Hulde voor Elon Musk: met overname Twitter wil hij vrijheid dienst bewijzen

De Amerikaan Elon Musk koopt voor omgerekend 41 miljard euro Twitter. De succesvolle ondernemer, vooral bekend van de elektrische Tesla-auto’s, maakt zich zorgen over de beperking van het verspreiden van een divers palet aan opvattingen. Het is toe te juichen dat Musk zich bekommert om de vrijheid die hem, de Verenigde Staten en de vrije wereld in brede zin zoveel heeft gebracht, schrijft Jelte Wiersma.

‘Ik heb geïnvesteerd in Twitter omdat ik geloof in Twitters potentieel om een wereldwijd platform voor de vrijheid van meningsuiting te zijn. En ik geloof dat de vrijheid van meningsuiting een maatschappelijke noodzaak is voor een functionerende democratie.’ Aldus Elon Musk (50). Kijk, dat zijn nog eens teksten.

Musk heeft een akkoord bereikt met Twitter (5 miljard dollar omzet, 221 miljoen dollar winst, 2021) om het hele bedrijf te kopen en van de beurs te halen. Dit laatste om volledige controle over het medium (400 miljoen gebruikers) te krijgen en te voorkomen dat aandeelhouders beperkingen opleggen aan de meningsvrijheid op het platform. Musk noemt zichzelf een ‘meningsvrijheid-absolutist’. Toen Twitter in 2021 het account van de Amerikaanse oud-president Donald Trump blokkeerde, schreef Musk: ‘Velen zullen super ongelukkig zijn met de Westkust-hightech als feitelijke scheidsrechter van meningsvrijheid.’ Daarbij verwijzend naar de aan de Amerikaanse westkust gelegen staat Californië waar veel zogenoemde socialemediabedrijven zijn gevestigd.

Dat Musk serieus is in zijn strijd voor meningsvrijheid bewijst het feit dat zijn satelliet-internetservice Starlink Russische (staats)media niet blokkeert, in tegenstelling tot vele andere westerse bedrijven. Niet dat Musk pro-Poetin is. Na een verzoek van de Oekraïense regering richtte Musk binnen een paar uur zijn satellieten op Oekraïne waardoor het land toegang tot internet heeft, ondanks de vernielingen op de grond. Zo kan de Oekraïense president Volodymyr Zelensky parlementen in de hele wereld toespreken, Oekraïense burgers aanmoedigen en met filmpjes en andere berichten op sociale media de standvastigheid van zijn land tonen. Maar Musk is zoals gezegd een absolutist waar het meningsvrijheid aangaat en trapt niet in de val waarin diverse westerse overheden zijn gevallen: Russische (staats)media verbieden en daarmee verraad plegend aan een van de waarden waarvoor Oekraïne met westerse hulp vecht: vrijheid.

Weigering om belastend artikel over Hunter Biden door te plaatsen

Musks zorgen over de beperking van meningsvrijheid komen niet uit de lucht vallen. Hij vergeleek Twitters bestuursvoorzitter Parag Agrawal in december 2021 nog met dictator Jozef Stalin van de Sovjet-Unie. Twitter, en de meeste Amerikaanse (sociale) media, weigerde bijvoorbeeld tijdens de presidentsverkiezingen in 2020 een belastend artikel uit de New York Post te publiceren over Hunter Biden, zoon van de Democratische presidentskandidaat Joe Biden.

De krant had de inhoud van een laptop van Hunter Biden in handen gekregen en daarop stond onder meer informatie over dubieuze contacten en contracten met Chinezen en Oekraïners in de periode dat zijn vader vicepresident was onder Barack Obama. Hunter maakt zijn status als zoon daarbij te gelde.

Lastig om zonder diepe zakken een groot publiek te bereiken

Nu is het niet per se zo dat in Amerika, of elders in de vrije wereld, van staatswege de meningsvrijheid wordt onderdrukt – al gebeurt dat weleens, zoals met Russische media. Iedereen kan er een krant, tijdschrift of website beginnen. Maar het is lastig om zonder diepe zakken én de ‘juiste’ meningen online een groot publiek te bereiken. Zo ervoer Donald Trump dat het nog niet zo makkelijk is een eigen online (sociaal) media-platform op te zetten. Allerlei bedrijven die cruciale digitale techniek kunnen leveren, weigerden de omstreden Republikeinse ex-president van dienst te zijn. Net als vroeger sommige drukkers weigerden bepaalde bladen te drukken. De diepe zakken van techondernemer Elon Musk zijn misschien wel voldoende om online ook andere dan ‘juiste’ meningen breed te verspreiden.