Premium Lock Burgerlijk ongehoorzaam? Vroeger was de Tweede Kamer veel ruiger

25 januari 2022Leestijd: 3 minuten
Tweede Kamerleden discussieren met kamervoorzitter Vera Bergkamp en Gideon van Meijeren (FVD), die had opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Foto: ANP BART MAAT

Knokpartijen, een oproep tot revolutie, fractievoorzitters die aan handen en voeten worden weggesleept: wie denkt dat Tweede Kamerleden zich steeds vaker opgepast gedragen, kent de geschiedenis niet, schrijft Roelof Bouwman.

Roelof Bouwman (1965) is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.

Al zolang er televisie bestaat, wordt – vooral in intellectuele kring – op bezorgde toon gesproken over het verschijnsel ‘televisiedemocratie’. Politici zouden zich bij hun publieke optredens laten beïnvloeden door de aanwezigheid van tv-camera’s. Bewust of onbewust zouden ze zich inspannen om zo mediageniek mogelijk over te komen en hun boodschap daaraan ondergeschikt maken.

Een interessante kwestie. Toch zijn er vroeger, in het pre-televisietijdperk, op het Binnenhof ook dingen gebeurd waarvan je moet zeggen: jammer dat er geen camera’s bij waren.

Pieter Jelles Troelstra predikte in 1918 de revolutie

Neem het optreden van de sociaal-democratische fractievoorzitter Pieter Jelles Troelstra. Op 12 november 1918 predikte hij in de Tweede Kamer de revolutie. Het ‘historische moment’ was gekomen, meende Troelstra, dat de sociaal-democraten – destijds goed voor 22 van de 100 Tweede Kamerzetels – aanspraak konden maken op ‘de overneming van de macht in den Staat’.

Tegenover zijn partij kon de regering op leger en politie niet vertrouwen, hield Troelstra de negen aanwezige ministers voor. ‘Uw burgerlijke stelsel, mijne heeren, is langzamerhand vermolmd en verrot. (-) Het zal u moeilijk vallen, wanneer gij geweld wilt gebruiken, iets anders uit te lokken dan een geweld dat sterker is dan het uwe.’

Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.

Bekijk de mogelijkheden voor een (digitaal) abonnement hier

Saillant detail: Troelstra kwam tijdens het uitspreken van zijn revolutionaire redevoering op geen enkele wijze in aanvaring met de Kamervoorzitter. De aangekondigde proletarische omwenteling bleef uit, zoals bekend. Wel hielden sociaal-democraten nog heel lang een staatsgevaarlijk en onbetrouwbaar imago.

1939: knokpartij in de Kamer

Op 1 maart 1939 gebeurde in de Tweede Kamer opnieuw iets spectaculairs: een heuse knokpartij.

Het begon toen NSB’er Meinoud Rost van Tonningen door een Kamerlid van de katholieke RKSP werd uitgemaakt voor ‘landverrader’.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw