Vrijwel elke discussie kan in Nederland worden stilgelegd met de uitroep: ‘Wat u zegt, is in strijd met internationale verdragen.’ Dat is nergens voor nodig, schrijft Roelof Bouwman.
Ons land staat wereldwijd bekend om z’n molens, klompen, tulpen en coffeeshops. Onze debatcultuur daarentegen is weinig vermaard. Hoe kan het ook anders?
Roelof Bouwman (1965) is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.
Zelfs in de Tweede Kamer – waar debatteren toch core business is – komen veel sprekers moeizaam uit hun woorden. Een heel verschil met bijvoorbeeld het Britse Lagerhuis, maar ook met de Duitse Bondsdag en de Franse Assemblée. Maar weinig Nederlandse fractievoorzitters zouden het daar langer dan een week uithouden.
Ook onze premiers zijn meestal geen retorische kanonnen. Wanneer ze één keer in hun politieke loopbaan een uitspraak doen die blijft hangen in het collectieve geheugen, mogen ze al blij zijn. Denk aan Ruud Lubbers met zijn ‘no-nonsense’-beleid, de afgeschudde ‘ideologische veren’ van Wim Kok en natuurlijk ‘fatsoen moet je doen’ van Jan Peter Balkenende.
Onze huidige minister-president (‘ik heb daar geen actieve herinnering aan’) maakte het selectieve geheugen iconisch. Oók een prestatie.
Het is een verdrag, geen dictaat
Illustratief voor ons weinig sprankelende discussieklimaat is dat vrijwel elke gedachtewisseling kan worden stilgelegd met de uitroep: ‘Wat u zegt, is in strijd met internationale verdragen.’ Daarna volgt vaak een eerbiedig zwijgen.
Lees ook het zomeressay van Thom de Graaf: ‘Het is niet anders: samen zijn we sterker’
Internationale verdragen, zo moeten we kennelijk geloven, zijn uit de hemel nedergedaald en wie hun nut en eeuwigheidskarakter betwist, maakt zich schuldig aan blasfemie. Handen af dus van – bijvoorbeeld – het Internationaal Vluchtelingenverdrag van Genève (1951) en het VN-Klimaatakkoord van Parijs (2016).
Het is een onzinnige redenering. Een verdrag is eenvoudigweg een door twee of meer partijen vrijwillig aangegane overeenkomst ter regeling van bepaalde zaken. Ook is een verdrag per definitie opzegbaar. Anders zou het geen verdrag zijn, maar een dictaat.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?