Minister Ferdinand Grapperhaus (CDA) van Justitie ‘walgt’ van de uitlatingen van haatimam Fawaz Jneid over de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb. Maar dinsdag blijkt dat hij er niet veel tegen kan doen, tenzij hij de wet aanpast.
Het Openbaar Ministerie (OM) ziet geen kans om Jneid te vervolgen, zegt Grapperhaus dinsdag in reactie op Kamervragen over het onderwerp.
Haatimam noemde Aboutaleb ‘vijand van islam’
Jneid is een omstreden salafist die al enige tijd op illegale wijze een moskee probeert te beginnen in Den Haag. De gemeente heeft dit al een paar keer verhinderd. Vorig jaar zomer kreeg hij een gebiedsverbod, omdat hij illegale gebedsbijeenkomsten hield in de islamitische boekhandel van de stichting Qanitoen. Jneid is zo radicaal dat hij in 2016 de salafistische as-Soennah-moskee werd uitgezet, omdat hij illegale shariahuwelijken sloot. Daarvoor kreeg hij een voorwaardelijke boete. Het gebiedsverbod van de haatimam is met zes maanden verlengd, zegt Grapperhaus.
Meer over radicalisering
Nederlanders in Raqqa wisten waarvoor ze kozen
Jneid fulmineerde in een video over de diplomatieke rel met Turkije vorig jaar bijna een uur lang over Aboutaleb, zo bleek maandag. De haatimam betitelde de Rotterdamse burgemeester als afvallige moslim en ‘vijand van de islam’. Grapperhaus laat dinsdag weten dat het OM heeft onderzocht of Jneid voor zijn uitspraken kan worden vervolgd wegens het aanzetten tot geweld, en dat blijkt niet het geval.
Aanpakken Jneid perkt vrijheid van meningsuiting in
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof noemde de uitspraken van Jneid ‘gevaarlijk’. Volgens Schoof zoekt Jneid elke keer de grenzen van de wet op, en weet hij precies wat hij wel en niet kan zeggen om vervolging te ontlopen. ‘Door woorden te gebruiken als “ontrouw”, “leugenaar” en “bestrijder van moslims” lijkt hij geweld te legitimeren zonder daartoe op te roepen,’ zei Schoof maandagavond in Nieuwsuur.
Volgens Elsevier Weekblad
Syp Wynia: ‘In de multicultuur is vrijheid van meningsuiting het eerste slachtoffer’
‘Wij houden alles wat hij zegt aan tegen het Wetboek van Strafrecht, maar ook op Facebook doet deze meneer alles nét binnen de grens,’ aldus Grapperhaus. De minister vindt de situatie zelf ook ‘zeer frustrerend’. Hoewel het OM niets kan doen, benadrukt Grapperhaus in de Kamer dat Jneid goed in de gaten wordt gehouden: ‘Zijn uitspraken zijn verwerpelijk en dragen bij aan een antidemocratisch en onverdraagzaam klimaat waarin mensen uiteindelijk tegenover elkaar komen te staan. U mag erop rekenen dat deze imam zeer nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Er zal niet getwijfeld worden hem verder aan te pakken als daar aanleiding toe is. We letten vooral ook zeer goed op het welzijn van Aboutaleb.’
De PvdA maar ook de VVD en het CDA hameren erop dat Jneid moet worden aangepakt. Maar het strafrecht inzetten kan verstrekkende gevolgen hebben voor de vrijheid van meningsuiting. ‘Deze meneer zoekt de grenzen van de vrijheid van meningsuiting op, op een wijze die zeer tartend is, maar helaas buiten de delictomschrijving in het strafrecht valt,’ zegt Grapperhaus. Hij wil met de Kamer onderzoeken of de aanpak strakker kan, maar waarschuwt: ‘Als we die omschrijving strakker maken, perken we ook vrijheden van anderen in. Dat is een duivels dilemma, hoe bitter en akelig ook.’
‘De samenleving moet blijven aangeven dat we dit niet accepteren. We moeten oppassen dat we niet iets in onze eigen wet gaan opnemen dat deze mensen in de kaart speelt, omdat het onze eigen vrijheid beperkt. We moeten blijven aangeven dat we hiervan walgen,’ zei Grapperhaus dinsdag. Die walging zal Jneid vermoedelijk weinig doen.
Oppositie neemt er geen genoegen mee
De oppositie neemt er geen genoegen mee, en vraagt de minister om opnieuw naar de mogelijkheden te kijken om Jneid strafrechtelijk te vervolgen. PvdA-leider Lodewijk Asscher noemt de uitspraken van de haatimam ‘volkomen onacceptabel’ en refereert aan anderen die ‘vijand van de islam’ werden genoemd, onder wie Theo van Gogh en Ayaan Hirsi Ali: ‘Die zijn dood of worden beveiligd.’
Ook de PVV wil dat Grapperhaus meer doet: ‘Als je zegt dat iemand afvallig is, is dat in de leer van de islam een keiharde oproep tot geweld,’ zegt Kamerlid Gidi Markuszower. De SP vraagt Grapperhaus om het OM zelf te vragen om vervolging van de omstreden prediker.