Premium Lock Fiscale beginselen verwaarloosd, systeemfouten floreren

25 oktober 2022Leestijd: 5 minuten
Illustratie: Peter ter Mors

Het opruimen van verstorende systeemfouten helpt om een structurele belastingherziening in gang te zetten en hersteloperaties uit te voeren.

De Troonrede opende met een zorglijke verwijzing naar onzekere en tegenstrijdige omstandigheden. Onzekerheid vanwege de groeiende zorgen van mensen over de aantasting van hun koopkracht en krimpende buffers die hun gevoel van kwetsbaarheid vergroten. Tegenstrijdigheid omdat de bestaanszekerheid onder druk staat en de armoede toeneemt in een periode van economische groei en lage werkloosheid. De Koning noemde het zorgwekkend ‘dat mensen in een volwassen democratie als de onze het vertrouwen verliezen in het oplossend vermogen van politiek en bestuur’.

Crisisbeleid vraagt om vertrouwen in de maatschappelijke instituties

Leo Stevens is emeritus hoogleraar ­fiscale economie van de Erasmus Univer­siteit Rotterdam. Stevens laat eens per maand zijn licht schijnen over fiscale zaken.

Ik onderken het afbladderend vertrouwen in het oplossend vermogen van politiek en bestuur. Maar is onze democratie echt volwassen? Daarin beschikken mensen over het vermogen verschillen van opvatting via constructief overleg te overbruggen. In de transformatie van de ‘wij-samenleving’ naar een ‘ik-maatschappij’ is echter de verbindende kracht verschraald die nodig is om bestaande problemen gezamenlijk op te lossen. Gecombineerd met partijpolitieke versplintering en polarisatie is het bestuurlijke draagvlak verzwakt.

Crisisbeleid vraagt om vertrouwen in de maatschappelijke instituties. Nu juist dat op een dieptepunt is aanbeland, staat het oplossend vermogen onder zware druk.

Dat geldt in het bijzonder voor de fiscaliteit die de collectieve voorzieningen en belangen moet financieren. Nu de opeenstapeling van crises de markten ontwricht, moet de overheid ook daar bijspringen, hetzij budgettair door de vloedgolf van (steun)uitgaven te bekostigen, hetzij door met stuurgeld de gewenste gedragsreacties (langer werken, energiebesparing et cetera) te bevorderen. Dat blijkt lastig.

Belastingvrije som was ook al te laag

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw