Generaals zetten de aanval in tegen Trump

16 september 2020Leestijd: 4 minuten
Trump met een van 'zijn' generaals, oud-minister van Defensie Jim Mattis. Foto: Reuters

Donald Trump probeerde een goede relatie op te bouwen met zijn legergeneraals, maar ondermijnde hun werk veelvuldig. Columnist Roberta N. Haar ziet hoe velen in het leger nu van president Trump af willen.

Click here for English>

Net voor Labor Day, een Amerikaanse feestdag in september, legde de bekende politieke journalist Jeffrey Goldberg een bom onder Trumps herverkiezingscampagne. De headline: ‘Trump: Amerikanen die doodgaan in oorlog zijn “losers”.’ Ondanks dat Goldberg bekend staat om zijn scoops en goede verslaggeving, suggereert de timing en inhoud van het artikel dat andere krachten een rol spelen. Het impliceert dat de generaals een tactische aanval plaatsen op hun opperbevelhebber. Het suggereert dat de generaals genoeg hebben van Trump in het Witte Huis en hem weg willen hebben.

Respect en adoratie

Toen hij president werd, had Trump weinig beleidsverplichtingen, geen duidelijke binnenlandse of buitenlandse agenda en een vaag idee van transactioneel regeren. Vandaar dat Trump in het eerste deel van zijn presidentschap tal van experts aanstelde voor buitenlands en defensiebeleid. Trump had een speciaal soort respect en admiratie voor generaals met een sterk karakter. Neem Defensieminister James Mattis, Veiligheidsadviseur H.R. McMaster en stafchef van het Witte Huis generaal John Kelly.

In het eerste jaar onder president Trump werden de drie generaals veel onafhankelijkheid toegedicht. Mattis kreeg meer macht dan zijn voorgangers, zeker wat betreft beleid in Afghanistan, Irak, Syrië en Zuidwest-Azië. Bij de presentatie van de nationale veiligheidsstrategie, maakte Mattis duidelijk dat hij en McMaster de auteurs waren en dat het hun zorgen bevatte over Amerika’s toekomstige bedreigingen. Zo werd Rusland opgeschaald naar een serieuze bedreiging.

Snelle wisselingen

Maar of het komt door onervarenheid, kwade zin of een andere reden, het duurde niet lang voordat Trump het beleid van zijn generaals ondermijnde. Zijn pogingen om beleidsdoelen te ondergraven of zelfs terug te draaien zorgde voor verwarrende resultaten en chaotische besluitvorming.

Lees ook dit stuk van Amerika-correspondent Emile Kossen: Legertop uit kritiek op Trump: ‘We zijn niet meer geloofwaardig’

Het duurde ook niet lang voordat iedereen in de regering begreep dat Trump loyaliteit prefereert boven competentie. Het resultaat was dat Kelly werd vervangen door Mike Mulvaney, die zei hij te willen dat Trump vooral zichzelf kon zijn. McMaster werd vervangen door John Bolton, die veelvuldig lof had voor Trump op Fox News. Alsnog hield hij het niet langer dan 18 maanden vol. Mattis werd ingewisseld voor zijn nummer twee, Patrick Shanahan, die spoedig wegens persoonlijke redenen moest opstappen.

Helaas werd ook duidelijk dat velen van hen die door Trump waren aangesteld vanwege hun loyaliteit of omdat ze goed waren in het loven van de president, niet goed waren in hun werk. Het resultaat was dat ze snel weer vertrokken of werden ontslagen. Kathryn Dunn Tenpas, die voor denktank Brookings een rapport schreef over het ‘gigantische’ aantal vacatures en ontslagen, zegt dat alle wisselingen ‘zorgen voor onderbrekingen, leiden tot inefficiënt handelen en invloed hebben op het moraal’. De wisselingen hebben bijgedragen aan de chaotische manier waarop het Witte Huis functioneert. Dat heeft geleid tot meer personeel dat vertrok en het onvermogen versterkt om logisch en samenhangend beleid te vormen.

Soldaten zijn er klaar mee

Trump heeft niet alleen het beleid van generaals in zijn kabinet genegeerd – of ze ontslagen omdat hij ze niet loyaal genoeg vond. Hij heeft ook veelvuldig een afkeer getoond voor iedereen in een militair uniform. Het artikel van Goldberg toont dat opnieuw aan. De grootste onthulling is dus wat Trump zei over dode soldaten. Én waar hij dat zei: tegen generaal Kelly op Arlington National Cemetery – vlakbij het graf van Kelly’s zoon, een marinier die overleed in Afghanistan.

Niet luisteren naar en het ontslaan van generaals, plus een afgunst van soldaten, hebben geleid tot de realiteit dat 59 procent van Amerikaanse soldaten een negatief beeld heeft van Trump. Onder actieve militairen zei 42 procent in juli en augustus dat ze Trumps presidentschap ‘sterk afkeuren’.

De gepensioneerde generaal Paul Eaton verwoordde wat velen in het leger vandaag voelen: ‘Vier jaar van disrespect, in gedachten, woord en daad. We zijn er klaar mee. Deze man moet weg.’

Trouw zweren aan Trump

De feiten zijn, met minder dan twee maanden voor de verkiezingen als volgt: Trumps buitenlandbeleid kent meer mislukkingen dan successen. Hij is de steun kwijt van een aanzienlijk deel van zijn eigen leger. En, zoals de partijconventie duidelijk maakte, grote delen van de traditionele Republikeinse partij steunen hem niet. De meeste mainstream Republikeinen lieten zich niet zien tijdens de conventie, waardoor de helft van de sprekers de achternaam Trump had.

Wat Trumps campagne wel lukte tijdens de conventie was het vervagen van de traditionele scheiding tussen het presidentiële ambt en het voeren van een politieke campagne. Het gebruik van het Witte Huis voor de conventie is mogelijk een overtreding van een wet die het gebruik van overheidsgebouwen als campagnemiddel verbiedt.

Verder was er niet, zoals gewoonlijk, de presentatie van een beleidsplatform. In plaats van dat document was er onophoudelijke lof voor Trump (incluis hem de eer geven voor prestaties van anderen) en de narcistische claim dat alleen Trump de problemen in Amerika kan oplossen. Dat is precies het soort claims dat autoritaire leiders maken om hun greep op de macht te legitimeren – dat alle goede zaken door hen komen en dat niemand kan doen wat zij doen.

De democratie is gebaseerd op het idee dat de instituten van de staat sterk zijn en dat ze kunnen worden geleid door een groot aantal geschikte en welwillende mannen en vrouwen. We zouden allemaal achterdochtig moeten zijn over persoonlijkheden die willen dat we onze trouw aan ze zweren. Alleen aan hun, en niet zo zeer zoals de Amerikaanse vlag voorschrijft, aan de ‘Republiek wie het betekent, een Natie onder God , ondeelbaar, met vrijheid en rechtvaardigheid voor allen.’