Wat als de diesel deze winter op raakt?

Niet alleen gastekorten dreigen deze winter, ook aan diesel en andere olieproducten kan een tekort ontstaan. Kan iedereen dan nog in zijn dieselauto blijven rijden?

De overheid doet er alles aan om uit te stralen dat de zich snel ontwikkelende gascrisis in control is. De kolencentrales staan weer aan om gas te sparen, gasvoorraden worden gevuld voor de winter en er komen meer invoerpunten voor vloeibaar aardgas (lng). Maar de ene crisis is nog niet voorbij, of de volgende dient zich alweer aan: een dieseltekort.

Dieseltekort door sancties tegen Rusland?

Het Internationaal Energieagentschap (IEA) waarschuwt al maanden dat Europa te maken kan krijgen met dieseltekorten, misschien zelfs al deze zomer. Maar de angst is nu vooral dat er tekorten ontstaan als de oliesancties tegen Rusland ingaan. De sancties werden begin juni aangekondigd, maar gaan pas na zes maanden (olie) en acht maanden (verwerkte olieproducten, zoals diesel) in. De echte krapte wordt daarom begin volgend jaar verwacht.

Europa is voor een groot deel van zijn energie van Rusland afhankelijk. Dat geldt in het bijzonder voor gas (36 procent in 2021), wat vaak per pijpleiding wordt vervoerd, maar ook voor olie (28 procent in 2021). De oliemarkt is veel flexibeler en internationaler, doordat het per tankschip kan worden vervoerd.

Europese behoefte aan diesel verdwijnt niet zomaar

Maar geheel flexibel is deze markt nou ook weer niet, al was het maar omdat landen een specifieke oliebehoefte hebben. De bestaande vloot aan (vracht)auto’s rijdt nu eenmaal op benzine of diesel en dat verander je niet zomaar. Diesel wordt gemaakt uit een relatief ‘zwaar’ deel van de olie in een olievat. En juist Russische olie staat erom bekend relatief zwaar te zijn. En daar is de Europese vloot ook op ingesteld. In de Verenigde Staten rijdt men dan weer op veel lichtere olie.

In de Europese Unie worden dagelijks ruim 10 miljoen vaten olie verbruikt, waarvan bijna 5 miljoen in de vorm van diesel. Een deel van die diesel wordt in Europa geraffineerd, een deel wordt geïmporteerd, ook uit Rusland.

Ministerie onderzoekt gevolgen sancties

Diesel is dus cruciaal voor de Europese manier van leven. Denk aan tractoren in de landbouw, vrachtwagens om eten en spullen te transporteren, maar ook aan politie-auto’s, ambulances en 1 miljoen personenauto’s in Nederland.

Dat er genoeg diesel is om iedereen zoveel te laten rijden als hij of zij wil, is echter niet gegarandeerd. Het ministerie van Economische Zaken bevestigt aan EW dat het onderzoekt wat de gevolgen gaan zijn van de sancties tegen Rusland op het aanbod aan olieproducten op Nederland. Als deze ‘zware’ olie wegvalt, is er dan nog wel genoeg diesel?