Waarom krijgen we nog maar zo weinig kinderen?

Het aantal geboorten in Nederland kwam vorig jaar waarschijnlijk uit op het ­laagste in tijden. Wordt de jonge Nederlander een bedreigde diersoort?

Op de demografische contouren van Nederland staan anno 2018 nog altijd de vingerafdrukken van de vrijgevochten vrouwen van de jaren zestig. Juist de generatie die zich ontdeed van het juk van haar ouders, heeft de generaties die volgden blijvend beïnvloed.

De introductie van de anticonceptiepil, in 1963, had vrijwel direct een scherpe daling van het aantal geboorten tot gevolg: van 20 per 1.000 vrouwen in 1965 naar 13 in 1975. Nu en dan was er een knikje in de trend, bijvoorbeeld wanneer in de Libelle had gestaan dat de pil zou leiden tot ‘vroegtijdige veroudering’. Bevangen door pilpaniek zwoeren vrouwen het middel dan massaal af, totdat de geruchten waren ontzenuwd.

Hebben we onszelf in een demografische dodenspiraal gestort?

De eerste generatie pilgebruikers kreeg weinig kinderen, en dus ook weinig kleinkinderen. Die schaarse kleinkinderen, nu ongeveer op een leeftijd waarop gezinsvorming aan de orde zou kunnen zijn, wisten in 2017 gezamenlijk een schamele 169.000 kinderen te produceren: het laagste aantal geboorten sinds 1983. Het land telt inmiddels meer 65-plussers dan 15-minners.