Hoewel het kabinet heeft besloten dat Nederland van het gas af moet, stijgt de verkoop van cv-ketels juist. Natuur & Milieu spreekt van een ‘ongewenste ontwikkeling’. Als die doorzet, is het volgens de milieuorganisatie tijd voor strengere maatregelen, zoals een compleet verbod op aardgas in nieuwbouw. Zo moet Nederland massaal aan de warmtepomp gaan.
Terwijl de verkoop van aardgasgestookte cv-ketels in 2016 nog daalde, nam die afgelopen jaar met 3 procent toe, blijkt uit de eerste jaarlijkse Gasmonitor, die donderdag is gepubliceerd. Dit rapport, dat is opgesteld door Natuur & Milieu in opdracht van netbeheerders Alliander en Stedin, moet voortaan elk jaar duidelijk maken hoe ver Nederland is met het vaarwel zeggen van aardgas.
Aanschaf warmtepompen juist minder sterk gestegen
Warmtepompen, die het kabinet en lobbyorganisaties hebben gepresenteerd als het belangrijkste alternatief voor aardgas, zijn afgelopen jaar weliswaar meer verkocht, maar met 15 procent was de verkoopstijging aanzienlijk minder dan in 2016 (44 procent). Nederlanders kochten in 2017 in totaal 425.000 cv-ketels en 85.000 warmtepompen. De stijging in het aantal cv-ketels komt vooral omdat meer nieuwbouwwoningen worden gebouwd dan een paar jaar geleden. In bestaande huizen daalt het aantal cv-ketels al jaren, blijkt uit het rapport.
‘Deze uitkomst heeft ons verrast,’ zegt Marjolein Demmers, directeur van Natuur & Milieu tegen de NOS. ‘We moeten juist van het aardgas af. De huizen waar nu een nieuwe cv-ketel is geplaatst, zitten voor vijftien jaar vast aan gas. Dit is een ongewenste ontwikkeling.’ Ze wil eerst afwachten of dit jaar een andere trend te zien is in het aankoopgedrag van Nederlanders. Mocht dat niet het geval zijn, dan hint ze op strengere maatregelen: ‘Maar als dat niet zo is, als de laatste ontwikkeling rond de verkoop van cv-ketels en warmtepompen doorgaat, zou je aardgas in nieuwbouw moeten gaan verbieden.’
Natuur & Milieu ziet graag volledig verbod op aardgas in nieuwbouw
Sinds 1 juli zijn woningbouwers niet langer verplicht om een aardgasaansluiting aan te leggen in nieuwe huizen, maar Demmers zou graag een stapje verder gaan. ‘Wat ons betreft, worden er ook geen vergunningen meer afgegeven voor nieuwbouwprojecten met een aardgasaansluiting. Vergeet ook niet dat het alternatief, de warmtepomp, voor de bewoner uiteindelijk ook goedkoper is.’
Luister terug: De podcast van het Elsevier Weekblad Gasdebat
Dat laatste komt mede doordat op voorspraak van de zogenoemde klimaattafels is besloten dat de belasting op aardgas fors omhoog gaat, zo bleek twee maanden geleden. De klimaattafel Gebouwde omgeving, onder leiding van oud-PvdA-leider Diederik Samsom, maakte toen bekend dat de energiebelasting op aardgas de komende twaalf jaar met zo’n 75 procent stijgt, terwijl de belasting op stroom juist met meer dan de helft moet dalen.
Aardgasbelasting stijgt fors, burger volgens Samsom niet duurder uit
De kosten van een warmtepomp
De kosten en subsidie van een volledige warmtepomp hangen af van het soort warmtewinning. Wint de pomp warmte uit de lucht, dan zijn de kosten tussen de 6.500 en 14.000 euro, inclusief btw en installatiekosten. De subsidie hiervoor ligt tussen de 2.500 en de 4.000 euro. Bij warmtewinning uit de bodem liggen de kosten tussen de 8.500 en 19.500 euro en varieert de subsidie tussen de 3.400 en 5.100 euro.
Een hybride warmtepomp kan worden aangesloten op een bestaande cv-ketel, of er kan een nieuwe ketel naast worden geplaatst. Behoudt u uw oude cv-ketel, dan liggen de kosten tussen de 3.600 en 4.600 euro, met een subsidie tussen de 1.500 en 1.800 euro. Laat u meteen een nieuwe cv-ketel plaatsen, dan betaalt u tussen de 4.700 en 6.700 euro. Daarvoor kunt u tussen de 1.500 en 1.800 euro subsidie krijgen.
Samsom ontkent dat burgers door de plannen fors meer energiebelasting gaan betalen. ‘Als je meer elektriciteit gaat gebruiken en minder gas, betaal je aan het eind van het jaar zelfs minder voor je rekening,’ aldus Samsom in juni tegenover BNR Nieuwsradio. Daarvoor is dus een overstap naar elektrische warmtepompen nodig, maar de aanschaf daarvan is duur: van pakweg 6.500 euro tot wel 19.500 euro, afhankelijk van het soort warmtewinning.
Wel zijn subsidies van 2.500 tot maximaal 5.100 euro mogelijk (zie kader ‘De kosten van een warmtepomp’). Samsom erkent dat de aanschaf van zo’n pomp – en de verbouwing van een huis die daar vaak bij komt kijken – burgers veel geld kost, maar dat een lening uitkomst kan bieden. ‘Je energierekening daalt en daarmee ontstaat ruimte om die lening terug te betalen. Sterker nog: je energierekening daalt zo ver, dat je voordeel op de rekening groter is dan de maandlasten van die lening.’
Meest ambitieuze Klimaatwet ter wereld: ‘Opwarming aarde aanpakken’
Klimaatwet betekent dat Jesse Klaver regeert tot 2050, schreef Syp Wynia
De strijd tegen het aardgas is vastgelegd in de Klimaatwet van de regeringscoalitie (VVD, CDA, D66 en ChristenUnie) en de linkse oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en SP. Eind juni, toen de wet werd gepresenteerd, bleek dat de doelstellingen veel verder gaan dan is afgesproken in het Regeerakkoord van Rutte III: de uitstoot van broeikasgas CO2 moet in 2050 met 90 procent zijn gedaald ten opzichte van 1990. GroenLinks sprak van ‘de meest ambitieuze klimaatwet van de wereld’. Aan ambitie eveneens geen gebrek bij D66: ‘Samen met 6 andere partijen, van links tot rechts, gaan we de opwarming van de aarde aanpakken,’ schreef de partij op Twitter.
Om te voldoen aan de doelstellingen in het klimaatverdrag van Parijs wil het kabinet dat in 2050 alle 7,6 miljoen huizen zijn afgesloten van fossiele brandstoffen. Alle huishoudens die op het gasnet zijn aangesloten (nu ruim 90 procent), moeten dan andere energievoorzieningen gaan zoeken.
Lees al onze artikelen over de strijd tegen gas in het dossier ‘Van het gas af’