Hoekstra belichaamt dat grens solidariteit is bereikt

De ministers van Financiën van de negentien eurolanden hebben een akkoord gesloten om de economische en medische gevolgen van de coronacrisis te bestrijden. Minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) toonde zich met ruime steun van de Tweede Kamer een effectief bestrijder van schulddeling. Na het ‘nee’ van premier Mark Rutte (VVD) tegen een hogere EU-begroting is dit de tweede keer dat Nederland nauwelijks buigt voor bedelarij uit Zuid-Europa. Is de meegaande houding van Nederland in de Europese Unie eindelijk voorbij, vraagt Jelte Wiersma zich af.

Het was geestig om te zien. Terwijl een hele klasse van academici, journalisten en natuurlijk D66-voorman Rob Jetten, niet wil dat het kabinet-Rutte III in de Europese Unie (EU) strijdt voor het Nederlandse belang – omdat ze het ongemakkelijk vinden dat hun ‘kosmopolitische’ vrienden ze dan ‘nationalistisch’ zouden vinden – trok minister van Financiën Hoekstra – die woonde in Berlijn en Rome – zich daarvan niets aan. Met ruime steun van de Tweede Kamer keerde hij zich tegen euro-obligaties, verlichting van de uitleenvoorwaarden van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM), en andere overheveling van geld van Nederlandse belastingbetalers naar – grof gezegd – Italiaanse belastingontduikers.

Italië verspilde tien jaar

Hoekstra – elk land heeft een veto, ook Nederland – stelde zich dinsdag tijdens een zestien uur durende vergadering van de eurogroep onvermurwbaar op waardoor er geen akkoord kwam. Na veel overleg achter de schermen met interventies van de Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU) en van premier Mark Rutte (VVD) werd wel afgesproken dat 240 miljard van de 410 miljard euro die het ESM maximaal mag uitlenen aan landen in crisis, voor medische zaken mag worden uitgeleend.

Rutte, Hoekstra en de Tweede Kamer wilden dat de lening uit het ESM gepaard zou gaan met hervormingen in het ontvangende land. Hadden landen zoals Italië de afgelopen tien jaar gebruikt om te hervormen, dan hadden ze immers hun hand niet hoeven ophouden in het Noorden. Overigens is de verwachting dat de 240 miljard niet gaat worden gebruikt want het is duurder voor landen om van het ESM te lenen dan op de kapitaalmarkt.

De Europese Investeringsbank (EIB) mag met 25 miljard euro extra garanties van de landen voor 200 miljard euro krediet geven aan middelgrote bedrijven. Daarnaast wordt de EU-begroting als dekking eenmalig 100 miljard euro geleend voor arbeidstijdverkorting en werklozensteun. Het delen van schulden door euro-obligaties is van tafel. Merkel zei altijd al nein en herhaalde dat donderdag voorafgaand aan het overleg van de eurogroep.