De Utrechtse burgemeester verbood ten onrechte een demonstratie tegen abortus, oordeelt de rechtbank. Gepleit wordt nu voor meer mogelijkheden om dit demonstratierecht in te perken. Geen verstandig pleidooi, schrijft Gerry van der List.
De moderne seculiere samenleving kent een soort publieke religie met een aantal dogma’s. Een daarvan is het onaantastbare recht van vrouwen om een foetus te laten verwijderen zonder daarop te worden aangesproken of te worden veroordeeld. Sommige Nederlanders zijn zelfs zo overtuigd van de waarde van deze praktijk dat ze abortusboten de wereld inzenden om op verre zeeën zwangerschappen te beëindigen.
Dit dogma leidt tot onbegrip, wrevel en zelfs woede over de opvattingen van mensen die willen opkomen voor het ongeboren leven. Zij worden in Nederland vaak afgeschilderd als gevaarlijke gekken, die de rechtsstaat willen ondermijnen.
Jezus Leeft mocht niet demonstreren voor abortuskliniek
Maar bij een rechtsstaat hoort juist de mogelijkheid impopulaire opvattingen te verkondigen. Zoals Jezus Leeft vorig jaar wilde doen voor een abortuskliniek in Utrecht. De plaatselijke burgemeester, Sharon Dijksma (PvdA), stak daar toen een stokje voor, mede omdat de verkeersveiligheid in gevaar zou worden gebracht. Woensdag 3 augustus oordeelde de rechtbank Midden-Nederland dat de activisten van de christelijke groepering ten onrechte te horen hebben gekregen dat ze niet voor de kliniek uiting mochten geven aan hun zorgen.
De manager van dit Vrelinghuis toont zich teleurgesteld. Natuurlijk is hij voor het recht op demonstratie, zegt hij, maar dit recht moet natuurlijk niet voor zijn deur worden uitgeoefend. Hij pleit voor een verandering van het toetsingskader zodat de rechter meer mogelijkheden heeft om tegenstanders van abortus de mond te snoeren.
Onmodieuze opvattingen moeten ook verkondigd kunnen worden
Dit is geen verstandig pleidooi. Het bieden van meer ruimte om proteststemmen tegen zwangerschapsbeëindiging te voorkomen, zou worden gebaseerd op allerlei vrij vage, gevoelsmatige argumenten. Demonstraties zouden ‘intimiderend’ werken en vrouwen die abortus willen plegen, zouden in een ‘emotionele situatie’ verkeren.
Lees ook dit opiniestuk van Gerry van der List: Het blijvende ongemak over abortus
Maar het vergroot de rechtsonzekerheid als burgemeesters en rechters op grond van persoonlijke overwegingen gaan bepalen wanneer een demonstrant intimiderende uitspraken doet en wanneer de aangesprokenen te emotioneel zijn om andersdenkenden aan te kunnen horen. Beter is het dan ook om mensen die abortus moord vinden, zoveel mogelijk gelegenheid te geven anderen te overtuigen van de juistheid van hun onmodieuze opvattingen. Zo hoort het nu eenmaal in een vrij land.