Falen Tweede Kamer bij formatie vraagt om rol Koning of andere buitenstaander

24 december 2021Leestijd: 2 minuten
Mark Rutte (VVD) tijdens het debat in de Tweede Kamer. Foto: ANP BART MAAT

Premier Mark Rutte stelt voor de Koning weer een rol te geven in de formatie. Niet dat de formatie dan drie maanden korter duurt, ‘maar het zou wel helpen’, aldus Rutte. Arendo Joustra is het met hem eens, maar het kan ook een andere buitenstaander zijn.

Er komt een onderzoek naar de lange duur van de formatie en hoe dat voortaan te voorkomen. Maar zo ingewikkeld is de kwestie niet. Er zijn twee verklaringen. In de eerste plaats weigerden de andere partijen à la Donald Trump de uitslag van de verkiezingen te aanvaarden en probeerden ze op 1 april winnaar Mark Rutte te wippen met moties van wantrouwen en afkeuring. Dit verziekte de sfeer voor maanden.

Formatie

Meer van Arendo Joustra: Hoe formeren sneller en beter kan

En verder is de Tweede Kamer volstrekt niet in staat een formatie te regisseren. De Kamer en haar voorzitter zijn onderdeel van het politieke handjeklap. En hebben geen greep op de informateurs en onderhandelaars. Beter is een buitenstaander een rol in de regie te geven. Een die de natie vertegenwoordigt en zo de natie bij de formatie betrekt. Dat hoeft niet de Koning te zijn, maar hij voldoet wel aan alle eisen voor de functie.

Een alternatief is de vicevoorzitter van de Raad van State, die in de Grondwet (artikel 38) een rol is toebedeeld als vervanger van de Koning. Een minister van staat kan ook als buitenstaander fungeren.

Eén ding is zeker, de Tweede Kamer lukt het niet om zich als de Baron von Münchhausen aan het formatiemoeras te ontworstelen. Met ‘hangende pootjes’ terug naar het paleis is geen fraai gezicht. Maar nog lelijker is een formatie van tien maanden.