ECB-beleid kan zo niet doorgaan, maar uit de euro stappen is onrealistisch

12 juni 2022Leestijd: 3 minuten
Foto: ANP

Uittreding uit de eurozone is allesbehalve realistisch en niet in het Nederlandse belang. Het wakkert financiële instabiliteit juist aan, schrijft Tweede Kamerlid Eelco Heinen (VVD) in een reactie op het betoog van Hans Hoogervorst in EW.

Het ruime monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB), de oplopende schulden en de stijgende inflatie zorgen voor nieuwe hoofdbrekens in Europa. Desnoods maar uit de euro stappen, betoogde oud-minister van Financiën Hans Hoogervorst eerder in EW. Dat is echt veel te makkelijk. Dit soort onrealistische denkbeelden hebben ons juist in de problemen gebracht.

Foto: ANP

Eelco Heinen (1981) is Tweede Kamerlid voor de VVD en woordvoerder financiën.

 

Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.

Hoogervorst heeft gelijk als hij zegt dat het monetaire beleid van de ECB is doorgeslagen. Op de balans van de ECB staat nu bijna een duizelingwekkende 9.000 miljard euro aan opgekochte schulden. Dat is 82 procent van de totale economie van de eurozone, terwijl de Amerikaanse centrale bank op 37 procent zit. En waar de Amerikanen door sterk oplopende inflatie hun beleid snel bijstellen, lijkt Europa verslaafd geraakt aan gratis geld. Een stap terug doen kan landen direct in problemen brengen. Zodoende loopt de ECB hopeloos achter de feiten aan.

Dit kan niet zo doorgaan

Nederland betaalt inderdaad een rekening voor problemen in de eurozone. Dat zien we direct terug in allerlei haastig opgezette noodfondsen. En indirect merken we dat inmiddels door het uitblijven van indexeringen van pensioenen of stijgende huizenprijzen als gevolg van het huidige ECB-beleid. Ook hier zijn Hoogervorst en ik het snel eens: dit kan niet zo doorgaan en moet stoppen.

Dat betekent echter niet dat we maar uit de euro moeten stappen. De euro brengt ons ook veel voordelen, waaronder een stevige positie in de wereldeconomie, bescherming tegen financiële schokken van buiten en bevordering van internationale handel. Nederland profiteert daarbij in feite van een ‘ondergewaardeerde’ munt. Een nieuwe gulden zal snel fors duurder worden, wat onze open economie direct zal raken en een centrale bank weer zal dwingen in te grijpen.

Lees hier het betoog van Hans Hoogervorst: vertrek uit eurozone mag geen taboe zijn

Een ECB die zijn mandaat niet misbruikt

Uittreding uit de eurozone is allesbehalve realistisch en niet in het Nederlandse belang, aangezien dit financiële instabiliteit juist aanwakkert. En als landen al eenvoudig uit de muntunie kunnen stappen, moeten niet landen die hun zaakjes goed voor elkaar hebben uit de euro, maar landen die er een potje van maken. De realiteit blijkt echter weerbarstiger. Zelfs een land als Griekenland zag uittreding niet als reële optie ten tijde van de lokale schuldencrisis (2010-2012).

De euro zal uiteindelijk langer meegaan dan de zinloze oproepen om de euro te verlaten. Een stabiele eurozone begint met een ECB die zijn mandaat niet misbruikt om schulden van probleemlanden op te kopen waardoor landen hervormingen uitstellen en schulden nog verder oplopen. Deze spiraal moet worden doorbroken. Desnoods door een aanscherping van het mandaat van de ECB. Ik ben daarbij van mening dat het Europese schuldprobleem vooral een groeiprobleem is. En juist dáárvoor zijn hervormingen essentieel.

De euro zal bijdragen aan een welvarend Nederland en Europa

Wanneer die hervormingen uitblijven, moeten we niet weglopen, maar erkennen dat de overheidsfinanciën in sommige landen simpelweg onhoudbaar zijn. Schulden moeten dan deels door probleemlanden zelf worden afgeschreven. Om deze faillissementen niet te laten ontsporen, moet aan stevige financiële dijkbewaking worden gedaan. Dit komt onder meer neer op een volwaardige bankenunie met gezonde bankenbalansen, een strikt Europees resolutiemechanisme en stevige Europese noodfondsen als achtervang. Juist dit gebrek aan politieke daadkracht was voor de ECB de aanleiding om schulden op te gaan kopen, al zullen ze dat formeel altijd ontkennen.

Dit betekent op onderdelen, en onder strikte voorwaarden, méér Europese samenwerking. En juist hiertegen verzette de vorige generatie politici zich, die ons daarmee een muntunie vol met weeffouten heeft ingeloodst. Als diezelfde politici dan jaren later oproepen weer uit die muntunie te stappen is dat te makkelijk. Het is nu aan ons, een nieuwe generatie politici, om de ontstane problemen op te lossen. Niet vanuit pessimisme dat de euro is gedoemd te mislukken, maar vanuit een optimistische overtuiging dat de euro zal bijdragen aan een welvarend Nederland en Europa.