Oorlogspresident Zelensky confronteert Nederland met eigen geschiedenis

31 maart 2022Leestijd: 3 minuten
Zelensky spreekt leden van de Tweede Kamer toe. Foto: ANP

De Oekraïense oorlogspresident sprak vandaag de Tweede Kamer toe. Dat deed hij op inmiddels vertrouwde wijze, schrijft Robbert de Witt. Een dringende oproep om zijn belegerde land meer te helpen, verknoopt hij slim met de nationale geschiedenis van het land waar hij zich tot richt.

De staande ovatie van de verzamelde parlementariërs – van wie de PvdA’ers blauwgele lintjes hadden opgespeld – en ministers na afloop van de 20 minuten durende toespraak van Volodymyr Zelensky was begrijpelijk. Want de Oekraïner sprak indrukwekkend. Over het bloedvergieten in zijn land, over de Russische agressie en over de steun die zijn regering krijgt van het Westen.
Eerder al was Zelensky te gast in het Amerikaanse Congres, in de Duitse Bondsdag en nog diverse parlementen in het Westen. Steeds verwees hij naar de nationale geschiedenis.


De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is sinds de Russische inval wereldwijd uitgegroeid tot een held. Lees in het omslagverhaal deze week hoe een voormalige komiek in slechts drie jaar de perfecte oorlogspresident werd.

Dat deed hij ook in Den Haag. Zo verwees hij naar de Tweede Wereldoorlog, toen de nazi’s bommen gooiden op Londen en Rotterdam. Iedereen in Europa had gezegd dat we dat nooit meer willen. Maar ‘alles herhaalt zich’ en zo hangt de schaduw van Rotterdam nu opnieuw boven Europese steden, ‘als we Rusland niet stoppen’.

Want Rusland doet nu precies hetzelfde met Marioepol, waar inwoners al drie weken leven zonder voedsel, water en medicijnen.

De tirannie verdreven

Ook verwees Zelensky naar de Nederlandse Opstand, de oorlog tegen Spanje in de zestiende en zeventiende eeuw. Morgen 1 april viert Nederland dat het begin van die opstand 450 jaar geleden is, waarmee de tirannie werd verdreven. ‘Dat was fundamenteel voor jullie samenleving, het is jullie geschiedenis, jullie erfenis,’ hield de oorlogspresident de Nederlandse volksvertegenwoordigers voor. Nederland werd opgericht om vrijheid, verscheidenheid en democratie te hebben, aldus Zelensky. ‘Dat wordt nu aangevallen en dat moeten we verdedigen. Ik praat over vandaag, over de weg naar een verenigd Europa.’

Een derde keer verwees Zelensky naar de Nederlandse geschiedenis, toen hij opmerkte dat de Russen al in 2014 zijn land waren binnengevallen. ‘Jullie voelden dat, toen vlucht MH17 werd neergehaald.’ Die daad is volgens Zelensky onvergeeflijk, en zij die de bevelen gaven, moeten ter verantwoording worden geroepen. En de Oekraïner benadrukte vervolgens slim dat men dat in Den Haag extra zal beseffen, als stad van ‘de internationale tribunalen’.

Eerst verontwaardigd, nu verslapt de aandacht

Volodymyr Zelensky bedankte Nederland uitgebreid voor de praktische en principiële steun: de sancties, de wapens (hij vroeg ook om meer wapens, om de Russen te stoppen) en de hulp aan gevluchte landgenoten.

Lees meer over het begin van de Nederlandse Opstand, precies 450 jaar geleden

Tegelijk wees hij erop dat er gewenning optreedt, hoe langer de oorlog duurt. Eerst was iedereen in Europa verontwaardigd, nu verslapt de aandacht al weer. ‘Maar Rusland blijft aanvallen.’

Zelensky spreekt Mark Rutte direct aan

Behalve meer wapens (stingers, anti-tankwapens, luchtafweer) zijn daarom strengere sancties nodig, aldus Zelensky. ‘Stop alle handel met Rusland. Stop met alle energie uit Rusland, zodat we geen miljarden betalen aan de oorlog.’

En Zelensky schetste een toekomst waarin de Oekraïense vluchtelingen weer kunnen terugkeren naar hun land. Een toekomst waarin Oekraïne lid is van de Europese Unie. Daarbij richtte hij zich expliciet tot de Nederlandse premier, die zich daartegen had verzet: ‘Ons lidmaatschap hangt van jou af, vriend Mark Rutte.’

En daarna was de live videoverbinding verbroken. Zelensky liet de parlementariërs applaudisserend achter. Er wachten andere volksvertegenwoordigingen om toe te spreken.