Het doodlopende pad van de Democraten

06 november 2021Leestijd: 3 minuten
Joe Biden voerde campagne voor Democraat Terry McAuliffe. Foto: ANP

De teleurstellende resultaten van Democraten bij lokale Amerikaanse verkiezingen mogen geen verrassing heten. Toch tonen ze een pijnlijke waarheid: zonder koerscorrectie zullen de kiezers buiten de grote steden blijven weglopen en komen er gegarandeerd meer Democratische verkiezingsnederlagen, schrijft Victor Pak.

De verkiezingsnederlaag in de strijd om het gouverneurschap van Virginia kwam bijzonder hard aan bij de Democraten. Ze rekenden erop dat de staat die steeds vaker Democratisch kleurt, dat nu ook weer zou doen.

Partij van de president weet zelden te winnen in Virginia

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Een naïeve gedachte. De strijd om het gouverneurschap van de staat volgt altijd een jaar na de race om het Witte Huis. Sinds 1977 wist de partij van de zittende president slechts eenmaal die strijd te winnen. Uitgerekend Democraat Terry McAuliffe lukte dat in 2013, toen Barack Obama net was herkozen als president.

Diezelfde McAuliffe wilde dit jaar opnieuw gouverneur van het Commonwealth worden. Zijn gezapige campagne vond geen antwoord op de gewiekste Glenn Youngkin. De zakenman zonder politieke ervaring wist de perfecte balans te vinden tussen klassiek republikeinisme en het trumpisme van de vorige president.

Democraten zoeken excuses om ongemakkelijke waarheid te verhullen

De zelfoverschatting van de Democraten werd niet alleen in Virginia afgestraft. In Texas ging een Congreszetel verloren in een district met veel latino-inwoners en bij de New Yorkse gemeenteraadsverkiezingen wisten Republikeinen vier zetels te winnen.

Democraten wijzen op actuele oorzaken voor de teleurstellende resultaten: de coronapandemie vlamt weer op, de inflatie is hoog en de belangrijkste wetsvoorstellen van Joe Biden lagen maanden stil in het Congres door onderling gesteggel.

Stuk voor stuk excuses die een ongemakkelijke waarheid verhullen: het steeds progressievere verhaal van Democraten slaat niet aan. Dat was ook al zichtbaar bij de verkiezingen in 2020. Biden won van Trump, maar in het Huis van Afgevaardigden verzilverden de Democraten die winst niet. De Republikeinen boekten zetelwinst en verkleinden de meerderheid van de Democraten.

Analyses van die verkiezingsuitslag laten de alarmbellen rinkelen bij de Democraten. Onderzoeksbureau Catalist schetste begin dit jaar een verontrustend beeld. Door demografische verschuivingen in de Verenigde Staten wordt de samenleving diverser, terwijl de blanke, praktisch opgeleide groep krimpt. De latino-bevolking blijft groeien, wat voor Democraten goed nieuws zou moeten zijn, alleen boekte Trump in 2020 onder latino’s juist een forse winst ten opzichte van 2016.

Traditionele achterban loopt weg bij de Democraten

De rotsvaste overtuiging dat de groeiende latino-populatie gunstig is voor Democraten bleek onjuist. Tel daar het vertrek van de blanke, landelijk wonende en praktisch opgeleide kiezer bij de Democratische Partij bij op en het is crisis. Die traditionele achterban van de Democraten koos in 2016 voor Trump en is niet van plan de Republikeinse partij de rug toe te keren, zelfs niet als Trump niet op het stembiljet staat. Met de aanwas van latino’s worden de Republikeinen haast onoverwinnelijk bij landelijke verkiezingen.

Democraten hebben dat aan zichzelf te wijten. Zij lieten hun traditionele achterban in de steek. Ze lopen achter progressieve geluiden aan, zoals van Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez. Dat levert in de grote steden stemmen op, maar zorgt daarbuiten voor verlies.

Biden wist verleden jaar de blanke stem buiten de grote steden wel in voldoende mate aan zich te binden om Trump te verslaan. Als de Democraten die dalende lijn willen doorbreken, zullen ze hun koers moeten corrigeren en het gevecht om het midden moeten aangaan.