Beurzen hebben vooralsnog weinig last van de oplopende inflatie. Toch zijn bepaalde aandelen gevoelig voor geldontwaarding, schrijft Marijn Jongsma.
De relatie tussen oplopende prijzen en de financiële markten is niet eenduidig. Om te beginnen is er altijd wel een beetje inflatie in een redelijk draaiende economie. Sterker nog: dalende prijzen zijn een symptoom van een stagnerende economie.
Hogere inflatie tijdelijk of niet?
Beleggers worden pas zenuwachtig als de prijzen langdurig harder stijgen dan ze van tevoren hadden ingeschat. De geschiedenis leert dat de periode van hoge inflatie, zoals de jaren zeventig en vroege jaren tachtig, niet gunstig was voor aandelen mede omdat de rente toen ook fors steeg.
Marijn Jongsma (1969) is economisch redacteur bij EW. Hij blogt wekelijks over financieel- en macro-economische onderwerpen.
Dat de inflatie recent behoorlijk is opgelopen, is evident. Maar is dat een tijdelijk effect of niet? De situatie na de coronacrisis is exceptioneel. Herstel van de vraag in combinatie met verstoorde productieketens leidt tot hogere prijzen, en die worden dan ook nog eens vergeleken met het vierde kwartaal van 2020 waarin bepaalde producten en diensten juist in prijs daalden door een wereldwijde recessie.
Shamik Dhar, hoofdeconoom van de Amerikaanse vermogensbeheerder BNY Mellon Investment Management, denkt dat de inflatie inderdaad zal terugvallen. De vraag is: hoe snel? Voor de komende twaalf tot achttien maanden ziet hij een ‘significant risico’ op een ‘hardnekkig hogere’ inflatie. In het meest gevaarlijke scenario verwacht iedereen een langere periode van sneller stijgende prijzen, waardoor bedrijven bij voorbaat de prijzen verhogen en vakbonden hogere looneisen gaan stellen.
Bieden aandelen, in tegenstelling tot obligaties, bescherming?
Terug naar beleggers. Dat obligatiehouders niet blij zijn met een hogere inflatie is geen hogere wiskunde. Wie 100 euro uitleent, krijgt aan het einde van de rit hetzelfde bedrag terug – waarvan je minder spullen kunt kopen als de prijzen fors zijn gestegen. Uiteraard is rente deels een vergoeding voor de verwachte inflatie, maar dat is doorgaans een vast percentage. Nieuw uitgegeven obligaties keren een hogere rente uit waarin die verwachtingen wél zitten, en ‘oude’ schuldbewijzen dalen in waarde.
Lees ook dit omslagverhaal over ASML: Onaantastbare gigant in de markt voor chipmachines
Bieden aandelen wel bescherming tegen inflatie? Stijgende prijzen lijken op het eerste gezicht zo slecht niet: het betekent tenslotte dat bedrijven meer in rekening kunnen brengen aan hun klanten. De grote vraag is natuurlijk wat dit betekent voor de winstmarge. Ondernemingen zien ook hun eigen kosten stijgen: grondstoffen, halffabricaten, energie, personeel. Lukt het niet deze gestegen rekeningen door te berekenen aan de klant, dan krimpt de winstmarge en komt ook de koers van het aandeel onder druk te staan.
Prijszetters doorstaan de storm
Prijszetters zijn dus het meest robuust in tijden van stijgende inflatie. Dat zijn bedrijven die hun prijzen kunnen verhogen zonder dat klanten afhaken, omdat ze kennelijk iets unieks bieden en voorlopen op de concurrentie. Of omdat de vraag zo groot is dat er van concurrentie nauwelijks sprake is.
Diana Wagner, portfoliomanager bij vermogensbeheerder Capital Group, noemt de chipindustrie (inclusief de Nederlandse chipmachinefabrikant ASML) als grote voorbeeld. In steeds meer apparaten zitten steeds meer chips, en het aanbod blijft achter bij die stijgende vraag. De sector wordt gedomineerd door een beperkt aantal dominante spelers die hun prijzen moeiteloos kunnen verhogen.
Maar er zijn soms ook verschillen binnen sectoren, constateert Wagner. In de voedingsindustrie bijvoorbeeld zijn producenten van (fris)dranken beter in staat hun prijzen op te schroeven, omdat ze vaak over een sterke merknaam beschikken. Consumenten stappen niet zo snel over, ook als een blikje merkcola duurder wordt.
Warren Buffett: inflatie als lintworm
Wagner waagt zich niet aan langetermijnvoorspellingen over inflatie. Maar ze noemt hogere kosten wel het grootste risico voor beleggers in 2022. De boodschap: zoek naar bedrijven die een zodanige positie hebben verworven, dat de klanten ook bij hogere prijzen in de rij staan.
Lees ook: De risico’s van passief beleggen
Spannend wordt het voor ‘groeiaandelen’ die nog geen winst maken, hoge schulden hebben en dus puur worden gewaardeerd op verwachte winsten in de toekomst. Beleggers moeten in onzekere tijden opnieuw rekensommetjes maken. Wat zijn die verwachte winsten nog waard als de inflatie oploopt? Ontvang ik niet liever nu dividend? Wat als de rente hard oploopt en de schulden tegen hogere tarieven moeten worden geherfinancierd?
De legendarische belegger Warren Buffett vergeleek inflatie ooit met een lintworm die het dagelijkse dieet aan dollars nodig heeft om te groeien. Hoe minder bloeiend de onderneming, hoe groter het deel is dat de lintworm opeist. Ook hij raadt beleggers aan om te zoeken naar bedrijven die hun prijzen straffeloos kunnen verhogen en kunnen groeien zonder enorme investeringen.