Veel Democraten koesteren nog altijd het presidentschap van Barack Obama. Zij waarderen hem meer dan de huidige president Joe Biden. Aan de begeestering van zijn Democratische voorganger kan Biden niet tippen. Toch boekt hij meer successen dan Obama, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Bij zijn aftreden als president in januari 2017 kreeg Barack Obama veel lof, van commentatoren tot het Amerikaanse publiek – 29 procent van de Amerikanen vond Obama de beste naoorlogse president. De een na hoogste score van alle mogelijke kandidaten. Ronald Reagan scoorde slechts één procentje meer.
Obama worstelde met het verwezenlijken van zijn politieke agenda
Waar komt die bewondering voor Obama vandaan? De voormalige president is een cultureel fenomeen. Hij was de eerste zwarte Amerikaanse president in de geschiedenis van een land met een beschamende geschiedenis waar het de behandeling van zwarte Amerikanen en andere minderheden aangaat. De verkiezing van Obama was een overwinning op die geschiedenis, al stelde Obama terecht dat zijn presidentschap daar niet om draaide.
Een presidentschap gaat om het verwezenlijken van politieke plannen. Obama trad aan tijdens een verwoestende economische recessie. Het overeind houden van de economie was zijn belangrijkste opdracht. Dat lukte, maar het economisch herstel verliep traag. Te traag, waardoor Obama de ruime zetelmeerderheid verspilde die hij in de eerste twee jaar van zijn presidentschap in het Congres genoot. Bij de tussentijdse verkiezingen in 2010 leed Obama een verpletterende nederlaag.
Obamacare is het enige succes van acht jaar Obama
Lees ook: De Democraten verloren hun zetelmeerderheid in zowel de Senaat als in het Huis van Afgevaardigden. Gedurende de rest van Obama’s presidentschap, ook na zijn herverkiezing in 2012, hadden de Democraten nooit meer gelijktijdig in beide Kamers een meerderheid. De verkiezingsnederlaag in 2010 leidde een moeizaam vervolg in van zijn presidentschap.
Tussen 2008 en 2010 had Obama een groot deel van zijn politiek krediet ingezet op de grootste uitbreiding van het Amerikaanse zorgsysteem sinds de jaren zestig. De betaalbare Zorgwet, beter bekend als Obamacare, is nog steeds een groot succes dat de toegang tot gezondheidszorg voor miljoenen Amerikanen verbeterde.
Het zou de enige succesvolle nieuwe wet worden van acht jaar Obama als president. Hij regeerde van 2010 tot 2016 vooral per presidentieel decreet. Zijn opvolger, de Republikein Donald Trump, trok die decreten vrijwel allemaal in.
Compromissen van Biden zijn toekomstbestendiger
Democraat Joe Biden won in 2020 bij lange na niet met zo’n ruime zetelmeerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden als Obama deed in 2008. Biden moest van meet af aan samenwerken met de Republikeinen om wetten door het parlement te krijgen. Biden slaagt daar door zijn jarenlange ervaring als Senator beter in, zeker in vergelijking met Obama.
Lees ook: Het Congres is jaren niet meer zo productief geweest als nu. Vorig jaar is een omvangrijk coronasteunpakket aangenomen en dat jaar kon ook de Infrastructuurwet op brede steun van Republikeinen en Democraten rekenen. De afgelopen maanden volgden een nieuwe wapenwetgeving, een omvangrijke Klimaatwet en een wet voor betere veteranenzorg.
Door Bidens krappe meerderheid in het Congres moest hij vaker compromissen sluiten. Een historische wet als Obamacare staat niet op zijn naam, maar de vele wetten die hij wel tekende zijn toekomstbestendiger dankzij de Republikeinse steun die Biden wist te vergaren.
De broze Biden zal onder zijn eigen aanhang nooit zo populair worden als Obama was, maar zijn politiek nalatenschap staat nu al steviger.