Premium Lock Natuurlijk was opkomst laag. Rijk heeft gemeenten uitgekleed

17 maart 2022Leestijd: 4 minuten
Gemeenteraadsverkiezingen 2022: de opkomst was laag. Foto: ANP/Hollandse Hoogte/Jean-Pierre Geusens

D66-leider Sigrid Kaag noemde een eventuele hogere opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen ‘winst voor de democratie’. Maar de opkomst werd lager. Heeft de democratie dan verloren? Nee. De lokale democratie is de afgelopen decennia grotendeels uitgekleed. Geen wonder dat burgers dan niet komen stemmen, schrijft Jelte Wiersma.

Zo’n 50,5 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders is opgekomen voor de gemeenteraadsverkiezingen van deze week. Dat is een beetje lager dan in 2018 (55 procent) en 2014 (54 procent). Die lage opkomst is geen drama. Uiteraard zou het mooi zijn geweest als alle stemgerechtigden zich hadden geuit. Hoe klein de marges soms ook zijn, er valt altijd iets te kiezen. En wie niet opkomt, doet zichzelf tekort. Hij of zij laat na om uiting te geven aan de eigen opvattingen en die om te zetten in democratische macht.

Nationale democratie springlevend

Desondanks is het niet nodig, zoals Kaag deed, om te zeggen dat bij een lagere opkomst dan in 2018 de democratie heeft verloren. Nederlanders komen voor Tweede Kamerverkiezingen massaal op. Structureel stemmen dan vier op de vijf burgers, wat neerkomt op een van de hoogste opkomsten ter wereld. En telkens melden zich voor Tweede Kamerverkiezingen massaal nieuwe partijen, die geregeld ook worden verkozen. De – nationale – democratie is springlevend.

De lokale democratie is dat niet. Decennialang zijn gemeenten door opeenvolgende regeringen met vooral VVD, CDA, PvdA en D66 gedwongen geweest om te fuseren met buurgemeenten. Oude gemeenten, met vaak prachtige historische namen, werden weggevaagd ten bate van fusievehikels met namen als Súdwest-Fryslân (Zuidwest-Friesland) en Hollands Kroon. Nauwelijks een burger die zich daarin herkent. Telde Nederland in 1900 nog 1.121 gemeenten, nu zijn het er nog maar 345. Zwitserland telt ruim 2.000 gemeenten, België 581. Dat marcheert prima.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw