Duitse verkiezingen: roep om steviger buitenlandbeleid is een kans voor Nederland

25 september 2021Leestijd: 3 minuten
V.l.n.r. Alice Weidel (AfD), Christian Lindner (FDP), Markus Soeder (CSU), Armin Laschet (CDU), Annalena Baerbock (Die Grünen), Olaf Scholz (SPD) en Janine Wissler (Die Linke) bij slotdebat. In het midden de twee presentatoren van ARD en ZDF. Foto: EPA.

De Duitse verkiezingen van zondag 26 september zijn ook voor Nederland cruciaal, schrijft VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans in een ingezonden opinie. De uitslag bepaalt de nieuwe koers van Duitsland in zowel Europa als in de wereld, wat voor Nederland kansen biedt om veiligheid en welvaart in een vijandige wereld te versterken.

‘Ik vrees Duitse macht minder dan Duitse passiviteit.’ Dit zei de woordvoerder van Buitenlandse Zaken van de Duitse christen-democraten (CDU) in de verkiezingscampagne. De uitspraak markeert een verandering in het Duitse denken over buitenlandbeleid. De verkiezingen zondag 26 september vormen het einde van het tijdperk Merkel. Het is een cruciaal moment. Niet alleen voor Duitsland, maar ook voor Nederland. De uitslag bepaalt de nieuwe koers van Duitsland in zowel Europa als in de wereld. Dit biedt kansen voor Nederland om onze veiligheid en welvaart in een vijandige wereld te versterken.

Duitse verkiezingscampagne vaker stevig over geopolitieke thema’s

Ruben Brekelmans (1986) is Tweede Kamerlid Buitenlandse Zaken voor de VVD.

Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.

Al sinds de stichting van de Bondsrepubliek in 1949 is een assertief optreden op het wereldtoneel taboe. Laat staan het optuigen van daarbij passende Duitse legermacht. In deze verkiezingscampagne klinkt echter steeds vaker een stevige lijn op geopolitieke thema’s: de Europese Unie in de wereld, China en Rusland.

In hun eerste tv-debat pleitten de drie partijleiders Olaf Scholz (SPD), Armin Laschet (CDU) en Annalena Baerbock (Grünen) voor een grotere rol van de Europese Unie in de wereldpolitiek. De evacuatie van Kabul heeft duidelijk gemaakt dat Europese landen militair te afhankelijk zijn van de Verenigde Staten. Europese landen moeten dan ook samen kunnen optreden, zeker wanneer de belangen met de Verenigde Staten uiteenlopen. Het is positief voor de veiligheid van Nederland dat de grote Duitse partijen dit nu breed onderkennen.

Duitsers beginnen geleidelijk gevaar Chinese opmars in te zien

Meer over de Bondsdagverkiezingen: Wie wint de nek-aan-nekrace in Duitsland?

Met Peking onderhield Merkel een pragmatische relatie, met als voornaamste doel het bevorderen van handel. Dit leidde tot meer export en Duitse banen. Zo verkoopt Volkswagen circa 40 procent van zijn auto’s op de Chinese markt. Tegelijk groeide ook de afhankelijkheid van China. Voor veel essentiële grondstoffen, producten en technologie is Europa nu sterk aangewezen op de communistische grootmacht. Ook investeert China op grote schaal in Europese bedrijven en infrastructuur. De Duitsers beginnen hier geleidelijk het gevaar van in te zien. Ook zij zien nu dat Xi Jinping deze afhankelijkheden gebruikt om westerse landen onder druk te zetten.

De kandidaten Scholz en Laschet proberen zich allebei te presenteren als een waardig opvolger van Merkel. Beiden willen de handel met China bevorderen en vermijden stevige retoriek. Maar in de machinekamers van SPD en CDU is wel degelijk verandering. Zo noemde de SPD-woordvoerder van Buitenlandse Zaken het China-beleid van Merkel ‘achterhaald’. In een uitgebreid interview pleitte hij voor een strenge koers. Vanuit de mogelijke coalitiepartijen Grünen en de liberale FDP klinken soortgelijke geluiden. Met een strenger Duitsland wordt het voor de Europese Unie mogelijk een vuist te maken tegen China. Dit biedt bescherming aan een open land als Nederland.

Met Grünen, FDP kunnen randen van Rusland-politiek scherper worden

Ook in relatie tot Rusland zocht Merkel steeds een balans. Enerzijds hield zij vast aan sancties, steunde ze Nederland in het MH17-proces, en beschermde ze oppositieleider Navalny. Aan de andere kant zette zij de bouw van gaspijpleiding Nord Stream 2 door en onderhield zij een persoonlijke band met de Russische president Vladimir Poetin. Een nieuwe bondskanselier zal deze balans waarschijnlijk voortzetten. Maar met de Grünen of de FDP in een coalitie kunnen de randen van de Rusland-politiek scherper worden. Zo zijn de Grünen bereid om Nord Stream 2 dicht te draaien, en pleit de FDP voor stevigere sancties bij militaire escalatie.

In Nederland zouden wij deze ontwikkelingen bij onze oosterburen op de voet moeten volgen. Onze belangen hangen nauw samen met de Duitse. Als wij als Europa zelfstandiger willen optreden in de wereld en opstaan tegen de machtspolitiek van China en Rusland, dan is Duits leiderschap onmisbaar. Zondag 26 september wordt duidelijk wie dit leiderschap mag invullen. Vervolgens moet Nederland klaar staan om een steviger buitenlandbeleid samen vorm te geven.