Verdieping: De noodgrepen van de ECB en de Fed

16 juni 2022Leestijd: 2 minuten
Fed-voorzitter Jerome Powell kondigde renteverhoging aan. Foto: ANP

De Europese Centrale Bank (ECB) en de Fed, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, komen met noodgrepen om de inflatie te beteugelen en financiële markten tot bedaren te brengen.

Om maar dicht bij huis te beginnen, vorige week nam de ECB in Amsterdam het historische besluit om de beleidsrente op te schroeven en het opkoopprogramma van obligaties versneld te beëindigen. Maar nog geen week later kondigt de bank aan dat het extra obligaties van de zuidelijke landen gaat opkopen.

Fragmentatie in de eurozone

De rentes in de eurozone zijn hard gestegen, maar in bijvoorbeeld Italië veel harder dan in de noordelijke eurolanden. Verschil in rentepercentages op staatsschulden in het eurogebied is op zich geen probleem. Maar schokken door pijlsnel uiteenlopende rentes om meerdere redenen wel.

Eén daarvan is dat het probleemkind van de euro, Italië, steeds meer rente moet betalen over de hard oplopende en toch al enorme staatsschuld. Beleggers kunnen twijfelen over de kredietwaardigheid van het land en dat schaadt weer de hele eurozone. Want als in Italië de hel losbarst, wat voor gevolgen heeft dat dan voor Frankrijk, Duitsland en Nederland?

De ECB onderzoekt hoe een opkoopfonds specifiek gericht op de zuidelijke landen vorm kan krijgen. De bank kan bijvoorbeeld de aflossingen die het ontvangt op bijvoorbeeld de Nederlandse en Duitse staatsobligaties die het in de afgelopen jaren heeft aangekocht, gebruiken om daar Italiaanse staatsobligaties van te kopen.

Hardnekkige inflatie in de Verenigde Staten

De inflatie in de Verenigde Staten blijkt veel hardnekkiger dan eerder geraamd door de Fed. De loon-prijsspiraal grijpt daar om zich heen: producten worden duurder, lonen stijgen, daardoor worden producten weer duurder, en zo verder.

De Fed zag zich hierdoor genoodzaakt om hard in te grijpen door de korte beleidsrente op te schroeven met 0,75 procentpunt: de grootste rentestijging in 28 jaar.

Wat zijn de gevolgen van de snel stijgende inflatie en rente voor de werkgelegenheid, de huizenprijzen en de economie in het geheel? Lees het in dit omslagverhaal over het einde van het tijdperk van ultralage rentes:

Vaarwel (ultra)lage rente: moeten we ons zorgen maken?

Rente