Jonathan Holslag beschrijft in zijn boek ‘Onmogelijke vrede’ waarom China, als de groei hapert, zich agressiever zal opstellen.
Jonathan Holslag Onmogelijke vrede De Bezige Bij, 288 pagina’s, 22,50 euro
4 van de 5 sterren
Onlangs plaatste het Britse blad The Economist een grafiek online van de grootste economieën sinds het jaar nul. Gemeten naar koopkracht bleek China in 2014 de Verenigde Staten van de toppositie te hebben verdrongen.
Verbazingwekkend, voor wie bedenkt dat het communistische China nog geen vijftig jaar geleden gebukt ging onder hongersnoden en een tekort aan vrijwel alles behalve baby’s.
Maar met een blik die tweeduizend jaar teruggaat, blijkt juist dat China slechts tweehonderd jaar afwezig was. Tussen het jaar 0 en 1820 was China altijd de grootste economie. Voor de Chinezen is de nieuwe toppositie eerder een herstel van hun natuurlijke plaats in de pikorde.
Wapengekletter
En dat, betoogt de Belgische China-expert Jonathan Holslag in zijn boek Onmogelijke vrede, zal hoe dan ook tot grote problemen leiden. Als de groei van China hapert, zal het zich agressiever, nationalistischer opstellen. Als China blijft groeien, dan gaat het steeds meer opeisen. Eigenlijk is het opmerkelijk, sombert Holslag, dat de opkomst van China tot op heden zo vredig is geweest, zonder wapengekletter.
Holslag schreef – ondanks zijn 33 jaar – al verschillende boeken over China en Azië en concludeert dat China nog steeds ‘een ontevreden natie’ is.
De Communistische Partij probeert al decennia haar vier ambities te verwezenlijken: controle over de grensgebieden (zoals Tibet en Buiten-Mongolië), erkenning van de Partij als de heersende macht in China, diplomatieke en machtspolitieke erkenning van de Chinese soevereiniteit, en ten slotte het terugwinnen van verloren grondgebied (Taiwan, eilanden in de Zuid- en Oost-Chinese Zee, grensgebieden met India).
Daarom willen de Chinese machthebbers de grootste economische macht in Azië zijn en het sterkste leger creëren. Dat betekent dat China alle andere Aziatische landen in zijn schaduw zal zetten en uiteindelijk ook economisch en militair machtiger wil worden dan de Verenigde Staten.
Samenzwering
Wat beklijft van Onmogelijke vrede, is niet de wat academische parade van cijfers, feiten en gebeurtenissen – die het betoog wel overtuigend maken – maar de observatie dat er helemaal geen geheime samenzwering van Peking is om de wereld aan zijn voeten te werpen.
Nee, de talloze Chinese ambtenaren en functionarissen die Holslag sprak, menen juist dat China het beste voorheeft met de regio, en dat oorlog moet worden vermeden.
Dat dat volgens de Belg onwaarschijnlijk is, ligt evenzeer aan die buurlanden. Want die raken steeds gefrustreerder over de steeds schevere machtsverhoudingen in Azië.
Elsevier nummer 13, 28 maart 2015