogelijk aanvallen voor in Irak en Syrië.

VS en VK komen met veiligheidsadvies voor burgers in Qatar (17:00)

ChatGPT zei:

NAVO-chef Rutte: Iran mag geen kernwapen ontwikkelen (15:47)

• NAVO-chef Mark Rutte zegt dat Iran geen kernwapens mag ontwikkelen en roept het land op zich te houden aan het Non-proliferatieverdrag.
• Hij reageerde op de Amerikaanse aanvallen op Iraanse nucleaire installaties, waarbij ook doelen werden geraakt die eerder door Israël zijn gebombardeerd.
• ‘Laten we niet vergeten dat Iran nauw betrokken is bij de oorlog in Oekraïne. Iraanse drones doden elke dag onschuldige burgers,’ zei Rutte.
• Lees hier alles over de NAVO-top in Den Haag.

IAEA wil opheldering over verrijkt uranium in Iran (14:20)

• Internationaal Atoomenergieagentschap-topman (IAEA) Rafael Grossi wil opheldering van Iran over de locatie van nucleair materiaal na Amerikaanse bombardementen op Iraanse installaties.
• Tijdens spoedoverleg in Wenen wees hij op Iran’s informatieplicht en pleitte hij voor een gevechtspauze om inspecties mogelijk te maken.
• ‘Zij moeten de uraniumvoorraden in kaart brengen, waarbij vooral de 400 kilogram die tot 60 procent verrijkt is van groot belang is’, aldus Grossi.

Poetin veroordeelt geweld tegen Iran (12:21)

• De Russische president Vladimir Poetin ontving maandag de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araqchi in Moskou.
• Araqchi bedankte Poetin voor zijn steun en noemde Rusland “aan de goede kant van de geschiedenis”.
• Poetin veroordeelde het geweld tegen Iran als ongegrond en benadrukte dat Rusland klaarstaat om het Iraanse volk te helpen.

Duitsland wil associatieverdrag met Israël niet opzeggen (12:14)

• Duitsland wil het associatieverdrag met Israël niet opzeggen, ondanks een EU-rapport dat wijst op mogelijke mensenrechtenschendingen in Gaza. ‘We hebben deze associatieovereenkomst nodig en mogen die op geen enkele manier in twijfel trekken’, stelt Johann Wadepuhl, Duits minister van Buitenlandse Zaken. ‘De humanitaire situatie in Gaza is nog steeds onaanvaardbaar’, aldus Wadepuhl.
• Frankrijk erkent die schendingen, maar wil nog geen strafmaatregelen nemen. ‘Het staat onomstotelijk vast dat Israël artikel 2 van het associatieverdrag schendt’, zegt Jean-Noël Barrot, Frans minister van Buitenlandse Zaken.
• Zweden, Ierland en Spanje pleiten voor sancties, maar een meerderheid binnen de EU ontbreekt voorlopig.

Israël valt hoofdkwartier van Iraanse Revolutionaire Garde aan  (12:08)

• Israël zegt het hoofdkwartier van de Iraanse Revolutionaire Garde in Teheran te hebben getroffen bij een aanval “met ongekende kracht”.
• Volgens het leger zijn ook overheidsgebouwen geraakt en viel in delen van de stad de stroom uit.
• Minister van Defensie, Israel Katz, bevestigt dat ook de beruchte Evin-gevangenis is beschoten.

Iraans parlement overweegt einde samenwerking met IAEA (11:45)

• Het Iraanse parlement bespreekt een voorstel om de samenwerking met het IAEA stop te zetten, omdat het agentschap volgens Teheran partijdig is en Israël te weinig weerwoord biedt.
• Parlementsvoorzitter Qalibaf noemt het IAEA een politiek instrument en eist garanties voor professioneel gedrag. Iran stelt dat zijn nucleaire programma vreedzaam is, ondanks Israëlische beschuldigingen van wapenproductie.

Israël valt Iraanse nucleaire faciliteit aan (11:40)

• Israël heeft de nucleaire faciliteit van Fordow aangevallen. Die ondergrondse faciliteit werd ook al gebombardeerd door Amerikaanse B-2 bommenwerpers. Het is niet duidelijk hoe groot de schade is na beide aanvallen.
• Het Israëlische leger meldt zelf ook ‘aanvallen met ongekende kracht’ op Teheran. Israël heeft het naar eigen zegen gemunt op ‘agentschappen van overheidsonderdrukking’.

Olieprijs in de plus, Iran dreigt Straat van Hormuz te sluiten (09:30)

• De olieprijzen gingen maandagochtend omhoog door de Amerikaanse aanvallen op Iraanse nucleaire faciliteiten. Ook zijn er zorgen over (langdurige) verstoringen van de olieleveringen uit het Midden-Oosten.
• De prijs van een vat Brentolie noteerde 1,1 procent hoger. Bij opening va de oliehandel op maandag waren plussen te zien. De olieprijzen stegen al flink sinds Israël aanvallen uitvoert op Iran.
• Iran dreigt nu met sluiting van de Straat van Hormuz. Door die waterweg gaat ongeveer een vijfde van de wereldwijde olieproductie.

Trump spreekt op Truth Social over ‘regime change’ (08:00)

• President Trump heeft zich op zijn eigen sociale medium Truth Social uitgelaten over de Amerikaanse aanval op Iraanse nucleaire installaties. Trump spreekt over ‘monumentale’ schade door de B-2 bommenwerpers.
• Hij laat zich ook uit over ‘regime change’ (regimewisseling). Hij neemt de term naar eigen zeggen liever niet in zijn mond. Maar als het Iraanse regime niet in staat is om Iran weer fantastisch te maken, dan is regime change misschien op zijn plek.

22-6

Pete Hegseth na persconferentie: ‘Iraanse installaties volledig lamgelegd’ (14:12)

• Pete Hegseth, minister van Defensie van de Verenigde Staten, reageerde vanuit het Pentagon op de Amerikaanse aanval op Iraanse nucleaire installatie: ‘Ons doel was om een eind te maken aan het nucleaire programma van Iran. Het was een ongelooflijk en overweldigend succes – we hebben het volledig lamgelegd.’
• ‘Al jarenlang zegt president Trump dat Iran nooit een kernwapen mag krijgen’ stelt Hegseth. ‘Veel presidenten droomden ervan om het Iraanse kernprogramma te stoppen. Geen van hen slaagde. Tot Trump.’

VS bombardeert Iran

• Trump zegt in een verklaring in het Witte Huis dat de Verenigde Staten in samenwerking met Israël bombardementen heeft uitgevoerd.
• Drie complexen zijn geraakt: Fordo, Isfahan en Natanz. Trump spreekt van een ‘zeer succesvolle aanval’. ‘Fordo is weg.’
• Alle vliegtuigen zijn volgens de president veilig teruggekeerd.
• Halverwege vorige week werd duidelijk dat de VS planden om zich in het conflict met Iran te mengen.
• De verklaring werd gedaan daags voorafgaand de NAVO-top in Den Haag. Trump werd geflankeerd door anti-oorlog-politicus JD Vance, buitenlandminister Marco Rubio en defensieminister Hegseth.
• De Amerikaanse bombardementen zouden alle relevante nucleaire installaties hebben uitgeschakeld.
• Iraanse buitenlandminister zegt dat de nucleaire faciliteiten geen grote schade hebben opgelopen.
• Lees ook: Gaat Trump Iran aanvallen? ‘Ons geduld raakt op’ 

20-6

Grote betogingen tegen Israël in Teheran en andere plaatsen (14:00)

• Op de vrijdagse gebedsdag zijn in meerdere Iraanse steden duizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen Israël.
• De betogers betuigden tegelijk steun aan het regime en de geestelijkheid, die sinds 1979 over Iran heerst. Israël hoopt met de recente bombardementen zowel nucleaire doelen als de macht van het sjiitische theocratische bewind te treffen.
• Het is volgens een tv-presentator van de staatstelevisie die verslag deed ‘een dag van solidariteit met het verzet van de Iraanse natie’.

Nobelprijswinnaar Mohammadi smeekt Trump om vrede (13:00)

• Nobelprijswinnaar Narges Mohammadi heeft in een videoboodschap aan CNN een dringend beroep gedaan op president Trump om zich niet bij de oorlog te voegen en te pleiten voor vrede.
• In de video, opgenomen in Iran, roept de mensenrechtenactivist op tot een staakt-het-vuren in het Midden-Oosten. Mohammadi ontving in 2023 de Nobelprijs voor de Vrede voor haar inzet voor vrouwenrechten in Iran en verblijft sinds eind 2024 tijdelijk buiten de gevangenis vanwege medische redenen.
• ‘Hier vraag ik de president van de Verenigde Staten van Amerika niet alleen om zich niet bij deze oorlog aan te sluiten, maar ook om een staakt-het-vuren na te streven, de oorlog te stoppen en vrede in het Midden-Oosten te realiseren’, zegt Mohammadi.

Iran onderhandelt niet met VS zolang Israël blijft aanvallen (11:00)

• De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araqchi zegt dat zijn land niet met de Verenigde Staten onderhandelt zolang Israël doelen in Iran blijft bestoken.
• Volgens de buitenlandminister heeft Washington herhaaldelijk aangedrongen om verder te onderhandelen over het nucleaire programma van Iran. Araqchi weigert vooralsnog: ‘Diplomatie en dialoog niet mogelijk zolang de agressie niet stopt.’

Steeds meer landen sluiten hun ambassade in Iran (10:00)

• Meerdere landen sluiten hun ambassades in Teheran of evacueren personeel vanwege de onveilige situatie. ‘Dit besluit nemen wij niet lichtvaardig’, zei de Australische minister van Buitenlandse Zaken. Australiërs wordt geadviseerd Iran te verlaten.
• Slowakije sluit zijn ambassade tijdelijk. Ook Polen, Zuid-Korea en de Verenigde Staten evacueren burgers.
• De Nederlandse ambassade in Teheran blijft operationeel. ‘Vooral in dit soort situaties is het belangrijk dat Nederland aanwezig blijft’, meldt de ambassadesite.
• Het gebouw van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv raakte gisteren licht beschadigd na een Iraanse raketaanval. Minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp ziet vooralsnog geen reden om extra maatregelen te treffen. ‘Dat is weleens eerder gebeurd’, zei de minister in het Kamerdebat.

Gaat Trump Iran aanvallen? (07:00)

• Donald Trump komt steeds dichter bij een aanval op Iran. De Amerikaanse president eist de ‘onvoorwaardelijke overgave’ van het regime van ayatollah Khamenei. Werkt zijn dwangdiplomatie dit keer wel? En krijgt hij zijn MAGA-aanhang mee?

19-6

Trump keurt aanvalsplannen op Iran goed, maar houdt beslissing aan

• President Trump heeft dinsdagavond aanvalsplannen op Iran goedgekeurd, maar nog geen definitief besluit genomen over deelname aan de Israëlische luchtaanvallen. Dat melden bronnen binnen de Amerikaanse inlichtingendiensten aan CBS News.

• Trump wil Iran de kans geven alsnog het kernprogramma op te geven. ‘Ik beslis het liefst één seconde van tevoren,’ zei hij woensdag tegen journalisten. Iran waarschuwt intussen: ‘Wij onderhandelen niet onder dreiging.’

Iran verwijt IAEA partijdigheid en voelt zich verraden (11:50)

• Iran verwijt het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) partijdigheid. De woede volgt op een interview waarin IAEA-chef Rafael Grossi zei dat er ‘geen bewijs is dat Iran systematisch werkt aan een nucleair wapen’. Volgens Iran komt die uitspraak ‘te laat’.
• Vorige week bekritiseerde het IAEA Iran juist in een rapport. Het land zou overeengekomen nucleaire verplichtingen niet naleven. Het IAEA kwam voor het eerst in bijna twintig jaar met zo’n statement. Kort daarna begon Israël met aanvallen op de Iraanse nucleaire infrastructuur.
• ‘Misleidende berichten hebben ernstige gevolgen, meneer Grossi’, aldus het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Het IAEA zou Iran hebben ‘verraden’.

Nederlandse ambassade in Tel Aviv geraakt bij Iraanse aanval (11:15)

• De Nederlandse ambassade in Israël is licht beschadigd na een Iraanse luchtaanval. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken is er een raam gesneuveld. Het personeel is ongedeerd.

Iran: aanval gericht op militaire doelen, niet ziekenhuis in Be’er Sheva (10:30)

• Iran verklaart dat de aanval waarbij een Israëlisch ziekenhuis werd geraakt, gericht was op militaire doelen in de buurt. Volgens persbureau IRNA werd het ziekenhuis ‘alleen blootgesteld aan de schokgolf’. De Iraanse Revolutionaire Garde spreekt van ‘een direct en nauwkeurig doelwit’.
• Israël stelt dat het ziekenhuis rechtstreeks geraakt werd en noemt het ‘een aanval op de burgerbevolking’. Minister Gideon Saar sprak van ‘een oorlogsmisdaad’.

Zowel Israël als Iran zeggen dat militaire aanvallen doorgaan (09:35)

• Israël en Iran geven aan dat de militaire aanvallen doorgaan.
• De Iraanse opperbevelhebber Abdolrahim Mousavi verklaarde: ‘We zullen de aanvallen op ieder doelwit van de zionistische agressor voortzetten.’
• Israëls minister van Defensie Israel Katz kondigde aan dat met premier Netanyahu is besloten de aanvallen op ‘strategische doelen’ in Teheran te intensiveren, om ‘het regime van de ayatollah Khamenei te destabiliseren’.
• Iran waarschuwde de VS zich niet in het conflict te mengen. ‘Iran zal […] zijn middelen inzetten om de agressors een lesje te leren.’

Netanyahu spreekt schande van Iraanse raketaanval op ziekenhuis (09:30)

• Bij Iraanse luchtaanvallen op Israël zijn zeker 32 mensen gewond geraakt. Twee van hen verkeren in kritieke toestand.
• De Israëlische krijgsmacht meldt dat tientallen ballistische raketten zijn ingeslagen, onder meer in Tel Aviv. In Beer Sheva raakte het Sorokaziekenhuis zwaar beschadigd.
• Onderminister Sharren Haskel roept landen op zich uit te spreken tegen de aanval op het ziekenhuis: ‘Bewust. Misdadig. Burgerdoel.’ Volgens haar is het ziekenhuis geen militair doelwit. Premier Netanyahu reageerde fel en kondigde vergelding aan: ‘Iran zal een hoge prijs betalen voor de aanval op het ziekenhuis.’