Voorafgaand aan nieuwe wereldorde leeft het Westen in anarchie

Door de energiecrisis, de oorlog in Oekraïne, de groei van het islamisme in Afghanistan, Irak en de rest van de wereld, de zorgen om de opwarming van de aarde en een massale volksverhuizing prevaleert chaos boven orde. De post-Koude Oorlog-orde ebt weg, constateert Afshin Ellian. Een nieuw tijdperk moet nog beginnen.

Het tijdperk dat in 1945 begon, eindigde in 1990. De Koude Oorlog en ideologische conflicten leidden wereldwijd tot gewelddadige confrontaties en revoluties. De Vietnamoorlog (gevoerd door de Verenigde Staten) en de oorlog in Afghanistan (gevoerd door de Sovjet-Unie) fungeerden als kaders en symbolen voor de aanduiding van de oorlogen in de tweede helft van de twintigste eeuw. Er waren destijds meer oorlogen, maar deze twee omvatten alle aspecten van die tijd. De Cubaanse Revolutie en de Iraanse Revolutie duidden het begin en het einde van de socialistisch geïnspireerde revoluties en het begin van de islamitische revoluties. Vanaf dat moment begon de islamitische opstand tegen het Oosten (socialisme) en tegen het Westen (kapitalistische democratieën).

De afloop van de naoorlogse wereldorde begon in 1979

Christian Caryl beschrijft en analyseert in zijn briljante boek Strange Rebels: 1979 and the Birth of the 21st Century (2014) hoe vijf wereldleiders, Deng Xiaoping, Ronald Reagan, Margaret Thatcher, imam Khomeini en paus Johannes Paulus II,  de wereldorde van na 1945 beëindigden.  Ze kwamen allemaal rond of in 1979 aan de macht. Eigenlijk begon volgens Caryl in 1979 de afloop van de naoorlogse wereldorde. De Amerikaanse president Reagan, paus Johannes Paulus II en de Britse premier Thatcher ontketenden een rebellie tegen het Sovjet-totalitarisme. Ze negeerden de wederzijdse afspraken uit 1945 door openlijk het opheffen van de Sovjet-Unie te propageren.

De Iraanse Revolutie, geleid door de islamisten, bracht in 1979 een nieuwe dimensie in de internationale betrekkingen. Naast de bestaande ideologieën – het socialisme en de liberale democratie – verscheen een nieuwe ideologie op het wereldtoneel: het islamisme. Volgens de islamisten biedt de oorspronkelijke islam eeuwige antwoorden op alle menselijke problemen. De afgelopen vier decennia is het islamisme alleen maar sterker geworden. Het is inmiddels een geduchte tegenstander van de liberale democratie. In Afghanistan en Iran zijn de islamisten aan de macht. Een vervelende component van het islamisme is het jihadisme, dat het zich uit in de meest gewelddadige vormen.