Strijd om correcte compensatie box 3 gaat door

Het klinkt als een laatste strohalm, maar een eenvoudig verzoek aan de inspecteur om de box 3-heffing over de jaren 2017 tot en met 2020 te verminderen, is zeker niet kansloos.

1. Wat houdt zo’n verzoek in?

Als de Belastingdienst een aanslag voor de inkomstenbelasting definitief heeft vastgesteld, dan is er nog maximaal zes weken de tijd om bezwaar aan te tekenen. Bijvoorbeeld omdat u het niet eens bent met de hoge belasting over spaargeld in box 3, de vermogensbox van de inkomstenbelasting. Of omdat de Belastingdienst van verkeerde gegevens is uitgegaan of een rekenfout maakte.

Na die zes weken resteert alleen nog het verzoek om een zogeheten ambtshalve vermindering van de aanslag. Blijkt de Belastingdienst door een fout de aanslag te hoog te hebben vastgesteld, dan vermindert de inspecteur op verzoek alsnog de aanslag. De maximale termijn voor zo’n ambtshalve herziening is tot vijf jaar na het jaar waarop de aanslag betrekking heeft. Een verzoek over 2017 moet uiterlijk eind 2022 zijn ingediend.

2. De Hoge Raad heeft die route toch geblokkeerd?

In december 2021 oordeelde de Hoge Raad met het Kerstarrest dat de box 3-belasting over de jaren 2017 tot en met 2020 strijdig is met het Mensenrechtenverdrag. Een groep van zo’n 70.000 spaarders maakte binnen de zes weken bezwaar en nam deel aan een zogeheten massaal bezwaarprocedure over box 3. Zij krijgen door die uitspraak belastinggeld terug.

In mei 2022 bevestigde de Hoge Raad ook de sinds 2017 geldende regel dat een ambtshalve herziening niet werkt bij nieuwe jurisprudentie: de box 3-aanslag over 2017 wordt niet met terugwerkende kracht aangetast door het Kerstarrest uit 2021. Wie te laat bezwaar maakte, heeft geen middel om nog compensatie te krijgen – ondanks geschonden grondrechten. Hoewel staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) van Fiscaliteit voorstander was van rechtsherstel voor alle benadeelde spaarders, koos het kabinet ervoor om met rugdekking van de Hoge Raad alleen de groep van 70.000 spaarders belastinggeld terug te geven. De meer dan een miljoen andere spaarders die hoopten op rechtsherstel, vissen achter het net. Als zij een verzoek om ambtshalve vermindering indienen, dan wijst de Belastingdienst dat automatisch af.

3. Maar waarom dan toch een verzoek indienen?

‘Het arrest uit mei heeft een heel beperkte reikwijdte,’ zegt belastingadviseur Cor Overduin (60). ‘Er zijn zo veel bijzonderheden met box 3 aan de hand, dat wij kansen zien.’ Overduin voerde samen met de Bond voor Belastingbetalers van 2014 tot en met het door hen gewonnen Kerstarrest rechtszaken over box 3. Nu verzetten zij zich tegen het besluit om niet alle spaarders tegemoet te komen.