LHBT’ers ruziën om regenboogvlag: ‘Niet inclusief genoeg’

02 augustus 2021Leestijd: 6 minuten
De inclusieve regenboogvlag. Foto: ANP

In Amsterdam is zaterdag 31 juli de jaarlijkse Pride Week weer begonnen. Maar er is binnen de LHBT-gemeenschap discussie over hoe de vlag eruit moet zien. Tegelijk is er ook andere kritiek: helpen discussies over de vlag LHBT’ers tegen geweld en discriminatie?

Bij de vorige Pride werd gebruikgemaakt van de zogenoemde Progress Pride-vlag. Die vlag ziet eruit als de bekende regenboogvlag, met een driehoek met zwart, bruin, lichtblauw, lichtroze en wit. Die laatste drie kleuren komen van de transgendervlag, zwart en bruin staan voor zwarte mensen en andere personen van kleur.

Ook andere gemeenten (Utrecht, Leiden, maar ook het Overijsselse Dalfsen) en bedrijven kiezen steeds vaker voor de Progress-vlag in plaats van de traditionele regenboogvlag. Omroep KRO-NCRV heeft bijvoorbeeld de site volledig aangepast. De nieuwe variant zou meer groepen binnen de LHBT-gemeenschap vertegenwoordigen.

De introductie van de Progress-vlag is tegen het zere been van LHBT-activist Hans Verhoeven. Hij verkoopt regenboogvlaggen en nog zo’n vijftig andere soorten LHBT-vlaggen in zijn winkel in Amsterdam. Verhoeven moedigt het aan dat subgroepen binnen de LHBT-gemeenschap zich gerepresenteerd willen zien op een vlag. Maar dat kan ook met eigen, individuele vlaggen, vindt hij. Het ontwerp van de regenboogvlag moet daarom met rust worden gelaten.

De originele regenboogvlag werd in 1978 in San Francisco bedacht door Gilbert Baker. Tot dan was de roze driehoek het symbool van de homogemeenschap. Maar die was door de nazi’s gebruikt als soortgelijk symbool als de gele davidster voor joden. Er was daarom behoefte aan een positiever symbool.

Ook politie gebruikt regenboogvlaggen op sociale media

Opvallend is dat de activistische vlag in het kader van Pride Week te zien is als profielfoto op sociale media van verscheidene nationale politiekorpsen. Onder meer de Politie Eenheid Den Haag, Politie Groningen, Politie Gelderland en Politie Overijssel gebruiken de Pride-vlag in combinatie met het politielogo. Het gaat niet om landelijke actie, want niet alle korpsen doen eraan mee. In berichten op sociale media geven de betrokken politiekorpsen aan dat ‘iedereen zichzelf kan zijn ongeacht sekse, gender of seksuele oriëntatie’. Eerder kwam de politie met het initiatief ‘Roze in Blauw’. Een landelijk netwerk waar LHBTI+’ers terecht kunnen die vanwege hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit worden gediscrimineerd, bedreigd, mishandeld of te maken krijgen met andere strafbare zaken.

Hij kwam dansend en onder invloed van LSD tot het inzicht dat de homo-gemeenschap ‘zo divers is als een regenboog’. Volgens Baker is daarin het inclusiviteitsaspect ‘alle kleuren’ juist meegenomen. Het natuurlijke verschijnsel van de regenboog laat volgens hem zien dat seksualiteit iets natuurlijks is, ongeacht iemands kleur.

Brand Berghouwer, voorzitter van belangenorganisatie Transgender Netwerk Nederland, juicht aanpassing van de traditionele vlag juist toe. ‘Je kunt natuurlijk zeggen, iedereen valt onder de regenboogvlag,’ betoogt hij bij Nieuwsuur. ‘Alleen is de associatie voor iedereen dat het over de homo’s en lesbo’s gaat.’ Trans, non-binair, zwarten en mensen van kleur worden volgens Berghouwer het meest gemarginaliseerd. ‘Juist daarom is het belangrijk dat ze extra zichtbaar zijn in de vlag.’

Maar volgens Verhoeven wordt de vlag nu juist veel teveel toegespitst op een aantal groepen, terwijl er nog veel meer groepen zijn die je ook vertegenwoordigd wil zien.

Raadslid ontslagen door protest tegen vlag

Vorige maand werd het Veenendaalse D66-raadslid Hassan Saidi uit zijn partij gezet omdat hij tot twee keer toe stemde tegen een voorstel om de LHBT-gemeenschap te steunen. Saidi stemde achtereenvolgens tegen de komst van regenboogvlag bij het gemeentehuis en de aanleg van een regenboogzebrapad in de gemeente. Die initiatieven noemde hij ‘symboolpolitiek’.

Saidi wilde in het AD niet te diep ingaan op de zaak en verwees naar het persbericht van de partij en zijn stemverklaring in de raad. ‘Discriminatie op welke grond dan ook is verboden, maar de praktijk is helaas anders. Uit allerlei rapporten blijkt dat discriminatie op grond van herkomst en etnische achtergrond het vaakst voorkomt. Ik zal tegen de motie stemmen om twee redenen: als eerste vraagt discriminatie onze volle aandacht en niet slechts een discriminatie van een bepaalde groep burgers. Wat doen we met al die andere groepen in de samenleving die zichzelf ook achtergesteld voelen. Het hijsen van de vlag is wat mij betreft symboolpolitiek.’

Veel te doen om LHBTI-discriminatie in Amsterdam en omgeving

In Amsterdam en omgeving is de laatste maanden juist veel te doen om LHBTI-kwesties. Zo werd de 14-jarige Frédérique vorige maand in elkaar geslagen door een 14-jarige Marokkaanse jongen in haar woonplaats in Amstelveen omdat ze weigerde antwoord te geven op de vraag of zij een meisje of een jongen is. Annabel Nanninga, fractievoorzitter van JA21 Amsterdam, hekelde daarna de berichtgeving over de kwestie, vooral in Het Parool. Die krant liet diverse hoogleraren aan het woord die het probleem zagen in het ‘hokjesdenken’. Volgens Nanninga wordt weggekeken van het werkelijke probleem: geweld door allochtone jongens. Initiatieven zoals een regenboogtram zijn volgens haar alleen maar om ‘de olifant in de kamer mee dood te rijden’!

Ook BBB-leider Caroline van der Plas plaatste vraagtekens bij de regenboogtrams. ‘Serieuze vraag. Wat vinden #LHBTIQ’ers in NL nou van zoiets? Steunt dit je? Voel je je hierdoor veiliger? Vind je dit voor de bühne? Symptoombestrijding?’ Ze riep LHBT’ers op hun mening in te sturen.

Tekst gaat verder onder de tweet

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

In Amsterdam werd vorige maand een schokkend rapport naar buiten gebracht over het geweld tegen homo’s. Daaruit bleek dat uitschelden, geweld en bedreiging thuis voor hen de normaalste zaak van de wereld is geworden. In een schokkend rapport van de gemeente – dat maanden werd achtergehouden – staat dat de daders vaak jongeren zijn met een niet-westerse allochtone achtergrond.

Rapporteurs die met slachtoffers praatten, concluderen dat het overgrote deel van de geïnterviewde personen hun leven in de publieke ruimte of zelfs de privésfeer ’permanent heeft aangepast’.

De daderomschrijvingen van de slachtoffers in het rapport staan in elk geval haaks op een eerdere analyse van burgemeester Femke Halsema. De gedachte dat homohaat zich ‘onder een groep concentreert’ was volgens haar ‘een illusie’. ‘Volgens mij zie je het op dit moment onder heel veel groepen terug,’ zei ze in 2020 in de talkshow M.

Ook andere vlaggen bij de Pride

Bij de Pride-viering kunnen ook andere vlaggen te zien zijn. Voor verschillende seksuele voorkeuren zijn bijpassende vlaggen gemaakt. Zo hebben onder meer homoseksuelen en lesbiennes een eigen vlag, net als transseksuelen. Een overzicht.