In het Amerikaanse politieke landschap verschuiven de tektonische platen in hoge snelheid. De Democraten vormen steeds meer de partij van de hoogopgeleide elite, terwijl de Republikeinen de arbeidersklasse aan zich weten te binden, waardoor hun partij zelfs diverser wordt, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Politieke partijen zijn als sociale bewegingen onderdeel van de samenleving en zo onderhevig aan maatschappelijke veranderingen. In de Verenigde Staten is de politiek momenteel volop in beweging. De verkiezingsoverwinning van Donald Trump in 2016 en de uitslag van de presidentsverkiezing in 2020 zijn daar voorbeelden van.
Clinton was de laatste Democraat die goed scoorde onder de arbeidersklasse
Zakenman Trump scoorde in 2016 bij de presidentsverkiezing veel beter dan verwacht onder de Amerikaanse arbeidersklasse. In 2020 wist hij ook beter te scoren onder latino’s. Traditiegetrouw kiezers die op kandidaten van de Democratische Partij stemmen.
Kijk bijvoorbeeld naar de strijd om het presidentschap in 1996. Bill Clinton werd herkozen door te winnen in klassieke staten met veel blanke arbeiders, zoals Louisiana en West Virginia. Daar scoorde hij zelfs beter dan in Californië. Inmiddels is laatstgenoemde staat een progressief bolwerk, terwijl Louisiana en West Virginia bij alle presidentiële verkiezingen sinds 2000 dieprood Republikeins kleurden.
Joe Biden scoorde onder minderheden slechter dan Hillary Clinton
Lees ook: Joe Biden probeerde zich bij de presidentsverkiezing in 2020 net als eerder Bill Clinton als man van de arbeidersklasse te presenteren. In dat milieu was hij immers zelf ook opgegroeid. Maar Biden wist als Democratische presidentskandidaat juist opvallend veel blanke hoogopgeleide kiezers aan zich te binden.
Onder latino’s, Aziatische Amerikanen en zwarte Amerikanen verloor Biden in vergelijking met Hillary Clinton in 2016 juist steun. Democraten geloofden dat er een wetmatigheid is die deze bevolkingsgroepen aan hun partij verbindt, maar door een veranderend stemgedrag van de kiezers blijkt dat de twee grootste Amerikaanse politieke partijen zich een nieuwe identiteit moeten aanmeten.
Uit een peiling van The New York Times en het onderzoeksinstituut van Siena College blijkt dat meer dan de helft van de blanke hoogopgeleide kiezers bij de komende tussentijdse verkiezingen voor de Democratische Partij zou kiezen. Jaren koos die kiezersgroep in grote meerderheid voor de Republikeinse Partij.
Republikeinse Partij wordt diverser door groeiende aanhang uit de arbeidersklasse
Door de instroom van kiezers uit de arbeidersklasse wordt de Republikeinse Partij juist diverser. Amerikanen uit de arbeidersklasse delen dezelfde zorgen, of ze nu blank of zwart zijn, of een Latijns-Amerikaanse achtergrond hebben. Uit de peiling blijkt dat Democraten nog verder terrein verliezen onder latino’s. Die zouden nu precies verdeeld zijn in hun voorkeur tussen Democraten en Republikeinen.
Lees ook: Het doodlopende pad van de Democraten
De herschikking in de Amerikaanse politiek zorgt voor nieuwe geluiden en andere verkiezingscampagnes. In aanloop naar de verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat in november dit jaar spreken de Democraten vooral over wapenregulering, betaalbaar onderwijs en het afgeschafte recht op abortus.
Dat zijn de thema’s die scoren bij de welgestelde inwoners uit de voorsteden. Zij merken minder van de hoge benzineprijzen, inflatie en hebben minder zorgen over een dreigende economische recessie. Dat zijn de thema’s waarover de Republikeinse kandidaten campagne voeren, in hun jacht op stemmen uit de arbeidersklasse.