Bankhelpdeskfraude in opkomst: wat is het en hoe gaat u het tegen?

Niemand denkt dat hij erin trapt, maar het gebeurt wel en steeds vaker. Samen met phishing en spoofing behoort bankhelpdeskfraude tot de grootste oplichtingsgevaren. Criminelen bellen bankklanten op met het echt lijkende, maar vervalste (ge-spoofte) telefoonnummer van de bank. Ze vertellen dat er verdachte activiteiten zijn met de bankrekening. Heel geraffineerd wordt uitgelegd dat de klant snel zijn geld veilig moet stellen op een ‘veilige kluisrekening’. Klanten trappen erin en geven toegang tot hun rekening.

De banken benadrukken dat voorlichting hun belangrijkste wapen is tegen deze vormen van fraude. Maar dat werpt nog geen vruchten af, blijkt uit de cijfers van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). In 2013 bedroeg de totale fraude (inclusief phishing, en ook het stelen van bankpassen en oneigenlijk gebruik van creditcards) nog 33,3 miljoen euro. In 2020 steeg het fraudebedrag al naar 49,1 miljoen euro. Spoofing/bankhelpdeskfraude was de nieuwkomer en bedroeg 26,7 miljoen euro.

Vorig jaar kwam de echte klapper. Toen steeg het fraudebedrag naar 62,5 miljoen euro. De grote stijger was wat de NVB ‘bankhelpdeskfraude’ noemt. Dat zijn dus de gevallen waarin iemand zich voordoet als medewerker van de bank, meestal met inzet van spoofing zodat de crimineel al het een en ander weet van het slachtoffer. De bankhelpdeskfraude bedroeg in 2021 47,6 miljoen euro. De criminelen hadden de zwakke plek in het systeem gevonden: de klant die vol vertrouwen is als iemand van ‘de bank’ belt.

Het blijft als buitenstaander moeilijk te begrijpen dat mensen hierin trappen. Wie geeft nu nog zijn pincode weg of toegang tot zijn pc?

‘Het zijn heel slimme jongens die dit doen en iedereen trapt erin’

‘Klanten zijn zich niet bewust dat ze slachtoffer worden van fraude,’ zegt woordvoerder Koen Jonker (48) van Triodos Bank. ‘In het geval van phishing geven klanten zonder dat ze het door hebben hun inloggegevens aan een crimineel. Ze denken een betaling te doen op een pagina die heel erg lijkt op bijvoorbeeld een iDeal-pagina, een betaalscherm of een website van de bank.’

In werkelijkheid geven ze de inloggegevens weg waarmee een fraudeur toegang krijgt tot hun rekening. De crimineel kijkt namelijk mee aan de achterkant van de website. Vervolgens logt de crimineel in op de internetbankieren-pagina en maakt het saldo buit.