Geachte Ferd Grapperhaus: zijn schuld en boete genoeg?

Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd advies aan iemand in het nieuws. Deze week aan minister Ferd Grapperhaus. Na uw verdediging is het tijd voor een goed verhaal uit uw mond over menselijke feilbaarheid.

De afgelopen week draaide het in onze media om schuld en boete. Oorzaak: de foto’s die opdoken van uw huwelijksfeest. Daaruit bleek dat u de coronaregels overtrad. Vooropgesteld: lastig om op zo’n prachtige dag netjes op anderhalve meter te blijven, dat begrijpt iedereen. Er waren echter twee verzwarende omstandigheden: ten eerste schudde u ogenschijnlijk ook handen – een bewuste actie, die haaks staat op de door u, uw collega De Jonge en de premier telkens herhaalde mantra.

Ten tweede – en wat mij betreft zwaarder te wegen: u geldt als justitieminister niet alleen als lichtend voorbeeld op het gebied van handhaving van wet- en regelgeving, u noemde overtreders eerder ‘aso’s’ en liet boetes uitschrijven door honderden politiemensen en buitengewoon opsporingsambtenaren.

Aangeschoten wild

Hoe ging u het verwachte maatschappelijke protest te lijf? Aanvankelijk liet u de premier zijn steun aan u verklaren. Vervolgens stortte u tweemaal het boetebedrag op de rekening van het Rode Kruis – een symbolische actie. Toen daarover opnieuw protest uitbrak (‘kunnen wij zo ook vervolging ontlopen?’) moest u in de Kamer woensdag opnieuw ‘door het stof’.

De oppositie meldde dat daarmee de kous af was – maar u weet wat dat betekent in Den Haag: u geldt de komende maanden als aangeschoten wild. En dat in campagnetijd. Extra lastig, omdat uw partij zich stevig wil herpakken na eerdere verliezen. Wie gaat die kar trekken? Uw collegaminister De Jonge. Die nota bene als gezondheidsbewaarder-in-crisistijd al allerlei lastige kwesties moet tackelen.

Vraag blijft: resoneren schuld en boete op straat lang genoeg na om uw enormiteit te doen vergeten? Door horecamensen die geconfronteerd zijn met sluitingen en boetes van duizenden euro’s? Door studenten die hun nieuwe studiejaar zonder gebruikelijke sociale activiteiten moeten beginnen op straffe van aantekeningen op hun strafblad en bekeuringen? Door alle stelletjes die hun huwelijksfeest moesten missen of hun trouwen moeten uitstellen?

De feilbare mens

Goed nieuws: u beschikt over een geheim wapen. De ‘gunfactor’. Die is gebaseerd op uw menselijkheid – júist op uw menselijkheid. Niemand is onfeilbaar, die kaart kunt u als geen ander uitspelen. Mijn advies: stap uit uw verdedigingsmodus en organiseer, nadat het stof de komende week is neergedaald een groot interview in krantenbijlage, vrouwenblad of zondagse televisieshow.

Thema: de feilbare mens. Houding: bespiegelend. Plaats uw handelen in het grote perspectief van een al te menselijk leerproces in crisistijd. Law-and-order? Tja. Alleen als dat kan. Uiteraard kondigt u in dat licht bezien aan dat u alle bekeuringen en strafbladaantekeningen laat varen. Harde les? Zeker. Maar via zo’n zelfgekozen podium, waarop u niet verdedigt maar lering trekt, kunnen we allemaal van uw omissies leren. Succes.