Achttien patiënten besmet, hier wonen ze

Het aantal vastgestelde besmettingen met het coronavirus in Nederland is opgelopen tot achttien. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zijn bijna alle nieuwe personen bij wie het virus is vastgesteld ofwel in Noord-Italië geweest of familie van eerder besmette mensen. Vier vragen en antwoorden.

Waar wonen de patiënten?

Het RIVM komt dagelijks met een nieuw overzicht van het aantal besmettingen. Gemeentelijke gezondheidsdiensten (GGD’s) zijn bezig de contacten van de patiënten in kaart te brengen.

Een overzicht van de gevallen voor zover bekend:

• Twee inwoners van Utrecht die vorige week op vakantie waren in Noord-Italië zijn besmet. Het gaat om een stel zonder kinderen. Zij zitten sinds hun terugkeer van vakantie in thuisisolatie.
• Ook in Houten is een man besmet. Hij zit momenteel samen met zijn gezin in thuisisolatie en zou vorige week op een beurs in Duitsland zijn geweest.
• Een 45-jarige vrouw uit Helmond is ook besmet met het coronavirus. De vrouw kwam zaterdag met haar gezin terug van een vakantie in Lombardije. De vrouw zit thuis in quarantaine. Ook haar gezinsleden blijven de komende veertien dagen thuis.
• In Diemen zit een medewerker van het AMC in quarantaine. Ze verblijft daar in thuisisolatie omdat haar woning in Amsterdam verbouwd wordt. Ook twee familieleden zijn besmet. Ze had onlangs de besmette regio Lombarije in Noord-Italië bezocht.
• Een 56-jarige inwoner van Loon op Zand was donderdag de eerste coronapatiënt van Nederland. Hij en drie andere familieleden zitten thuis in quarantaine. Maandag werd bekend dat een vrouw die contact heeft gehad met de man ook besmet is.
• In Delft is het coronavirus vastgesteld bij een 23-jarige vrouw. Het gaat om een student van de TU Delft. Ze is vorige week in Lombardije op vakantie geweest en zit in thuisisolatie.
• Een andere besmette persoon komt uit Oss. Hij en zijn gezinsleden zitten thuis in quarantaine, laat de gemeente weten. De man was in het gebied in Noord-Italië geweest waar zich meer besmettingen voordeden.
• In het Erasmus MC in Rotterdam liggen twee patiënten met het virus. Zie onder.
• Ook in het Drentse Dalen zijn twee besmettingen vastgesteld. Het gaat om een man die carnaval heeft gevierd in Tilburg. Ook zijn vrouw heeft het virus opgelopen. De twee zitten in thuisisolatie.

Welke ziekenhuizen gaan op slot?

Het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam neemt maandag uit voorzorg tijdelijk geen nieuwe patiënten op de intensive care op. Bij een patiënt die op de afdeling heeft gelegen is het coronavirus vastgesteld.

De patiënt verbleef van 22 februari tot en met 29 februari op de afdeling en is daarna overgebracht naar het Erasmus MC in Rotterdam. Volgens het ziekenhuis was er volgens het toen geldende RIVM-protocol geen aanleiding om deze patiënt te testen. De tijdelijke opnamestop op de afdeling IC is ingesteld in afwachting van eventueel verdere maatregelen. Daarover wordt overlegd met het landelijke Outbreak Management Team (OMT) van het RIVM.

De overige patiëntenzorg gaat vooralsnog door. De patiënten op intensive care en hun familie zijn ingelicht.

Zondagmiddag sloot het Beatrixziekenhuis in Gorinchem haar deuren voor nieuwe patiënten en bezoekers. Een vrouw die een week op de intensive care lag, bleek besmet te zijn met het coronavirus. Ze ook zij is inmiddels overgeplaatst naar het Erasmus MC.

Welke maatregelen nemen bedrijven?

Het Europese hoofdkwartier van Nike in Hilversum blijft maandag en dinsdag dicht. Een medewerker is besmet met het coronavirus.

De ingrijpende maatregel staat in een mail die zondagavond naar alle werknemers is gestuurd. Het gebouw wordt de komende dagen grondig schoongemaakt. Op het hoofdkantoor werken meer dan 2.000 mensen uit tachtig verschillende landen.

Een medewerker van het naastgelegen it-bedrijf NEC meldde op Twitter dat het zekere voor het onzekere werd genomen en medewerkers naar huis zijn gestuurd om daar te werken.

Bij energieleverancier Vattenfall moeten alle werknemers die terugkomen uit bijvoorbeeld Italië, Singapore, China en Taiwan verplicht twee weken thuiswerken. Zakenreizen naar die landen zijn voorlopig uitgesteld.

Ook onder meer ING, ABN Amro, ASML en Bol.com hebben voorzorgsmaatregelen genomen. Zo heeft ING een speciaal team aangesteld dat alle ontwikkelingen rondom het coronavirus in de gaten houdt. Ook mogen medewerkers tijdelijk niet reizen naar gebieden waar een uitbraak van het coronavirus is.

Hoe reageren politici?

Het kabinet maakte maandagmiddag bekend dat dinsdag een zogenoemde Ministeriële Commissie Crisisbeheersing (MCCb) bijeenkomt op het ministerie van Justitie en Veiligheid om de verspreiding van het coronavirus te bespreken. Premier Mark Rutte (VVD) en de ministers Eric Wiebes, Bruno Bruins, Wouter Koolmees, Carola Schouten, Ferd Grapperhaus, Cora van Nieuwenhuizen, Wopke Hoekstra en Ank Bijleveld zijn erbij, mogelijk sluiten ook andere bewindspersonen aan. Deskundigen van onder meer het RIVM praten het kabinet bij.

Premier Mark Rutte (VVD) sprak maandagochtend voor het eerst over het coronavirus sinds het in Nederland is vastgesteld. Rutte ziet graag dat er hechtere samenwerking komt tussen lidstaten van de Europese Unie (EU) bij de aanpak van het virus. ‘Dat zou je op een aantal punten willen,’ zei hij, zonder daar verder over uit te weiden. Zondagavond heeft Rutte contact gehad met Ursula von der Leyen, de Duitse voorzitter van de Europese Commissie.

Toch zegt Rutte dat samenwerking niet altijd even makkelijk is, omdat gezondheidszorg per land anders is ingericht. ‘En het heeft ook te maken met de situatie die per land verschillend is.’ In Nederland is het volgens de premier nog niet zinvol om grote evenementen af te gelasten, zoals diverse grote sportwedstrijden waaronder in de Italiaanse voetbalcompetitie Serie A. ‘Het kan zijn dat het op een gegeven moment groter wordt, dan moet je nadere maatregelen nemen, maar dat moet je per fase bekijken.’

Vanuit de Tweede Kamer komt kritiek dat de rijksoverheid te weinig maatregelen neemt, maar daar is Rutte het niet mee eens. Het kabinet vertrouwt volledig op de deskundigheid van het RIVM en de GGD’s, die vooralsnog alleen gerichte maatregelen nemen om te voorkomen dat besmette mensen anderen kunnen aansteken. Nederland beschikt over ‘een heel fijnmazig netwerk van huisartsen,’ zei Rutte, en ‘we hebben in Nederland, dat wordt ook wereldwijd erkend, ontzettend goede mensen op dit terrein’.

Onder meer PVV en Forum voor Democratie (FVD) zijn van mening dat het coronavirus een extra reden is waarom Nederland grenscontroles moet invoeren. FVD-fractievoorzitter Thierry Baudet noemt dat in een video op Twitter een ‘no brainer’. PVV-leider Geert Wilders wil vooral dat het vliegverkeer beter in de gaten wordt gehouden:

Bij de oosterburen nemen bewindspersonen zelf ook voorzorgsmaatregelen. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer schudt geen handen meer, zo blijkt uit onderstaande video die maandag door Duitse media is gedeeld. Bondskanselier Angela Merkel stak Seehofer bij aankomst bij een vergadering de hand toe, maar hij weigerde die, waarop Merkel begripvol reageerde. In Duitsland zijn zeker 150 mensen besmet met het coronavirus. De meeste besmettingen zijn gemeld in de aan Nederlande grenzende deelstaat Noordrijn-Westfalen.