Democraten proberen het vege lijf te redden. Bij de aanstaande tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten dreigt een verpletterende nederlaag. Buitengewone tactieken zoals het steunen van onafhankelijke kandidaten kan de partij helpen en is goed voor de Verenigde Staten, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Het is een wetmatigheid in de Amerikaanse politiek: de partij die het presidentschap, de Senaat en het Huis van Afgevaardigden na verkiezingen verovert, is gegarandeerd bij de tussentijdse verkiezingen de verliezer. Sinds de Tweede Wereldoorlog lukte het slechts twee presidenten – Bill Clinton in 1998 en George W. Bush in 2002 – om bij tussentijdse verkiezingen zetels in het Huis te winnen.
Democraten stevenen af op dramatische verkiezingsuitslag
Voor de Democraten dreigt een forse nederlaag. Gevraagd welke partij Amerikanen bij de aanstaande verkiezingen van plan zijn te steunen, geeft 46 procent van de Amerikanen aan op een willekeurige Republikein te stemmen. 42 procent kiest voor een Democraat. Het past bij de dramatische rapportcijfers die president Joe Biden krijgt. Slechts vier op de tien Amerikanen vinden dat Biden het goed doet als president.
Reden voor Democraten om de noodklok te luiden. Opiniepeiler John Anzalone, die al tientallen jaren voor de partij werkt, waarschuwde voor een rampzalige uitslag: ‘Het is het slechtste politieke klimaat waarin ik gedurende de afgelopen dertig jaar heb gewerkt. Er is een groot verschil tussen 7 tot 10 zetels verliezen in het Huis van Afgevaardigden, of een tik op de neus krijgen en er 35 of zelfs 40 verliezen.’
Gebrek aan resultaten zorgt voor teleurgestelde kiezers
Lees ook: De frustratie bij kiezers is begrijpelijk. Afgezien van de infrastructuurwetgeving en de benoeming van de eerste zwarte vrouw in het Hooggerechtshof hebben de Democraten weinig voor elkaar gekregen. Populaire maatregelen zoals de invoering van kinderbijslag was tijdelijk en is niet verlengd. De sociale hervormingswet Build Back Better is vastgelopen in de Senaat door intern gesteggel.
De komende maanden zullen Democraten proberen om delen van die wet, oorspronkelijk begroot op meer dan 2.000 miljard euro, toch aan te nemen. Het zou een klein succesje zijn, maar niet iets wat de wetmatigheid kan verslaan. Daarvoor moeten Democraten radicalere stappen nemen.
Grote kiezersgroep ziet zichzelf als onafhankelijk
In Utah gebeurde dat recent. Voor het eerst in de geschiedenis stellen de Democraten niemand kandidaat voor de strijd om een Senaatszetel. Zij roepen op om op de onafhankelijke kandidaat te stemmen, Evan McMullin. Hij is bekend van een kortstondige en gefaalde campagne om het presidentschap in 2016.
McMullin neemt het op tegen Mike Lee, de zittende Republikeinse Senator. Utah is een Republikeins bolwerk, dankzij de gelovige mormonen, maar wel een waar Donald Trump niet geliefd is. Lee is juist een trouwe bondgenoot van Trump en steunt de leugenachtige claim van Trump dat hij bestolen is van de verkiezingsoverwinning in 2020. Een wankele positie in een staat waar een meerderheid van de kiezers vindt dat Trump zich in 2024 niet herkiesbaar moet stellen.
Steun aan onafhankelijke kandidaten biedt kansen voor Democraten
Het steunen van onafhankelijke kandidaten kan kansrijk zijn. Van de Amerikaanse kiezers ziet 40 procent zichzelf als onafhankelijk. Een aanzienlijk grotere kiezersgroep dan de kiezers die zich als Republikeins, 30 procent, of Democratisch, 28 procent, zien. Bij de onafhankelijken zitten veel mensen die leunen naar een van de twee partijen, maar zich primair als onafhankelijke zien.
Lees ook: Voor Democraten kan daar bij de komende verkiezingen veel potentie zitten. Zo kunnen gematigde partijleden hun partijlabel laten vallen en hopen dat, zoals in Utah, er geen Democratische kandidaat op het lokale stembiljet staat. Zulke kandidaten kunnen zo stemmen trekken van zowel de Democratische kiezer als de Republikeinse. Het vergroot hun aantrekkelijkheid voor veel kiezers.
Voor Democraten kan het de eigen nederlaag minder pijnlijk maken. Met onafhankelijken is het beter samen werken dan met Republikeinen. Het biedt perspectief om ook na de tussentijdse verkiezingen nog resultaten te boeken.