Door vele tientallen miljarden euro’s in fondsen te storten, ondergraaft Rutte IV het budgetrecht van het parlement. Daarmee mag de Tweede Kamer komende week niet akkoord gaan, schrijft Jeroen van Wensen.
Om de Tweede Kamer nog eens te wijzen op een belangrijke bevoegdheid die het parlement heeft, schreef de Algemene Rekenkamer afgelopen week een brief aan de leden van de Tweede Kamer. ‘U maakt de keuzes voor het te voeren begrotingsbeleid en de nadere keuzes binnen de gekozen financiële kaders,’ schreef de Rekenkamer. Belastingverlagingen, een lagere staatsschuld of juist meer uitgeven? De bevoegdheid om daarover te beslissen, het budgetrecht, is toebedeeld aan het parlement.
Lees ook van Carla Joosten:
Al jaren tuigt de overheid fondsen op, waarop het parlement nauwelijks controle kan uitoefenen
Tweede Kamer ondergraaft eigen bevoegdheid
Maar als de Kamer niet oppast, dan ondergraaft ze samen met het kabinet de eigen bevoegdheid. Daarvoor waarschuwt de Rekenkamer in diezelfde brief.
De coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie hebben namelijk ingestemd met het kabinetsvoornemen om vele tientallen miljarden euro’s door te sluizen naar onder meer het Klimaatfonds, het Stikstoffonds en het Nationaal Groeifonds.
Wat die fondsen gaan doen, en hoe het met de financiën zit, is nog onduidelijk. Dat concludeert niet alleen de Algemene Rekenkamer, maar ook het Centraal Planbureau en de Raad van State.
Wel is duidelijk dat het parlement niets te zeggen krijgt over die fondsen. Hooguit krijgt de Tweede Kamer achteraf te horen welke resultaten de fondsen hebben geboekt – hoewel de Rekenkamer zelfs daarin een hard hoofd heeft.
Niet alleen maar informatie
De belastingbetaler moet erop kunnen vertrouwen dat beslissingen over de aanwending van belastinggeld democratisch tot stand komen. En niet dat het geld wordt verdeeld via fondsen waarover de Kamers niets te zeggen hebben.
Door in te stemmen met deze fondsen, geeft het parlement zijn belangrijkste wapen uit handen. Komende dinsdag 18 en woensdag 19 januari debatteert de Tweede Kamer over de Regeringsverklaring en het coalitieakkoord. Dan moet het parlement pal staan voor het budgetrecht.