In een levendige democratie voelen leden van politieke partijen zich betrokken bij de koers en het welvaren van hun club. In Nederland is daarvan nog maar weinig te merken, schrijft Roelof Bouwman.
Wanneer een voorheen succesvolle voetbalclub plotseling onder de maat gaat presteren, blijft dat nooit zonder gevolgen. Supporters beginnen zich te roeren, er wordt aangedrongen op de aankoop van nieuwe spelers en ook duurt het meestal niet lang of de positie van het bestuur en/of de trainer komt ter discussie.
Roelof Bouwman (1965) is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media
Ook politieke partijen zijn met dit fenomeen bekend. Legendarisch is de hommeles die in 1990 uitbrak bij de VVD. Na een reeks slechte verkiezingsuitslagen, als gevolg waarvan de liberale Tweede Kamerfractie was gekrompen van 36 naar 22 zetels, moest eerst Ed Nijpels en daarna ook zijn opvolger Joris Voorhoeve het veld ruimen.
Maar het bleef gisten. Op een tumultueus verlopen VVD-congres in Zwolle wist zelfs erelid Hans Wiegel (‘Ik proef rancune en een verziekte sfeer’) de kolkende zaal niet in bedwang te krijgen. Hij werd straal genegeerd en besloot voortijdig naar huis te gaan. ‘Er loopt een spoor van bloed door Zwolle,’ schreef Het Parool de volgende dag.
Wim Kok in 1991 onder vuur
Niet veel later begon het te rommelen bij de PvdA. Partijleider Wim Kok kwam in 1991 zwaar onder vuur te liggen omdat hij als vicepremier en minister van Financiën medeverantwoordelijk was voor plannen om de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) drastisch te versoberen. Partijvoorzitter Marjanne Sint trad af en op een buitengewoon partijcongres in Nijmegen moest Kok vechten voor zijn politieke leven. De Provinciale Statenverkiezingen van 1991 verliepen voor de PvdA desastreus.
Als klap op de vuurpijl onthulde Elsevier dat er een heuse coup tegen Kok werd beraamd. Door een ‘bende van vier’, met de Rotterdamse oud-burgemeester André van der Louw als prominentste lid. Gelukkig voor Kok liep het met een sisser af.
Partijleden roeren zich nog nauwelijks
Je zou lacherig kunnen doen over al deze schermutselingen. Maar ze lieten wél zien dat politieke partijen beschikten over leden die zich betrokken voelden bij de koers en het welvaren van hun club. In een levendige democratie hóórt dat ook zo te zijn.
Lees ook van Roelof Bouwman: Als lid van een politieke partij ben je een beetje een sukkel
In 2022 is de situatie heel anders. Om te beginnen zijn veel politieke partijen leeggelopen. Zo had de VVD veertig jaar geleden meer dan 100.000 leden. Nu zijn dat er nog maar 26.000.
Minstens zo opmerkelijk is dat de overgebleven partijleden zich nauwelijks nog roeren, zelfs niet wanneer de eigen club in degradatiegevaar verkeert.
Positie Marijnissen staat niet ter discussie
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?