Premium Lock Vanitas in de schilderkunst: besef dat je sterfelijk bent

20 maart 2023Leestijd: 3 minuten
David Bailly’s befaamde vanitasstilleven uit 1651. Foto: Museum De Lakenhal

De Lakenhal in Leiden presenteert een expositie van David Bailly. Het meesterwerk van de schilder toont een sterk gevoel van vergankelijkheid.

De Nieuwe Bijbelvertaling van 2004 verwees tal van ingeburgerde uitdrukkingen naar de taalkundige prullenbak. Eeuwenlang hadden intellectuele types de fraai klinkende uitdrukking ‘ijdelheid der ijdelheden’ met genoegen in de mond genomen. Het was een citaat uit Prediker, een van de literair sterkste boeken uit de Bijbel.

Maar volgens de deskundigen die ruim een decennium aan het enorme vertaalproject hadden gewerkt, kan deze formulering niet meer door de beugel. Het begrip ‘ijdelheid’ zou in de moderne tijd vooral associaties oproepen met uiterlijkheden, met de neiging om voortdurend zelfingenomen in de spiegel te kijken. Terwijl de tekst in het Oude Testament doelt op vergankelijkheid en onbeduidendheid. Als alternatief voor ‘ijdelheid der ijdelheden’ presenteerden de vertalers na veel vergaderwerk daarom ‘lucht en leegte’, een alliteratie die nu de officiële bijbeltekst is.

Memento mori is de hoofdgedachte: gedenk te sterven

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw