Rutte’s record was geen aanleiding tot vreugdevuren

Het record van Mark Rutte, sinds dinsdag 2 augustus de langstzittende premier, leverde meer kritische beschouwingen dan felicitaties op. Philip van Tijn wil niet ontkennen dat er veel niet goed gaat onder de recordpremier, maar overschat zijn invloed niet: aan Rutte – en de minister-president in het algemeen – wordt een macht toegedicht die deze helemaal niet heeft.

Records zijn er altijd geweest, op alle gebieden waarmee de natuur en mens en dier te maken hebben. En records zijn er om gebroken te worden. Als dat door mensen gebeurt, kan degene die het nieuwe record vestigt eigenlijk altijd op minstens bijval maar meestal gejuich of zelfs euforie rekenen, of het nu een sportrecord of een record in de wetenschap of in de kunst betreft.

Nederland beleefde in de afgelopen week een bijzonder record: op dinsdag 2 augustus werd Mark Rutte de langstzittende minister-president, waarmee hij Ruud Lubbers van de onzichtbare troon stootte: 4.310 dagen de politieke leider van Nederland. En bovendien al die jaren leider van de grootste partij, de man ook die keer op keer verkiezingen won. Een mooi palmares dus, ook al wordt dit begrip voor bijzondere prestaties in ons land vooral voor sportprestaties gebezigd, anders dan in België.

Een record dat op zijn vroegst dus in 2034 gebroken zal worden, maar die kans is niet zo groot. Want dan zou Rutte nu heel snel ten val moeten worden gebracht of anderszins niet langer premier zijn, zijn opvolger moet heel snel aantreden en die moet dan ook nog een onaantastbaar lijkend record verbeteren. Lijkt allemaal onwaarschijnlijk en misschien wordt Rutte’s record nooit meer gebroken. Bovendien wordt zijn record elke dag dat hij langer aanblijft ook nog scherper gesteld.

De kritische noten berusten op van alles en nog wat

Reden tot vreugde of misschien zelfs trots, in een land waar veel dingen niet goed gaan, maar weinig tot niks heel beroerd gaat. Zou je denken, maar dan onderschatten we ons volkskarakter en de levenshouding van ons columnistenlegioen.

Om te beginnen werd door menig rekenwonder een vraagteken gezet: Rutte is véél meer dagen demissionair premier geweest dan Lubbers, dus hij is nog lang geen recordhouder. Nogal kinderachtig, want premier is premier, nietwaar.

Dan waren er nogal wat deskundigen, commentatoren, duiders en hoe ze allemaal mogen heten, maar ook columnisten en zowaar ook ‘gewone mensen’, die twaalf jaar zonder meer te lang vonden, ongeacht de vraag of in die twaalf jaar grote prestaties waren verricht of juist ondermaats was gepresteerd. ‘Twaalf jaar is te lang,’ aldus deze briljante geesten, zonder nadere toelichting.

Ook de grote dichter Leonard Pfeijffer deed een duit in het zakje. Deze literator, die al een half mensenleven in zijn geliefde Italië woont, schreef een weinig vleiend sonnet over Rutte, onder de titel Het langstzittende sonnet. En Pfeijffer kan het weten, want in zijn tweede (of eerste) land treedt sinds 1945 gemiddeld elk jaar een nieuwe premier aan.