Inkomen en vermogen in verkiezingsprogramma’s, deel 7: SP

05 maart 2021Leestijd: 4 minuten
Lilian Marijnissen. Foto: ANP.

Hoe denkt de SP over de belastingheffing over inkomen en vermogen? In deel 7 van deze reeks gastblogs nemen Peter Pleijsant en Rolf Post van het Kenniscentrum van ABN AMRO MeesPierson enkele standpunten van deze partij onder de loep, gebaseerd op het verkiezingsprogramma.

Paspoort SP

  • Opgericht: 1972
  • Huidig aantal zetels in de Tweede Kamer: 14
  • Fractie: 6e politieke partij in de Tweede Kamer
  • Lijsttrekker: Lilian Marijnissen (1985), fractievoorzitter SP in de Tweede Kamer
  • Laatste regeringsperiode: –
  • Aantal keren in een kabinet sinds 1945: 0 van 30

‘Meer belasting voor hoogste inkomens en vermogens’

Serie blogs over inkomen en vermogenDit blog maakt deel uit van een serie blogs over de Tweede Kamerverkiezingen in 2021. In willekeurige volgorde komen de standpunten over inkomen en vermogen van de acht grootste partijen in de huidige Tweede Kamer aan bod.

Auteurs: Peter Pleijsant en Rolf Post van het Kenniscentrum van ABN AMRO MeesPierson

De SP wil meer belasting gaan heffen bij mensen en bedrijven met hoge inkomens en vermogens. Het streven is om hiermee de lasten op arbeid te verlagen voor iedereen tot en met een modaal inkomen. In 2021 ligt het modale inkomen volgens het Centraal Planbureau op 36.500 euro bruto per jaar. Daarnaast wil de SP de hogere belastingopbrengsten benutten om meer te kunnen investeren in collectieve voorzieningen. In het verkiezingsprogramma noemt de SP specifiek expats en bestuurders met de allerhoogste inkomens als groepen die een hogere belastingaanslag moeten krijgen.

Twee maatregelen die de SP noemt om deze hogere belasting te realiseren, zijn het afschaffen van oneerlijke belastingkortingen en het invoeren van een miljonairsbelasting. Voor beide maatregelen wordt niet ingegaan op details. Mogelijk streeft de SP met een miljonairsbelasting naar een aanvullende heffing bovenop de huidige box 3-belasting. In box 3 worden momenteel inkomsten uit vermogen belast op basis van een forfaitair (lees: vast) rendement. Momenteel loopt er een onderzoek van de regering naar het belasten van werkelijk rendement. De uitkomsten hiervan worden in de loop van het eerste kwartaal van 2021 verwacht.

Voor grote bedrijven bepleit de SP een verhoging van de vennootschapsbelasting en de introductie van een belasting op digitale diensten en financiële transacties. Ook een hogere bankbelasting behoort tot de maatregelen.

‘Beperking hypotheekrenteaftrek boven 350.000 euro’

Het is de wens van de SP om mensen met hogere hypotheekschulden minder te laten profiteren van de hypotheekrenteaftrek. De SP stelt dat hypotheekrenteaftrek ooit bedoeld was voor mensen met een laag inkomen om een huis te kunnen kopen, maar inmiddels is verworden tot een subsidie voor de rijken.

Op dit moment geldt voor de hypotheekrenteaftrek geen maximaal hypotheekbedrag. De SP wil hier verandering in gaan brengen. Het SP-voorstel is om de renteaftrek voor hypotheken hoger dan 350.000 euro te beperken. Voor mensen met lagere hypotheken wil de SP de huidige situatie handhaven.

‘Toeslagenstelsel overbodig maken’

Het toeslagenstelsel moet volgens de SP volledig verdwijnen. Dit wil men realiseren door zorg, wonen en kinderopvang voortaan voor alle inkomens betaalbaar te maken. De SP noemt het nodeloos rondpompen van geld en mensen onterecht van fraude beschuldigen als nadelen van het huidige stelsel.

De zorgtoeslag moet overbodig worden, door de zorgpremie volledig inkomensafhankelijk te maken. Ook het verplichte eigen risico, momenteel 385 euro per jaar, moet verdwijnen. De zorg moet worden geregeld door een Nationaal Zorgfonds, zodat zorgverzekeraars en zorgpolissen niet meer nodig zijn. De plannen voor het afschaffen van kinderopvangtoeslag en huurtoeslag zijn in het verkiezingsprogramma niet uitgewerkt.

‘Hogere overdrachtsbelasting en woonplicht voor vastgoedbeleggers’

Beleggen in vastgoed wordt door de SP aangepakt. In het verkiezingsprogramma schrijft de SP dat huizen niet moeten worden gebruikt door huisjesmelkers of speculanten om rijk mee te worden.

De SP bepleit een woonplicht voor vastgoed. Dat betekent dat iemand die een huis koopt, ook daadwerkelijk zelf in dat huis moet gaan wonen. Verder wil de SP een hogere overdrachtsbelasting vanaf het tweede huis. Onlangs is de overdrachtsbelasting al veranderd, onder andere voor mensen die een tweede huis kopen. Vóór 2021 betaalde iemand die een huis kocht 2% overdrachtsbelasting, ongeacht of dit het hoofdverblijf was. Sinds 2021 is het tarief 8% als iemand een huis koopt dat hij niet als hoofdverblijf zelf gaat bewonen. Bijvoorbeeld dus een tweede woning die als vakantiewoning wordt gebruikt. De SP is van plan om dit tarief verder te verhogen.

‘Belasting op inkomen en vermogen leden Koninklijk Huis’

De SP wil dat leden van het Koninklijk Huis voortaan belasting gaan betalen over hun inkomen en vermogen. In de huidige wet is bepaald dat uitkeringen aan koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix onbelast zijn. En verder zijn delen van het vermogen van de koning die van belang zijn voor het uitvoeren van het koningschap vrijgesteld van vermogensrendementsheffing in box 3. Ook geldt een vrijstelling van schenk- en erfbelasting voor de koning en zijn opvolger. De overige leden van het Koninklijk Huis zijn gewoon belastingplichtig zoals alle andere Nederlanders.

Daarnaast wil de SP het inkomen van leden van het Koninklijk Huis maximeren tot het bruto jaarsalaris van de minister-president. In 2021 bedraagt dit inkomen circa 172.000 euro. Overigens bepleit de SP deze maximering van het inkomen ook voor bestuurders van bedrijven die worden betaald met belastinggeld of waar de overheid te hulp schiet.