In hun lobby tegen luchtvervuiling gaan Longfonds en longartsen compleet voorbij aan alle vooruitgang die er is geboekt. De lucht is al veel schoner, en dat lijkt alleen nog maar beter te worden.
De gevaren van luchtvervuiling worden ‘ernstig onderschat’, zo lazen Kamerleden begin deze week in een brief, ondertekend door 169 longartsen en het Longfonds. Donderdag 14 december spreekt de Tweede Kamer over het thema. Initiatiefnemer Hans in ’t Veen, longarts in het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam, deed er in interviews nog een schepje bovenop: er is nu actie nodig tegen de gesel van de vuile lucht.
Nu kan de lucht inderdaad nog schoner, maar de lobby gaat compleet voorbij aan alle positieve ontwikkelingen.
De lucht is al veel schoner, maar rond snelwegen strijden ze voor nog minder vervuiling. Lees verder
Schonere lucht
Zo is de lucht afgelopen decennia juist veel schoner geworden. Gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) tonen dat sinds 1990 de gemiddelde concentratie fijnstof in de lucht is gehalveerd, en de hoeveelheden zwaveloxide en stikstofoxide met respectievelijk 90 en 50 procent afnamen. Ook andere stoffen als koolmonoxide en ammoniak zijn op hun retour. Zeker wanneer je verder terugkijkt dan 1990, is de luchtvervuiling over de hele linie spectaculair teruggedrongen.
Nederland voldoet grotendeels aan de Europese regels voor luchtkwaliteit, stelde het RIVM in oktober 2017. Alleen in drukke straten, vooral in Amsterdam en Rotterdam, en in gebieden rond industrie of veehouderijen, overschrijden de waarden de maxima af en toe. Wanneer Nederland – en buurlanden – zich aan het beleid houden, lijkt Nederland in 2030 ook te gaan voldoen aan de nog strengere regels van wereldgezondheidsorganisatie WHO.
Langer leven
Die schonere lucht betaalt zich meteen uit in een betere gezondheid. Van de 48 maanden die Nederlanders langer leven sinds 1992, zijn volgens het RIVM zo’n 11 maanden te danken aan schonere lucht.
De longartsen hebben er gelijk in dat verdere verbetering mogelijk is. Nederlanders overlijden door luchtvervuiling gemiddeld nog altijd 13 maanden eerder dan nodig. Bovendien veroorzaakt het bij 1.200 mensen jaarlijks longkanker, circa 10 procent van het totaal aantal nieuwe gevallen, dat verder grotendeels door roken wordt veroorzaakt. En vooral astma- en bronchitispatiënten lijden flink onder vieze lucht.
Het RIVM schat dat luchtvervuiling verantwoordelijk is voor 4,5 procent aan verloren levensjaren in goede gezondheid. Veel minder dan de grote schuldige, roken (13 procent), maar ongeveer evenveel als overgewicht of slechte werkomstandigheden.
Onze lucht is superschoon, met dank aan de auto-industrie. Lees verder
Meer gezondheidswinst
Toch vinden ook niet bij de lobby betrokken experts maatregelen nog steeds nuttig. ‘Elke verdere verlaging van de concentraties is uit het oogpunt van gezondheid zinvol,’ zegt Bert Brunekreef, hoogleraar milieu-epidemiologie aan de Universiteit Utrecht.
Wel wordt het steeds duurder de lucht nog een stapje schoner te maken, aangezien de uitgangspositie al goed is. Maar, zegt hij. ‘Het lijkt erop dat we nog een flink eind verder kunnen gaan met het verlagen van de concentraties, voordat de kosten daarvan hoger worden dan de baten voor de gezondheid.’