Dodelijke steekpartij in kliniek illustreert onveilige werkvloer

10 november 2022Leestijd: 2 minuten
Twee doden na steekpartij tbs-kliniek in Balkbrug. Foto: ANP HARM METER

Dat een agressieve patiënt in de psychiatrische kliniek Veldzicht in Balkbrug op zaterdag 5 november een sociotherapeut kon doodsteken en twee van haar collega’s verwondde, zegt iets over het gebrek aan veiligheid op de werkvloer. Door onderbezetting en inzet van onervaren personeel ligt het gevaar op de loer, schrijft Gerlof Leistra.

Het personeel van het Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht werkt met een zware categorie patiënten. Hier worden onder anderen vreemdelingen en asielzoekers verpleegd die tijdens een psychische stoornis een delict hebben gepleegd. Ook zitten er tbs’ers en patiënten die door hun gedrag in andere klinieken niet te handhaven waren. Veel bewoners hebben een niet-westerse achtergrond.

De dader sneed zichzelf de keel door

Zaterdagmiddag 5 november stak een patiënt in het kantoor van zijn afdeling een sociotherapeut dood – moeder van drie jonge kinderen – en stak in op twee van haar collega’s. Daarna sloot hij zich op in een ruimte, stichtte brand en sneed zichzelf de keel door.

Lees ook dit commentaar van Gerlof Leistra: Aanpak narcoterreur vergt meer dan ‘fooi’ van 29 miljoen euro

Het geweldsincident wordt nog onderzocht door de politie, maar roept vragen op over de veiligheid. Stond de deur van het kantoor open of werd die opengedaan voor de man? Waren de vrouwen voldoende alert? Hoe kwam de man aan een mes? In hoeverre zijn personeelsleden getraind op agressie en is er voldoende tijd om geregeld te oefenen?

Aanpak vereist ervaring en training

Patiënten in dit soort klinieken en instellingen zijn door hun stoornis vaak onberekenbaar en kunnen ogenschijnlijk uit het niets exploderen. Door ze goed te observeren en structuur te bieden, kunnen ervaren medewerkers de patiënten ‘lezen’ en tijdig ingrijpen met aandacht, afzondering of medicatie. Die aanpak vereist ervaring en training. Door personeelsgebrek schort het vaak aan beide.

Dodelijke incidenten in de forensische psychiatrie zijn gelukkig een uitzondering, maar de medewerkers krijgen geregeld te maken met extreme agressie. Dergelijke ervaringen leiden tot ziekteverzuim en uitstroom van personeel.

Meer tijd voor training weerbaarheid

Met de inzet van jong en onervaren personeel worden grote risico’s genomen. Door meer tijd in te roosteren voor training van fysieke weerbaarheid en door meer personeel kan dat risico aanzienlijk worden verkleind. Dat is in het belang van het personeel én van de bewoners.