Molens moeten draaien om te leven

08 februari 2022Leestijd: 2 minuten
Karolien Molenaar vindt die machtige houten machines met een eigen karakter onweerstaanbaar. Foto: Suzanne van de Kerk

Het Gilde der Vrijwillige Molenaars jubileert, en zoekt belangstellenden. Utrecht telt opmerkelijk veel vrouwelijke molenaars, zoals die van de De Trouwe Wachter in Tienhoven.

Molens moeten leven. En een molen die niet draait, leeft niet. Dan dreigt houtworm, verzakking, verval. Die gevaren indachtig kwam in 1972 een groepje mannen bijeen in een Leids pannenkoekenrestaurant. De beroepsmolenaar was aan het uitsterven, en daarmee zouden ook de molens voorgoed tot stilstand komen. Om dat treurige beeld te voorkomen, richtten de aanwezigen die voorjaarsdag het Gilde van Vrijwillige Molenaars op.

Een halve eeuw later trekt een vinnige zuidwestenwind over het veen bij Tienhoven, boven Utrecht. Karolien Molenaar (58) rukt aan het touw waarmee ze het wiekenkruis van De Trouwe Wachter opkruit – op de wind zet. ‘Meestal is het is het meer slimheid dan kracht,’ zegt ze over het vak dat ze een aantal dagen per week vrijwillig beoefent. Maar De Trouwe Wachter kruit zwaar: hout schuivend over hout, met reuzel ertussen.

Machtige machines met onweerstaanbare aantrekkingskracht

Stichtse Vecht staat 129ste in EW’s Beste gemeenten 

Bij de vijftigste verjaardag van het Gilde zijn er ook zorgen. Want de gemiddelde leeftijd van de vrijwilligers loopt op. De generatie vutters die voorheen een nieuwe levensvervulling in het onbezoldigde molenaarsambacht vond, is afgezwaaid. In het westen van het land is er genoeg jonge aanwas, maar in Groningen en Friesland staan veel molens leeg. Ook daarom laat het Gilde dit jaar van zich horen, met activiteiten in telkens een andere regio. In de provincie Utrecht doet zich het opmerkelijke feit voor dat liefst dertien molenaars vrouw zijn. En dat mogen er best nog meer worden – zo houdt het vak een toekomst.

Karolien Molenaar was in het ver­leden onder meer pianojuf en geluidstechnicus. Maar die machtige houten machines, met allemaal hun eigen geschiedenis en karakter, hadden een onweerstaanbare aantrekkingskracht. Ze houdt van wind en regen. Het is koud, maar een vest is voor haar genoeg.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Met de wieken seinde de molenaar berichten door

Een beetje actie wil ze, dus er kan zeil op de wieken. Ze zet het wiekenkruis stil, voorzichtig. ‘Altijd rustig vangen, dat leer je op de opleiding.’ Vervolgens klimt ze in de wieken van de wipmolen uit 1833 die eens de polder bemaalde, maar waaruit het binnenwerk is verwijderd. Het oude interieur bleef, de molen is nu te huur als zomerhuisje. En die mooie naam? Die stamt uit de oorlog: met de wieken seinde de molenaar berichten door aan onderduikers in de omgeving.

Intussen heeft Molenaar de wieken opgezeild. Ze haalt de rem eraf, direct zet de wind het hout op spanning. De kap deint mee met de wiekslagen. De wipmolen wipt, De Trouwe Wachter leeft.