Twee Democratische gouverneurs presenteerden zich tijdens Trumps presidentschap als linkse helden. Ze vochten voor de waarden van Democraten en werden op een voetstuk geplaatst. Maar tijdens de coronacrisis blunderden ze net zo hard als Trump. Hopelijk worden ook zij afgestraft, schrijft Victor Pak.
Voor Democraten zijn er weinig gouverneurschappen zo belangrijk als die van Californië en New York. Miljoenen kiezers en schatrijke donateurs wonen in de staten die al jaren blind voor iedere Democraat stemmen.
Opstapje naar het presidentschap
Het gouverneurschap is een van de weinig lokale functies waarmee je als politicus een nationale bekendheid kan worden. Het kan zelfs een opstapje naar het presidentschap zijn. 17 van de 46 Amerikaanse presidenten waren eerst gouverneur – net meer dan eenderde.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
De recente voorbeelden zijn bekend: voor Ronald Reagan was het gouverneurschap de opstap naar het presidentschap. De acteur was acht jaar gouverneur van het toen conservatievere Californië voor hij zijn eerste, mislukte, gooi naar het presidentschap deed.
Bill Clinton werd als broekie van 31 in 1979 verkozen als gouverneur, maar verloor twee jaar later alweer de verkiezingen.
In 1983 revancheerde Clinton zich en tijdens de Democratische voorverkiezingen in 1992 gebruikte hij zijn imago als Democratische gouverneur van de zuidelijke staat Arkansas om zich af te zetten tegen het liberale kandidatenveld.
De meest recente gouverneur die president werd, was George W. Bush. Hij was de eerste Texaanse gouverneur die twee opeenvolgende termijnen mocht dienen, maar Bush besloot halverwege zijn tweede termijn liever president te willen zijn.
Harris werd liever Senator
Inmiddels wordt getwijfeld hoe effectief het gouverneurschap als opstapje naar het presidentschap nog is. Dankzij sociale media is het New Yorkse congreslid Alexandra Ocasio Cortez misschien wel net zo bekend als de New Yorkse gouverneur Andrew Cuomo.
In Californië besloot de ambitieuze Kamala Harris liever Senator te worden dan gouverneur. Die functie liet ze liggen, waarna Gavin Newsom zijn kans greep. Harris is nu vicepresident, terwijl Newsom vecht voor zijn politieke leven.
Tegen de Democratische gouverneur Newsom is een terugroepactie begonnen. Bijna twee miljoen handtekeningen zijn al verzameld, en als genoeg daarvan geldig zijn, wordt er rond de herfst over zijn lot gestemd. De kiezer mag dan twee vragen over Newsom beantwoorden: Moet hij worden ontslagen, en zo ja, wie moet hem dan opvolgen? Via zo’n terugroepverkiezing wist Arnold Schwarzenegger in 2003 gouverneur van de staat te worden.
Coronaschandalen
De kiezers in Californië zijn boos over het trage vaccinatieprogramma in de staat. Newsom beloofde in januari ervoor te zorgen dat één miljoen mensen in tien dagen hun prik kregen, maar bleek vervolgens niet eens te kunnen meten of dat was geslaagd. Eerder overtrad Newsom al z’n eigen coronaregels tijdens een luxe etentje in een Franse bistro in de Nappa vallei.
Het schandaal aan de oostkust is nog groter. Gouverneur Andrew Cuomo van New York prees zichzelf het afgelopen jaar de hemel in. Tijdens de eerste golf aan coronabesmettingen liep het mis in zijn staat, maar daarna kreeg New York corona onder controle. Op CNN werd hij met grote regelmaat vrolijk door zijn jongere broertje Chris Cuomo geïnterviewd over zijn huzarenstukje en kon de gouverneur flinke kritiek spuien op de falende aanpak van president Donald Trump.
Cuomo had tijdens de coronacrisis zelfs tijd over om het boek Amerikaanse Crisis: Leiderschapslessen van de Covid-19 pandemie te schrijven. In het bijzonder wees Cuomo op het geringe aantal doden in de New Yorkse verpleeghuizen. Maar afgelopen januari werden daar plotseling 15.000 in plaats van 8.000 doden geteld.
Cuomo en Newsom verschillen niet zoveel meer van Trump
Het Amerikaanse ministerie van Justitie doet nu onderzoek naar de misstanden. Volgens Cuomo is er slechts een foutje gemaakt, wat hem erg speet.
De storm rondom z’n rekenfout is nog niet gaan liggen of Cuomo wordt beschuldigd van seksuele misdragingen en pestgedrag. Volgens een voormalig topadviseur kuste Cuomo haar ongewild op de lippen en treiterde hij haar. Cuomo ontkent alle aantijgingen.
Wegens het schandaal in de verpleeghuizen wordt in New York opgeroepen Cuomo af te zetten. Zelfs enkele Democraten willen dat zo’n lokale impeachment wordt gestart.
Cuomo en Newsom vonden allebei al in 2017 dat president Trump beter kon worden afgezet. Ze zullen vast inzien dat hun eigen functioneren niet meer zoveel verschilt van hun voormalige rivaal. Toch?