Ondanks zware druk uit Peking hebben VN-rapporteurs de ernstige misstanden rond de Oeigoeren nuchter genoteerd. China kan deze schandvlek steeds minder goed ontkennen, schrijft Robbert de Witt.
Het rapport over de behandeling van Oeigoeren door de Chinese staat lag schijnbaar al heel lang klaar. Maar het kwam deze week pas naar buiten, op de laatste werkdag van Hoge Mensenrechtencommissaris Michelle Bachelet. Zij verklaarde dat zij onder immense druk had gestaan, om het rapport wel, of juist niet naar buiten te brengen.
Meer van Robbert de Witt over dit onderwerp: Tegenover gulle donor Peking zijn de VN wel erg braaf
Want China heeft alles in het werk gesteld om te voorkomen dat het publiekelijk, door de Verenigde Naties, aan de schandpaal wordt genageld.
In het rapport wordt Peking beschuldigd van ‘ernstige schendingen van de mensenrechten’. VN-onderzoekers hebben ‘geloofwaardig bewijs’ gevonden van martelingen die mogelijk duiden op misdaden tegen de menselijkheid.
Er was al een overdaad aan bewijs
Voor wie de afgelopen jaren een beetje gevolgd heeft wat er bekend is over de behandeling van Oeigoeren, is dit geen nieuws. Er is een overdaad aan bewijs dat China honderdduizenden inwoners van deze overwegend islamitische westelijke provincie heeft opgesloten in ‘heropvoedingskampen’. Gelekte overheidsdocumenten bevestigen dit, vele ooggetuigen vertelden al over onder meer foltering, gedwongen verhuizingen, gedwongen sterilisatie, intimidatie en indoctrinatie.
Peking ontkent het natuurlijk allemaal en spreekt van een westerse campagne om China door het slijk te halen.
Grote stap in erkenning van onrecht dat China de Oeigoeren aandoet
Hoewel het langverwachte VN-rapport minder stellig is dan westerse regeringen, media en experts dat zijn, is het toch een grote stap in de erkenning van het onrecht dat de Oeigoeren wordt aangedaan. Ondanks pogingen van China om de Verenigde Naties neer te zetten als een organisatie die een pro-westerse agenda heeft, gelden de Verenigde Naties wereldwijd toch nog als een enigszins neutrale organisatie.
Lees ook deze reportage over gevluchte Oeigoeren: Ontsnapt aan de Chinezen
Niet voor niets is het juist China dat de afgelopen jaren probeerde meer invloed te krijgen in een waaier aan VN-organisaties, door meer geld te geven en Chinezen op hoge positie benoemd te krijgen.
Desondanks hebben de VN-rapporteurs genoteerd wat zij zagen, en dat pakt dramatisch uit voor Peking. China kan deze schandvlek steeds minder goed ontkennen.