De feiten: Oplaaiend geweld tegen christenen en andere minderheden
Bronnen: Institute for the Study of War, Tweede KamerEen bomaanslag in Damascus heeft de zorgen aangewakkerd over het lot van christenen en andere minderheden in Syrië. Een zelfmoordterrorist opende op 22 juni het vuur op bezoekers van een Grieks-orthodoxe kerk en blies vervolgens zichzelf op. De terreurdaad eiste 25 levens.
De Syrische autoriteiten wezen direct naar terreurgroep Islamitische Staat (IS), al eiste het relatief onbekende soennitisch-jihadistische Saraya Ansar Al-Sunna niet veel later de aanslag op de Sint-Eliaskerk op. Volgens de denktank Institute for the Study of War is deze militante organisatie nauw verwant aan IS, en heeft ze het voorzien op sjiieten, alawieten, druzen en christenen.
Grote zorgen onder Syrische christenen in Nederland
De nieuwe Syrische president Ahmed al-Sharaa, wiens HTS-beweging eind 2024 aan de macht kwam, verklaarde bij zijn aantreden zich te zullen inspannen voor de bescherming van minderheden. Maar al in maart werden volgens schattingen meer dan duizend alawieten vermoord door aanhangers van het nieuwe regime. De slachtoffers behoorden tot dezelfde geloofsgroep als de door HTS verdreven oud-president Bashar al-Assad.
En nu dus de aanslag op kerkgangers in Damascus. Het opgelaaide geweld zorgt voor grote onrust onder christenen binnen en buiten Syrië. Zij vrezen dat de situatie van religieuze minderheden verder is verslechterd sinds de val van Assad.
In Nederland roepen Tweede Kamerleden van ChristenUnie, NSC en SGP het kabinet in een motie op de gevaren te erkennen die christelijke asielzoekers uit Syrië ondervinden in hun land van herkomst. En in Enschede organiseerden Aramese christenen zondag 29 juni een stille tocht om aandacht te vragen voor het lot van hun geloofsgenoten in Syrië.
Wie zegt wat over het lot van de Syrische christenen?
Bronnen: Cvandaag, Le Monde, Carnegie Endowment for International Peace, De Telegraaf- ‘Al mijn zorgen zijn uitgekomen,’ zegt Tweede Kamerlid Isa Kahraman (NSC), een christelijke Arameeër geboren in Zuidoost-Turkije. Hij noemt de christenvervolging in Syrië een ‘blinde vlek’.
- Johannes X, patriarch van de Grieks-Orthodoxe Kerk in Damascus, richtte zich tot de nieuwe Syrische president Al-Sharaa: ‘Wij accepteren niet dat deze gebeurtenissen zich afspelen tijdens de revolutie en tijdens uw eervolle tijdperk.’
- Denktank Carnegie Endowment for International Peace vreest dat Al-Sharaa het religieuze geweld niet kan beteugelen. ‘De bloedbaden zijn aangericht door salafistische jihadisten die niet luisteren naar wat hij zegt.’
- ‘Het is zaak dat het nieuwe bewind zijn mooie woorden waarmaakt,’ zei minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) in maart tegen De Telegraaf, naar aanleiding van de geweldsuitbarsting.
- Zorgen zijn er ook bij de christelijke mensenrechtenorganisatie CSI. ‘De vorige dictatuur is vervangen door een door Al-Qa’ida geleid regime,’ zegt Joel Veldkamp, hoofd internationale communicatie van CSI.
EW's visie: Nieuwe sancties om de president te dwingen tot bescherming van christenen?
Door: Joppe Gloerich, redacteur BuitenlandDe val van Assads regime was voor de Europese Unie reden om de economische sancties tegen Syrië geleidelijk te versoepelen. Op 20 mei werden de laatste sancties opgeheven, zodat ‘de Syrische bevolking een nieuw, inclusief en vreedzaam Syrië kan opbouwen’.
De Europese Raad besloot recent vijf Syriërs alsnog op de EU-sanctielijst te zetten wegens hun rol bij de massamoord op alawieten van afgelopen maart. Maar dat is niet genoeg, vindt NSC-Kamerlid Kahraman, die wil dat Nederland en de EU president Al-Sharaa onder druk zetten door te dreigen met economische maatregelen.
Hoe tolerant is de nieuwe Syrische president werkelijk?
Al-Sharaa veroordeelde de aanslag op de kerk snel en duidelijk. Er werden direct enkele arrestaties verricht, vooral onder IS-leden. Maar wat niet bepaald voor de nieuwe president pleit, is dat hij zelf een verleden heeft als fundamentalist. Onder de naam Abu Mohammad al-Jolani was hij een van de oprichters van het aan Al-Qa’ida gelieerde Al-Nusra-front.
Nu hij president is, lijkt hij vooral te willen benadrukken dat hij zijn land wil verenigen en en ook minderheden een veilig bestaan gunt. De slachtpartij die soennitische islamisten eerder dit jaar aanrichtten onder alawieten, beschouwt hij daarom naar eigen zeggen als een bedreiging voor die eenheid.
Tegelijk legde hij de schuld van de geweldsgolf deels bij aanhangers van zijn voorganger, Bashar al-Assad. Reden voor critici om tolerante teksten die Al-Sharaa bij zijn aantreden uitdroeg, met scepsis te bekijken.
In zijn ministersploeg zijn minderheden matig vertegenwoordigd, bleek uit een analyse van Syria.tv. De belangrijkste posten worden ingenomen door afgevaardigden van de HTS-beweging, die haar wortels heeft in het fundamentalistische Al Nusra-front.
Hoe oprecht is de metamorfose van de nieuwe Syrische leider Ahmed Al-Sharaa?