Kabinet moet pensioen van zelfstandige stimuleren, niet frustreren

Het kabinet en de vakbonden willen dat ondernemers hun pensioen onderbrengen bij pensioenfondsen. Een wens die sterft in omslachtigheid en juist ten koste gaat van de oudedagsvoorzieningen voor de ondernemer, schrijft Jeroen van Wensen.

Wouter Koolmees (D66), als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid momenteel demissionair verantwoordelijk voor de pensioenen, liet de Tweede Kamer gisteren nog maar eens weten dat de vertraging die de hervorming van het pensioenstelsel oploopt, ook het pensioen van de zelfstandige treft.

Fondsen zijn voor werknemers

Van kabinet en vakbond moeten zelfstandig ondernemers (vooral die zonder personeel, de zzp’ers) hun pensioen kunnen onderbrengen bij de traditionele pensioenfondsen. Van oudsher zijn die gericht op het werknemerspensioen, en doen ze zaken met de werkgever. Een bedrijf sluit zich afhankelijk van de bedrijfstak verplicht of vrijwillig aan bij een pensioenfonds (of verzekeraar). Dan zijn automatisch alle werknemers van het bedrijf aangesloten bij het fonds.

Maar bij het zzp-pensioen moeten de fondsen die aansluiting gaan regelen voor honderdduizenden mini-werkgevertjes met slechts zichzelf als personeelslid, die ook nog eens een heel ander inkomensbegrip hebben: winst uit onderneming, in plaats van loon. Dat vergt een forse omschakeling in de premie-administratie van de fondsen.

Experimenten met ondernemers

Om uit te vogelen hoe dat het beste kan, wordt van de fondsen verwacht dat ze daarmee gaan experimenteren. Maar dat komt er voorlopig niet van. De wetgeving voor de hervorming van het pensioenstelsel is met minimaal een jaar vertraagd, naar op zijn vroegst 2023. En juist in die vertraagde wetten staan ook de experimenteerbepalingen.