Welke Republikein is nog bang voor de grote boze Donald?

11 juni 2022Leestijd: 3 minuten
President Donald Trump - ANP

De greep van oud-president Donald Trump op ‘zijn’ Republikeinse Partij is nog altijd sterk, maar verliest aan kracht. Dat blijkt uit tal van lokale voorverkiezingen in aanloop naar de tussentijdse verkiezingen in november dit jaar. Republikeinen zonder de achternaam Trump zien kansen in 2024, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Het seizoen van de voorverkiezingen is halverwege. In aanloop naar deze tussentijdse verkiezingen in november kiezen Amerikanen wie er  op het stembiljet komen te staan. De voorverkiezingen staan bol van interne partijpolitiek, omdat de fanatieke achterban wel is te porren voor wéér een stembusgang en zijn stem laat horen.

Trump boekt winst in voorverkiezingen, maar verliest ook

Binnen de Republikeinse Partij zijn de voorverkiezingen een test voor oud-president Donald Trump. Hoe stevig zit de Make America Great Again-pet nog op het hoofd van de Republikeinse kiezer?

De resultaten tot dusver zijn wisselvallig. In Pennsylvania wonnen de kandidaten de races voor het gouverneurschap en de Senaat die de steun van Trump kregen, ook de Senaatskandidaat in Ohio won. Die laatstgenoemde overwinning was uiterst zoet voor Trump: schrijver J.D. Vance had eerder felle kritiek op de president, maar smeekte hem om zijn steunbetuiging, kreeg die en won dus ook nog.

Daartegenover staan ook enkele smadelijke nederlagen. Zo komen in Idaho, Georgia en Nebraska in november niet de gouverneurskandidaten die Trump prefereerde op het stembiljet.

Steunbetuiging van Trump is geen heilige graal meer

In Georgia won zelfs de lokale minister van Staat Brad Raffensperger de voorverkiezingen. Hij weerstond begin 2021 de enorme druk van Trump om te frauderen met de uitslag van de presidentsverkiezingen in Georgia. In een telefoontje vroeg Trump aan Raffensperger om nog 11.780 stemmen te vinden zodat Trump de winst van Biden in die staat kon afsnoepen.

Uit die wisselvallige resultaten valt te concluderen dat een steunbetuiging van Trump binnen de Republikeinse Partij nog steeds voordeel biedt, maar geen heilige graal is. Zeker incumbents, kandidaten die al eens door de kiezer zijn verkozen, kunnen een door Trump gesteunde belager aan. In voorverkiezingen waar de race volledig open is, boekte Trump meer succes.

Zo blijkt dat de macht van Trump niet meer almachtig is, zoals tijdens zijn presidentschap. Wie toen de toorn van Trump wekte, was ten dode opgeschreven als Republikein.

Trumpisme is omarmt, maar de persoon Trump is niet essentieel

Met die wetenschap en het oog op de race om het presidentschap in 2024 biedt dat perspectief voor andere Republikeinen, zoals gouverneur Ron DeSantis.

In Florida vaart hij een koers die veel weg heeft van het presidentschap van Trump: een felle cultuurstrijd op scholen, kritiek op te progressieve bedrijven zoals Disney en persoonlijke vendetta’s tegen critici. In verschillende peilingen, zoals recent bij een conferentie voor conservatieven in het westen van de Verenigde Staten, scoort DeSantis beter dan Trump.

Ook Mike Pence ziet een kans. Pence sprak tijdens de voorverkiezingen ook steunbetuigingen uit en zag in het eerder genoemde Georgia ‘zijn’ Republikeinse kandidaat voor het gouverneurschap winnen van die van Trump. Het zijn grote overwinningen voor de voormalig vicepresident, die na 6 januari 2021 nog werd weggezet als verrader, omdat hij de machtsgreep van Trump niet steunde.

De Republikeinse Partij heeft het trumpisme als ideologie omarmd, maar de persoon Trump is niet meer zo doorslaggevend, zo blijkt uit deze ronde voorverkiezingen. Dat biedt kansen in 2024.